'Val van Icarus' in Brussels Museum voor Schone Kunsten is geen Bruegel
Het is van de oudste discussies uit de kunstwetenschap en ze is nu voor eens en altijd beslecht: De val van Icarus, een van de pronkstukken van het Museum voor Schone Kunsten in Brussel, is niet van de hand van Pieter Bruegel. Onderzoekers Christina Currie en Dominique Allart (Universiteit Luik) presenteren daarover vandaag hun bevindingen op een studiedag van Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium.
De val van Icarus is zonder meer een van de pronkstukken en toeristische trekpleisters van het Brusselse museum. Het werk is geschilderd in een typische Bruegeliaanse stijl, met veel aandacht voor een (mediterraan) landschap terwijl het feitelijke onderwerp (de mythe van Icarus) slechts op de achtergrond verbeeld is. Toch bestaat er al lange tijd grote twijfel of het doek ook wel echt van Bruegel is.
Vermoed werd al die tijd dat de Brusselse versie een kopie is van een onbekende schilder naar een verloren origineel van de 16de-eeuwse Vlaamse meester. In recente catalogi wordt het schilderij niet meer opgenomen. Het museum van Brussel blijft het werk vooralsnog wel aan Bruegel toeschrijven met de droge vermelding "Men betwijfelt of het schilderij werd uitgevoerd door Pieter I Bruegel; het ontwerp ervan kan hem wél met zekerheid worden toegewezen".
Die positie is nu niet langer houdbaar. In een nieuwe omvangrijke studie The Bruegel Phenomenon tonen de Belgische kunsthistorici Christina Currie en Dominique Allart aan dat de overgeleverde versies van De val van Icarus "geenszins van de hand zijn van Pieter Bruegel de Oude, noch van die van Pieter de Jonge". Honderden kleurenafbeeldingen en een overvloedige laboratoriumdocumentatie illustreren het betoog. Materiaalonderzoek toont onder meer aan dat wat nog overblijft van het originele doek van rond 1600 dateert. Bruegel stierf in 1569.
