Versnelde remixen met een heliumstemmetje: hoe de sped up-trend zich vliegensvlug verspreidt

Popliedjes die klinken alsof Knabbel en Babbel ze inzingen? Op TikTok passeren de vreemdste rages in een rotvaart, maar de sped up-trend lijkt een blijvertje. Versnelde remixen met een heliumstemmetje zijn schering en inslag.

Verslavend volgens de een, bloedirritant volgens de ander. De enige consensus? Versnelde versies van popsongs winnen het vandaag al eens qua populariteit van het origineel. “We haken af wanneer een liedje te lang duurt op social media”, leggen jonge TikTokkers hun voorliefde uit. “Terwijl het hoge tempo van een versnelde remix er juist voor zorgt dat we willen bewegen. Sped up verandert elk liedje in iets waar je naar wil blijven luisteren. Wanneer je een nummer leuk vindt, zoek je meteen de snellere versie.”

Die geaccelereerde remixen zijn dan ook sterk aanwezig op Spotify. Zozeer zelfs dat de streamingdienst er speciale playlists voor aanlegde. Op YouTube vind je ze meer lukraak verspreid terug, vaak met de songtekst erbij. Maar die lyricsvideo’s zijn niet per se gemaakt om te bekijken. Meestal wordt zo’n remix op speed opgepikt voor een onlinewedstrijd, als geluidsspoor bij een cosplay-video of als eerbetoon aan metalheld Eddie uit de Netflix-serie Stranger Things.

Imanbek werd drie jaar geleden onbedoeld trendsetter van dat verkwikkende, dan wel verketterende genre. De toen 19-jarige Kazachse dj scoorde wereldwijd een hit met zijn herwerking van SAINt JHN’s ‘Roses’.

Het origineel was nergens succesvol, tot Imanbek de snelheid drastisch opdreef en de toonhoogte van de zang een paar octaven optilde tot je naar cartooneske Chipmunks leek te luisteren. Het klinkt als een banale grap, maar zo werd gestaag een nieuw fenomeen op gang getrokken. Een versnelde remix van ‘Cool for the Summer’ van Demi Lovato werd bijvoorbeeld al meer dan een miljard keer bekeken. Oudere hits van Nelly Furtado, Tame Impala of Lana Del Rey werden ook populair in opgefokte modus. En de gezapige 80s-classic ‘Everybody Wants to Rule the World’ van Tears for Fears kreeg een heliumkuur die beter past bij een levendige choreografie of de korte duur van filmpjes op TikTok.

Omdat het sped up-fenomeen zo snel groeide, probeerde zanger-producer Steve Lacy alle hobbyisten online te pakken op snelheid. Zo bracht hij zélf ‘Bad Habit - Sped Up’ als single uit, voor iemand anders de remix achter zijn naam kon zetten. Het Amerikaanse muziekmagazine Billboard, dat ook de charts bijhoudt, stipte onlangs aan dat dit soort bewerkingen liedjes namelijk al eens hoger in de hitlijsten kan duwen.

Platenlabels spinnen er intussen ook graag garen bij. Billboard ontdekte dat een afspeellijst op Spotify die ‘Sped Up Nightcore’ heette ‘heel toevallig’ alleen maar remixen van songs uit de catalogus van Warner Music Group bleek te bevatten. De playlist heeft momenteel meer dan miljoen luisteraars per maand.

De titel van die playlist bleek overigens niet lukraak gekozen. Het fenomeen van sped up songs vindt zijn wortels in nightcore, de officiële naam voor versnelde nummers sinds het begin van deze eeuw. Twee Noorse middelbare scholieren, Thomas S. Nilsen en Steffen Ojala Soderholm, zijn pioniers van deze sound dankzij een klasproject in 2002. Met muzieksoftware bedachten ze een liedje waarin een piepende zangstem tegen een song van 170 beats per minuut werd ingezet. Het project kreeg een matig rapport, maar hun full album met een vergelijkbaar geluid raakte wereldwijd verspreid. Nightcore kwam gestaag tot bloei op YouTube en Limewire, tot het zijn weg vond naar de hyperpop van Charlie XCX en wijlen Sophie. De Noren hadden weliswaar niet het buskruit uitgevonden. Versnelde samples gingen al veel langer rond in de hiphop. Begin deze eeuw kwam de zogenaamde chipmunk soul zelfs op, waarbij producers als Kanye West versnelde versies van r&b-hits sampelden.

Parallel met sped up loopt de slowed + reverb-versie van een song, waarbij het liedje een elegische, zelfs meditatieve toon krijgt. Het tempo wordt dan verlaagd tot 60 of 70 kwartnoten per minuut. Die generator vindt net zo goed zijn oorsprong bij de hiphopscene. Daar heette die aanpak ‘chopped and screwed’.

Beide herwerkingen hebben duidelijk een potentieel om oude songs nieuw leven in te blazen. Zo bracht de Netflix-serie Wednesday in november een hype op gang waarbij TikTokkers de choreografie van Jenny Ortega nabootsten. In de virals danst de actrice evenwel niet op The Cramps, zoals in de reeks. Wel op de maat van een opgepookt ‘Bloody Mary’, een meer dan tien jaar oude song van Lady Gaga. De popster zelf plaatste later een zwart-witvideo op TikTok, waarin ze dat dansje nabootste met goth-make-up. Plots dook de song op in Amerikaanse en Europese charts, en werd ze als single uitgebracht. De versnelde versie van ‘Bloody Mary’ liep deze maand ook onder een teaser voor seizoen 2 van Wednesday, net als een sped up-versie van The Cramps.

Daarmee lijkt de Knabbel-en-Babbelhype vooral lucratief voor eigenaars van een back catalogue. Muzikanten zien het fenomeen eerder met lede ogen aan. Versnelde en vertraagde versies maken niet alleen een lange neus naar de artistieke merites van het origineel, maar zijn ook een gemakzuchtige optie voor labels om geld te graaien bij oude meuk. Waarom zou je koortsachtig op zoek gaan naar een nieuwe sound, als je driewerf langs de kassa kan passeren met je muziekarchief?