Kindertheater'Het schaap'
Wanneer het schaap spreekt: een ode aan kinderen die tussen twee stoelen vallen ★★★☆☆
In al zijn onvolmaaktheid doet Het schaap precies waartoe de voorstelling is bestemd: een ode brengen aan zij die tussen twee stoelen vallen, tot meerdere werelden behoren. En aan de noodzaak om bruggen te slaan tussen die werelden.
De voorstelling, naar de roman Het schapenfeest van Fikry El Azzouzi (2010), heeft een oerklassieke verhaalkern: het generatie- en culturele conflict tussen Ayoub, kind van een Belgisch-Marokkaanse cultuur, en zijn vader. De zoon voldoet niet: spreekt nauwelijks Arabisch, haalt slechte schoolresultaten en verpest met zijn onhandigheid de voorbereidingen voor het schapenfeest. Dat Ayoub de slacht van het schaap saboteert omdat hij geen schapenvlees lust, maakt de situatie bijna tragikomisch – ware het niet dat zijn vader er niet voor terugdeinst zijn zoon met de riem af te ranselen. Intussen droomt Ayoub van een ontsnapping als profvoetballer, én van de goedkeuring van zijn vader.
Regisseur Jo Roets van Laika lijkt stilistisch geen kant te willen kiezen. De voorstelling houdt het midden tussen ‘klassiek’ (meta-)verteltheater met absurde trekken (een sprekend schaap, rolwissels met een knipoog) en de cartooneske variant daarvan: de safletten die Ayoub krijgt gaan vergezeld van hilarische geluidseffecten (slack!) en alle zijpersonages zijn grotesken, van de geëmancipeerde tante Rani tot het schaap zelf, dat in een olijk, plat dialect Ayoubs geweten ondervraagt. Deze keuze heeft een luchtig maar emotioneel afvlakkend effect: zo vernemen we slechts één kort ogenblik iets over de drijfveren van de ‘bullebak’-vader – die misschien gewoon het beste voor zijn zoon wil? – voor de ongein het opnieuw overneemt van de tragiek.
Maar de ongewone mix van stijlen en het soms wat ongepolijste spel van de acteurs (Adnane Lamarti, Arber Aliaj, Deniz Polatoglu) sorteren ook een inhoudelijk effect: je voelt duidelijk in wat voor verwarrende, fluïde wereld Ayoub zich moet handhaven. Hij weet niet goed hoe of wat, zit even ongemakkelijk in zijn vel als de voorstelling in haar vorm. Aan ons om die onbestemdheid te aanvaarden, te omarmen. En aan de personages om elkaar tegemoet te komen, ook als ze elkaar niet helemaal begrijpen.
Uiteindelijk vervullen Ayoub en het schaap hun lotsbestemming. De uitsmijter ‘dat je je dromen kunt waarmaken als je erin gelooft’ is theatraal nogal flauw, maar om me heen kijkend naar een zaal tjokvol Brusselse schoolkinderen van kleur, die voor die dromen wellicht harder zullen moeten knokken dan een ander, is het de enige juiste boodschap.
Op tournee. Info: laika.be.
