OverzichtLiteratuur
Van Lize Spit tot Maaike Neuville: twaalf boeken om dit voorjaar naar uit te kijken
Welke boeken zullen over de tongen rollen de komende maanden? Waar strekken de literatuurliefhebbers de nekken voor? We scanden de voorjaarsfolders van de uitgevers en streepten twaalf opmerkelijke fictie- en non-fictieboeken aan.
Salman Rushdie, Victoriestad
De onfortuinlijke Brits-Indiase schrijver Salman Rushdie is een oog armer en een verlamde hand rijker, na een drieste aanslag in augustus. Kort voordien werkte hij een nieuwe, 300 pagina’s tellende roman af. Rushdie’s proza kreunde de laatste jaren weleens onder enige overdaad. Is dat opnieuw zo in het epische Victoriestad? De magisch-realistische roman begint in het zuiden van India in de 14e eeuw. Daar wordt de negenjarige wees Pampa Kampana door de godin Parvati uitgekozen als haar menselijke spreekbuis.
Uit op 9 februari
Maaike Neuville, Zij
Het is een trend(je): acteurs die zich op het romangenre werpen. Nadat vorig jaar Stany Crets debuteerde met Oud papier (en weinig rimpeling veroorzaakte) pakt De Bezige Bij nu fors uit met film- en theatermaker en actrice Maaike Neuville, op haar best “wanneer ze op het kruispunt staat van allerlei disciplines”. Zij is aangekondigd als een “urgente roman over intimiteit, over grenzen die overschreden worden” en getroebleerde machtsverhoudingen. Wanneer de 39-jarige actrice Ada Peeters een zelfgeschreven monoloog speelt, wellen er herinneringen op aan ontmoetingen met getrouwde mannen, leraren of autoriteitsfiguren.
Uit op 9 februari
J.M. Coetzee, De Pool
Een onvervalste liefdesroman van de Zuid-Afrikaanse Nobelprijswinnaar? Daar lijkt het op, maar Coetzee zorgt altijd voor veellagigheid. In De Pool valt een pianist als een blok voor de twintig jaar jongere (én gehuwde) Beatriz, die hij na een concert in Barcelona spreekt. Zij weert hem eerst af om bij een latere ontmoeting toch te zwichten. In De Pool dissecteert Coetzee “een stroeve liefde”, geremd door “barrières van taal, cultuur, leeftijd en sekse.” Dante en zijn Beatrice plus Chopin en George Sand boden mee inspiratie.
Uit op 2 maart
Sam Bettens, Ik ben
Rocksterren die aan het schrijven slaan, nog zo’n (internationaal) wijdverbreid fenomeen. Met Ik ben haalt Das Mag een muzikaal paradepaardje in huis. Nieuwbakken vijftiger Sam Bettens bezint zich in deze autobiografische tekst over zijn vele identiteiten en rollen, van “rockster, transman, vader, stiefvader, Belgische Amerikaan of brandweerman” kortom “over alles wat mij mezelf maakt”.
Uit op 3 maart
Michel Houellebecq, Vernietigen – Annie Ernaux, De jonge man
Ze delen dezelfde Nederlandse uitgever maar ideologisch is het water afgronddiep. Ernaux is aanhanger van de extreemlinkse Jean-Pierre Mélenchon terwijl Houellebecq zich stilaan in steeds rechtser vaarwater lijkt te begeven én de islam in een recent interview wéér met pek en veren insmeerde. Van de recentste Nobelprijswinnares verschijnt de novelle De jonge man, over een hartstochtelijke affaire op haar vijftigste. Ruim een jaar na verschijning in Frankrijk krijgt Vernietigen (Anéantir) zijn langverwachte Nederlandse vertaling. Houellebecqs achtste, lijvigste roman is “een politieke thriller die geleidelijk overgaat in een metafysische meditatie”, met als hoofdfiguur topambtenaar Paul Raison die terroristische dreigingen onderzoekt in de aanloop naar de presidentsverkiezingen 2026. Zijn meest milde roman, zo bleek.
Vernietigen verschijnt op 10 maart, De jonge man op 31 januari
Timothy Garton Ash, Europa. Een persoonlijke geschiedenis
Qua timing zit de befaamde Britse Oxford-historicus Timothy Garton Ash gebeiteld, nu Europa worstelt met zijn identiteit en een uitzichtloze Oekraïne-oorlog. Voor Europa. Een persoonlijke geschiedenis put Garton Ash uit “een halve eeuw aan ontmoetingen, interviews en zijn eigen familiegeschiedenis.” Lag het Europese ideaal van eenheid, vrijheid en vrede na WO II voor het grijpen? Als bevoorrecht getuige inventariseert hij wat er vervolgens misging: van de financiële crisis van 2008 tot de oorlog in Oekraïne.
Uit op 14 maart
Antonio Scurati, M. De laatste dagen van Europa
De Italiaanse schrijver en hoogleraar literatuur Antonio Scurati gooide internationaal hoge ogen met zijn hyperrealistische, ‘documentaire romans’ over de opkomst van Benito Mussolini. In het derde deel richt hij de schijnwerper op 1938-1940 én het bondgenootschap van Il Duce met nazi-Duitsland, “het hoogtepunt van het zelfbedrog van fascistisch Italië”, buigend voor Hitlers rassenwetten. De richtingloze Mussolini bevindt zich in “een beangstigend delirium” en denkt de Führer nog te kunnen beïnvloeden.
Uit op 25 mei
Viermaal Nederlandstalig: Rijneveld, Pfeijffer, Spit en Weijers
Het schrijftempo van Marieke Lucas Rijneveld is overweldigend. Hij kondigt voor 2023 zijn derde roman aan. Over de inhoud houdt uitgever Atlas/Contact de kiezen op elkaar, maar we mogen wél al kauwen op de titel: Het verdriet van Sigi F. Ilja Leonard Pfeijffer is concreter over zijn historische roman Alkibiades (mei), “helemaal klassiek met alles erop en eraan als een wervelende reis door de tijd”, klonk het in de Volkskrant. Het boek speelt zich af in Griekenland, eind vijfde eeuw voor Christus, én herinnert eraan hoezeer democratie “een fragiel en onderhoudsgevoelig bestel” is.
Dat Lize Spit de eer kreeg om het Nederlandse Boekenweekgeschenk (maart) te schrijven, wist u vast al. Traditiegetrouw is de inhoud met geheimzinnigheid omkleed, de titel lekte wél uit: De eerlijke vinder. Spit hoopt dat we na lezing “aan de koffieautomaat op het werk of bij het buitenzetten van de vuilzakken even zullen treuzelen”. Ze wacht nu al op “uw ongezouten mening”, meldde ze in de Volkskrant. Nog een intrigerende excursie: Niña Weijers begeeft zich op het pad van de true crime. Als gastschrijver in Almere raakte ze geïntrigeerd door de verdwijningszaak van de zeventienjarige Cassandra van Schaaijk. In Cassandra (maart) bewandelt ze de dunne lijn tussen reportage en essay.