Besparingen VRT
Zo ziet het transformatieplan van de VRT eruit
De VRT wil zich de volgende jaren omturnen tot een kleinere omroep die efficiënter werkt. Daarvoor moeten 286 voltijdse jobs verdwijnen, en wordt ook het aanbod onder de loep genomen. Dat blijkt uit het transformatieplan dat De Morgen kon inkijken. De maatregelen moeten ervoor zorgen dat de VRT in 2020 geen verlies meer lijdt. Zonder maatregelen zou de omroep in 2020 een tekort hebben dat oploopt tot 25,5 miljoen euro.
Ook de kijker en luisteraar zal de gevolgen merken. Het aanbod wordt op belangrijke punten aangepast. Dit zijn de belangrijkste punten uit het plan:
• Radio 2 sluit de radiohuizen in Kortrijk, Hasselt en Antwerpen en vervangt ze door kleine regionale hubs. Leuven en Gent blijven. Het ochtendprogramma tussen 6 en 8 wordt een nationaal programma, en komt niet meer vanuit de provincies. Het regionale middagprogramma blijft.
• Radio 1 en Klara werken samen rond cultuur. Radio 1 moet de expertise van Klara-stemmen als Chantal Pattyn en Kurt Van Eeghem gebruiken. Radioreeksen van Klara kunnen na hermontage ook op Radio 1 uitgezonden worden. Op termijn kunnen de cultuurredacties van Radio 1 en Klara samensmelten.
• Studio Brussel en MNM worden ontzien omdat ze al "uitgepuurd zijn in opdracht en personeel".
• Eén kan met hetzelfde budget blijven werken omdat het de voorbije jaren al veel bespaard heeft met bijvoorbeeld het schrappen van entertainmentprogramma's op vrijdag en zaterdag.
• Canvas moet nog onderscheidender worden van Eén en mag geen muziekquizzen à la Oh la la la maken. Duiding blijft prioritair voor de zender, maar Canvas moet in zijn programma's steeds een invulling "op het niveau van de meerwaardezoeker geven". Boekenprogramma's zoals Man over woord kunnen niet langer.
• Ketnet moet geleidelijk minder inzetten op televisie en meer op de digitale wereld.
• Ook de sportrechten moeten nog wat verminderen. De sportredactie zal het ook met minder mensen moeten doen.
• De VRT wil steeds meer programma's door externe productiehuizen laten maken. Alleen informatieprogramma's en strategische slots zoals Iedereen Beroemd en Van Gils & Gasten moeten intern blijven. Fictie wordt uitbesteed, behalve Thuis. De soap wil de VRT zelf blijven maken.
Daarnaast stoot de VRT niet-essentiële activiteiten af. In het plan worden de kindercrèche, security en onthaal, catering, gebouwen en IT-diensten opgesomd. Die uitstoot moet voor een vermindering van veertig jobs zorgen. De overige 250 zijn vooral het gevolg van het focussen op de kerntaken (-145 jobs) en de "toekomstgerichte werking" (-72 jobs). Tegelijkertijd voorziet de VRT een instroom van vijftig nieuwe voltijdse jobs. Netto zal de VRT het in 2020 dus met 236 voltijdse jobs minder moeten doen. Op die manier zal het aantal voltijdse medewerkers aan de Reyerslaan tussen eind 2015 en eind 2020 dalen van 2.215,5 tot 1.980.
Volgens de VRT zou de volledige herstructureringskost kunnen oplopen van 20 tot bijna 24 miljoen euro.
De VRT-directie erkent dat het plan "ingrijpend" is. "Zowel op het vlak van aanbod als organisatie worden maatregelen voorgesteld die een directe impact hebben op onze medewerkers", luidt het. Maar het plan is niet "willekeurig", maar gebaseerd op "beredeneerde en onderbouwde keuzes", aldus de directie. "We zijn ervan overtuigd dat dit zal leiden tot een sterkere VRT en op termijn tot een betere toekomst voor het overgrote deel van de medewerkers."
Sp.a en Groen zijn kritisch
Vlaams parlementslid Katia Segers (sp.a) is niet te spreken over de transformatienota van de VRT-directie. Volgens Segers stapt het VRT-management "zonder protest" mee in de logica van de Vlaamse regering "op aansturen van de private mediabedrijven. "Naar een kleinere VRT, dat is het devies. Terwijl het net de sterke VRT is die in Vlaanderen ook de andere zenders uitdaagt om beter te doen, zowel op het vlak van journalistiek als van ontspanning en fictie. Deze logica zal de kwaliteit van ons hele tv-landschap ondermijnen", aldus Segers.
Volgens Segers dreigen ook de kerntaken van de VRT in het gedrang te komen. "De transformatienota kondigt aan dat de helft van de jobs binnen de kerntaken verdwijnen. Het sterke werk van de VRT op het vlak van onder andere nieuws en duiding zal hier zwaar onder lijden."
Ook Vlaams parlementslid Bart Caron (Groen) is bijzonder kritisch. "Dit past binnen de tactiek om de openbare omroep te verzwakken. Dit is geen efficiëntie-oefening maar puur schade berokkenen", zegt Caron. De Groen-politicus is ontgoocheld in VRT-topman Leo Hellemans en in voorzitter Luc Van den Brande. "Ik snap niet dat zij zo gemakkelijk meegaan in dit verhaal."
Maar ook Caron is verrast door de omvang van de besparingen en de impact van bepaalde keuzes. Zo zijn de plannen rond Radio 2 behoorlijk ingrijpend. "De cijfers van Radio 2 zijn niet toevallig zo hoog. Dat heeft te maken met de nabijheid en het regionale karakter. Dat men daar nu in wil snoeien is onbegrijpelijk", aldus Caron.
VRT-vakbonden aanvaarden "afbouw van openbare omroep" niet
De vakbonden bij de VRT aanvaarden de afbouw van de openbare omroep niet. "Toch zullen we onze inhoudelijke commentaar pas geven als we officieel op de hoogte zijn gebracht van de afbouwplannen". Dat stellen ACOD, ACV en ACLVB in een gezamenlijk persbericht.
"Zoals verwacht is de pers eerder op de hoogte gebracht van de afbouwplannen van de VRT dan de vakbonden en het personeel van de VRT. De vakbonden eisen dat deze voorspelbare lekken stoppen en dat het lid van de raad van bestuur dat heeft gelekt, ontslag neemt of krijgt. Dat ook journalisten daaraan meewerken, getuigt van weinig respect voor het sociale overleg", luidt het.
De drie vakbonden wijzen er op dat wat de raad van bestuur volgende maandag 14 september beslist, "enkel een onderhandelingsmandaat voor de directie is en dus geen beslissing dat de afbouw kan starten". Na de raad moeten de bestaande overleg- en onderhandelingsorganen geïnformeerd worden, zoals bij elk normaal bedrijf dat een herstructurering wil uitvoeren. "De vakbonden hebben tijdens die procedure alle rechten om alternatieven voor te stellen en plannen te betwisten".
De vakbonden overwegen niet meteen acties, laten ze verstaan. "In tegenstelling tot de raad van bestuur, zullen we eerst het personeel verwittigen en daarna pas vragen van de pers beantwoorden."
