Van iPod tot TikTok: hoe Caroline Polachek generaties overstijgt door gewoon haar dwarse zelf te zijn

“Caroline Polachek is op dit moment een van de meest gewilde artiesten”, klonk het bij het Nederlandse Best Kept Secret trots toen ze onlangs aan de affiche werd toegevoegd. Voor haar eerste Belgische concert binnen twee weken verkocht ze meteen de grote zaal van Trix uit. En dat was allemaal nog voor haar nieuwe album Desire, I Want to Turn into You uitkwam. Hipsterpolitie Pitchfork bedacht het album dinsdag, op de releasedag, met een puike 8,7 op 10.

Wat voor muziek ze dan precies maakt? Lastig te zeggen. Polachek krijgt snel het etiket van de pop opgeplakt, een dat haar beeldig stond toen ze mee op arenatour mocht met Dua Lipa en voor Beyoncé het nummer ‘No Angel’ schreef. Maar op Desire... hoor je vooral iemand die pop kán maken en dat talent gebruikt om van alles anders te doen. Ze flirt met Spaanse gitaren (‘Sunset’), huurde de avant-gardedoedelzakspeler Brighde Chambeuil in voor ‘Blood and Butter’ en laat haar door vele operalessen getrainde stem golven over geluidstapijten. En dan doet Dido ook nog mee. Op papier een volstrekte janboel, in je oren zo fris als een nieuwe lente.

Maniak

Voor wie nu pas inschakelt, lijkt de 37-jarige Polachek een nieuwe naam, maar dat is ze hoegenaamd niet. In de jaren nul en tien zong ze bij Chairlift, door The New York Times beschreven als een namiddag-op-een-festivalband. De groep, die ze oprichtte met Aaron Pfenning, werd plotsklaps beroemd toen hun nummer ‘Bruises’ in een reclamefilmpje voor de iPod Nano belandde.

Een droomstart zou je denken, maar Polachek, als tiener actief in vier koren tegelijk, liet zich niet zomaar in het sjabloon van de hitparadepop drukken. Ze wilde steeds meer controle over de band, moest toekijken hoe Pfenning vertrok en zou later in The New Yorker zeggen dat ze meer wilde experimenteren met elektronica, theater en kostuums dan ze op dat moment kon met “ongeschoren gasten op een podium”.

In een poging om alleen haar weg te vinden, bracht Polachek als Ramona Lisa een plaat vol maximalistische artpop uit. Onder haar initialen CEP volgde een album vol instrumentale ambient. Toen ze met dat laatste project werd geboekt voor een festival ter ere van synthpionier Robert Moog, stuurde ze haar kat nadat de organisatie volgens haar te fel had gepocht met het aandeel vrouwelijke acts dat ze had geboekt. “Inclusiviteit moet normaal zijn”, zei ze op Twitter.

Toen Chairlift er na een afscheidstournee in 2017 mee ophield, had Polachek al een nieuwe partner in crime gevonden: Danny L Harle van het label PC Music, het Britse collectief dat bubblegumpop en avant-garde-elektronica met elkaar vermengt tot cartooneske anthems. In Harle vond ze een even grote maniak als zijzelf, die evenveel lak heeft aan de regeltjes van de pop en samen met haar anderhalf uur naar dezelfde hi-hats wil luisteren om ze helemaal perfect te krijgen.

Meer dan Kate Bush

Met Harle als rechterhand bracht Polachek vier jaar geleden voor het eerst een plaat uit onder haar eigen naam. Pang leek er eentje voor de avonturiers te worden, tot het dansje uit de videoclip van single ‘So Hot You’re Hurting My Feelings’ viraal ging op TikTok. Toen Polachek op haar eigen account nog eens liet zien hoe het moest, was het hek helemaal van de dam. ‘So Hot’ werd wat men een sleeperhit noemt, Polachek stond plots weer met een half been in de mainstream.

Vandaag is het publiek van de zangeres even divers als haar muziek. De hipsters die vijftien jaar geleden als een blok voor Chairlift vielen, houden nog steeds van Polachek en kregen het gezelschap van busladingen tieners en jonge twintigers.

Vaak valt de vergelijking met haar goede vriendin Charli XCX: ze hebben allebei goede banden met PC Music en bepalen mee de sound van de pop zonder dat ze per se de hitparade hoeven te kapen. Toen The Guardian haar de Kate Bush van haar generatie noemde, ging Polachek dan weer in het verweer: “Kate Bush is de Kate Bush van onze generatie, ik ben de Caroline Polachek van mijn generatie.” Niet dat ze Bush niet waardeert, verduidelijkte ze later, maar het stoort haar dat ze als vrouw zo snel wordt vergeleken met anderen: “Ik wil een soortgelijke carrière, waarbij ik te allen tijde mijn creatieve onafhankelijkheid kan behouden.”

Aan letterlijke interpretaties heeft Polachek een broertje dood, ze wil haar teksten vooral niet geanalyseerd zien. Maar als Desire... in al zijn dwarsheid toch over iets gaat, is het over hoe je alles kunt loslaten wat je hebt geleerd in een leven vol muziek en over hoe je zonder schaamte soeverein mag zijn in je eigen hoofd. Ze is veel minder een controlefreak dan ze vroeger bij Chairlift was, zei ze in The New Yorker: “Ik heb me gerealiseerd dat ik alles zo veel mogelijk vanuit mijn hart wil laten komen en dat dat ten koste mag gaan van precisie, perfectie of mooi willen zijn. Dat is belangrijk in popmuziek, en dat hart en die eerlijkheid heb ik te bieden.” Een gedachte waarmee ze in geen enkel genre, maar des te meer in de tijdsgeest past.

Desire, I Want to Turn into You is uit bij Perpetual Novice. Caroline Polachek speelt op 27 februari in Trix, Antwerpen.