InterviewPol Deltour
‘Iedere journalist moet zich grote zorgen beginnen te maken’
VRT-journalist Bart Aerts is veroordeeld tot vier maanden gevangenisstraf met uitstel omwille van gelekte telefoongesprekken in de zaak van de kasteelmoord. Eerder kreeg ook Dirk Selis uit Sint-Truiden politie over de vloer naar aanleiding van zijn verhaal over de vroege prik van burgemeester Veerle Heeren. ‘Een schending van het bronnengeheim’, reageert Pol Deltour van de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ).
Journalist Bart Aerts is door de Brugse correctionele rechtbank veroordeeld tot een gevangenisstraf met uitstel als mededader aan inbreuken van het inzagerecht. Wat vindt u hiervan?
Deltour: “Dit is een onbegrijpelijke uitspraak. Iedereen die actief is als journalist moet zich grote zorgen beginnen te maken. Allereerst is er een schending van het bronnengeheim in dit dossier. Net zoals journalist Dirk Selis van de regionale nieuwssite Trudocs, die het verhaal bracht over de vroegtijdige prik van Truiens burgemeester Veerle Heeren (CD&V), kreeg ook Bart Aerts te maken met huiszoekingen. Bovendien werd Aerts van zijn vrijheid beroofd, en zijn telefoon en computers werden in beslag genomen en uitgelezen. Dat is een duidelijke schending van het bronnengeheim. In het geval van Aerts hebben ze die verzamelde informatie, die trouwens onwettig is, gebruikt om de strafklacht tegen hem te formaliseren. Dat heeft nu geleid tot een veroordeling en dat is dramatisch.
“We zitten op een gevaarlijk hellend vlak: als dit vaste rechtspraak wordt, dan kunnen alle gerechtsjournalisten de boeken dicht doen. Dan is het gedaan met berichten over justitie voordat er een proces komt.
“In het geval van Aerts heeft men er een heel gekunstelde strafklacht aangeplakt. Hij heeft altijd zijn bronnen beschermd, maar nu wordt hij dus als mededader vervolgd. Justitie wil ondertussen wel graag dat journalisten berichten over openbare zaken. Dan mogen we er wel bij zijn.”
De gevolgen voor Bart Aerts zijn niet van de poes. Zijn er ook consequenties verbonden aan deze uitspraak voor andere journalisten?
“Heel de informatiestroom van straf- of politieke onderzoeken zal hierdoor opdrogen. Het gemak waarmee het bronnengeheim aangetast wordt, is onrustwekkend. Het risico is dat bronnen uit angst minder informatie zullen doorgeven aan journalisten. Op die manier zal belangrijke informatie misschien niet meer doorstromen. We riskeren dus terecht te komen in een maatschappij waarin straks enkel nog woordvoerders en pr-machines dicteren wat journalisten mogen schrijven en wat niet.
Komt daardoor ook de persvrijheid onder druk te staan?
“We moeten ons daar absoluut zorgen over maken. Maar de persvrijheid staat niet op zich. Het gaat over het recht op informatie dat in het gedrang komt door dit soort uitspraken.”
Wordt de druk op journalisten in ons land in het algemeen opgevoerd door justitie, denkt u?
“De zaak van Aerts en de speuractie bij Selis komen nu toevallig op korte tijd samen. Het laatste wat we moeten doen is daar complotten achter zoeken. Justitie denkt niet: ‘we gaan nu eens journalisten pakken’. Wel waait er al langer een conservatieve wind binnen justitie. Het zijn precedenten en ze zetten de toon voor andere medewerkers van justitie. Dat mogen we niet laten gebeuren.”