‘‘Welkom in ons land’, dat hoor ik overal in Marokko’: technisch directeur Chris Van Puyvelde, de Belg die wél nog op het WK zit

Als technisch directeur beleeft Chris Van Puyvelde het succes van het Marokkaanse voetbalelftal op het WK vanaf de eerste rij. Maar hij betreurt ook hoe opstootjes de feestvreugde na elke gewonnen match ontsieren. ‘Warm en gastvrij, dat is het Marokko dat ik ken.’

Het is een schamele troost, maar toch: na België ging ook voetbalgrootheid Spanje onderuit tegen Marokko. Met strafschoppen plaatste het zich als eerste Arabische land in de WK-geschiedenis voor een plek bij de laatste acht. “Uiteraard doet dit dromen”, zegt Chris Van Puyvelde (63), die sinds de zomer technisch directeur is van Marokko.

“Ik wist al van voor dit toernooi dat we een sterk team hebben. Maar ik ben toch verbaasd dat gerenommeerde ploegen het zo moeilijk hebben tegen ons. We hebben nog maar één goal geslikt en dat was een eigen doelpunt. Dat zegt genoeg.”

De voorbije maanden reisde bondscoach Walid Regragui door Europa om spelers zoals Achraf Hakimi (PSG), Noussair Mazraoui (Bayern München) en Hakim Ziyech (Chelsea) te overtuigen om weer voor Marokko te spelen. Is dat de sleutel tot het succes geweest?

“De trainer en de staf zijn er inderdaad in geslaagd om een ideale mix te vinden tussen spelers uit Marokko en spelers van Marokkaanse origine die in Europa geboren zijn. Sommige van die spelers spreken geen Arabisch of Frans, maar Regragui is er wel in geslaagd om er een team van te maken dat voor elkaar door het vuur gaat. Weinig ploegen stralen meer passie uit dan dit elftal. Die passie komt niet uit de lucht gevallen: iedereen in dit land leeft voor voetbal, van de koning tot de bakker.”

Hoe merkt u die passie voor voetbal in het dagelijkse leven in de hoofdstad Rabat?

“Mijn oudste zoon was hier onlangs op bezoek en hij keek zijn ogen uit. ‘Dit is onwerkelijk, overal zie ik voetbal’, zei hij me. Dat is echt zo. In elke buurt zie je jongeren voetballen op pleintjes of fitnessen in parken. Dat biedt natuurlijk een enorme voedingsbodem om mee te werken.”

Die passie is ook tot ver buiten Marokko te voelen. Elke overwinning ontaardt in een volksfeest in de Marokkaanse diaspora. Hoe verklaart u die nauwe betrokkenheid met het nationale elftal?

“Een duidelijke verklaring heb ik niet, maar het is inderdaad bijzonder. Ik sprak op dit WK met een succesvolle Amerikaanse businessman van Marokkaanse origine. Hij woont al 22 jaar in de Verenigde Staten, maar hij zei me: ‘Ik had geen keuze. Ik moest hier zijn.’

“In ons elftal zit een speler die in Noorwegen voetbalt en geen Arabisch of Frans spreekt. Ik vroeg hem in de aanloop naar dit WK waarom hij voor ons uitkomt. Hij zei: ‘Dit is mijn land, Marokko stroomt door mijn bloed en mijn aders.’ Ook al hebben spelers nooit in Marokko gewoond of wonen ze allang elders, het valt op dat die banden met Marokko nooit doorgeknipt zijn.”

Helaas braken in tal van Europese steden rellen uit na de overwinningen van Marokko. Komt dat ook aan bij de Marokkaanse voetbaldelegatie?

“Ja. U zult wel weten dat de trainer, de spelersgroep en de federatie dat wangedrag na de wedstrijden unaniem veroordeeld hebben. Ik vond het ook mooi dat mensen uit de Marokkaanse gemeenschap bij de laatste matchen een ketting vormden om duidelijk te maken dat zij niet achter dat geweld staan.

“Er mag geen twijfel over bestaan dat het rechtssysteem moet ingrijpen bij zij die in de fout gingen. Maar we moeten ons tegelijk de vraag stellen over hoeveel procent van de gemeenschap dit gaat. Een hele bevolkingsgroep mag niet gestigmatiseerd worden door enkelingen die het verbrodden. In mijn ervaring zijn Marokkanen uiterst gastvrije en warme mensen. ‘Wees welkom in ons land’, dat hoor ik hier overal sinds ik aangekomen ben. Dat is het Marokko dat ik ken.”

Wat hoopt u er als technisch directeur te verwezenlijken?

“Ik wil het huidige momentum gebruiken om Marokko nog meer op de kaart te zetten. Zo maken we hard werk van de jeugdopleiding en de scouting, die in het verleden toch te veel nattevingerwerk was. We willen jongeren overal tussen zes en twaalf jaar opsporen en een geschikte jeugdopleiding voor hun leeftijdsgroep aanbieden. Ook op vlak van vrouwenvoetbal wil Marokko een pionier in Afrika worden. Naar de finale op de Africa Cup voor vrouwen kwamen 51.000 mensen kijken. Daar zit dus een gigantisch potentieel.”

In het verleden was u technisch directeur bij de Belgische voetbalbond. Hoe kijkt u naar het WK van de Rode Duivels?

“De Rode Duivels hebben een heel mooie periode gehad, maar je ziet dat ze nu aan het einde zitten van een cyclus. Zo gaat dat nu eenmaal in het voetbal, zeker in een land met elf miljoen inwoners. Het is belangrijk om een nieuwe start te maken, zonder de fundamenten overboord te gooien.”

U was medeverantwoordelijk voor de aanstelling van Roberto Martínez. Heeft hij alles uit deze cyclus gehaald?

“Roberto Martínez is een vriend. Ik respecteer hem als mens en als vakman. Ik weet dat hij er alles aan gedaan heeft om deze Rode Duivels naar succes te leiden. Maar op een bepaald moment hangt het af van kleine details. Als die kansen van Lukaku of Alderweireld erin gaan tegen Frankrijk in 2018 gaat België misschien door. Als die kans van Spanje in de slotminuut tegen Marokko erin gaat hebben we vandaag een ander gesprek.

“Maar ik weet wel dit: toen ik in China werkte en in regio’s als Shangri-La of Yunan zei dat ik uit België kwam noemden mensen twee dingen, chocola en de Rode Duivels. Menig Chinees kon 70 tot 80 procent van de Rode Duivels opnoemen. Dan besef je dat we internationaal toch iets op de kaart gezet hebben.”