Tom De Cock: ‘Als je 20 bent denk je dat seks je leven lang hetzelfde blijft, terwijl ik mijn leven nu erotischer vind dan 20 jaar geleden’

Schrijver Marcel Proust beantwoordde ze ooit in een vriendenboekje, nu geeft De Morgen er een eigenzinnige draai aan. Negentien directe vragen, evenveel openhartige antwoorden. Vandaag: radio- en televisiemaker en auteur Tom De Cock (39). Wie is hij in het diepst van zijn gedachten?

1. Hoe oud voelt u zich?

“Veel jonger dan ik ben, maar dat is in een hoog tempo aan het opschuiven. Ik merk, nu ik zelf vader ben van een dochter die stilaan tiener begint te worden, en nu mijn eigen ouders ook een nieuwe fase van hun leven beginnen, dat er al heel veel voorbij is. Mensen die ouder zijn dan ik zullen zeggen: er moet nog zoveel komen, en dat weet ik, maar ik leef graag hard. Ik zit al tien jaar in een midlifecrisis. Ik heb een Porsche in de garage staan, het voorbije jaar heb ik met mijn beste vrienden het Kanaal over gezeild en ben ik uit een vliegtuig gesprongen. Dat is geen jacht op kicks, maar vooral een strijd tegen de tijd.

“Ik werk heel hard, in een heel hoog tempo. Naast onze adoptiedochter hebben we nu ook een pleegzoon en ik wil gewoon graag alles uit het leven halen. Ik ben hier steeds liever. Ik denk dat ik de afgelopen jaren beter heb leren leven, maar dat mijn leeftijd mij is gaan inhalen. Tegen dat hij mij ingehaald heeft, hoop ik daar vrede mee te hebben.”

2. Wat vindt u een kenmerkende eigenschap van uzelf?

“Ik leef graag intens. Ik hou niet van de halve beleving. Als ik ga eten, ga ik graag goed eten. Als ik met mijn vrienden een week op avontuur vertrek, wil ik dat het het grootste avontuur ooit wordt. Als ik met mijn dochter een spel verzin, wil ik dat het een spel wordt dat ze zich haar hele leven zal herinneren. Als ik een radioprogramma maak, wil ik dat het het meest legendarische radioprogramma ooit is. Wat allemaal natuurlijk niet kan, maar de intentie vind ik belangrijk, want waarom zijn we hier anders? Toch niet om grijze dagen te beleven?”

3. Hoe was uw kindertijd?

“Mijn ouders waren bakkers. Ik heb hen alleen maar zien werken. Ik stopte mijn vader in om 19 uur. Daarna keken mijn zus en ik verder tv, samen met mijn moeder, die wat langer opbleef. Mijn grootouders, die jammer genoeg overleden zijn, waren een groot deel van de week een soort substituut-ouders. Ik heb een ‘jarentachtigjeugd’ gehad zoals in de tv-serie Stranger Things. Heel warm en volks. ’s Ochtends met de fiets vertrekken en ’s middags mijn grootmoeder die riep om te komen eten.

“Ik had ook een heel innige band met mijn zus. Als kind kreeg ze een oogziekte, waardoor ze nu bijna blind is. Ik herinner me nog dat ik als eerste van de klas een dure brommer kreeg, met alles erop en eraan. Ik had als eerste van de klas een gsm, ik had op mijn achttiende direct een auto, maar altijd met als enige voorwaarde dat ik mijn zus meteen zou gaan helpen als ze mij nodig had. Dat is trouwens nog altijd zo. Mocht ze mij nu bellen, ik vertrek meteen.

“Ik heb thuis ook minder mooie dingen gezien. Soms zagen mijn ouders zwarte sneeuw, was er nauwelijks geld om overeind te blijven. De bakkerij lag in een volkse buurt in Antwerpen. Mijn vader was dus niet het type bakker die in een Land Rover reed. Ik heb hem nog letterlijk zien huilen boven zijn boekhouding. Als tienjarige belde ik ’s avonds naar mijn ouders om te vragen hoe de verkoop was geweest. Want hoeveel er ’s avonds in de kassa zat, bepaalde ons leven.

“Ook de rest van mijn familie waren zelfstandigen. Dus waar ging het gesprek tijdens het diner bij mijn grootouders op zondagavond over? Over zaken. En het ging heel vaak slecht. Die voortdurende angst heeft wel een sterke indruk gemaakt.”

4. Wat vond u de moeilijkste periode in uw leven?

“Mijn puberteit was niet evident en dat had vooral met mijn geaardheid te maken. Ik heb jarenlang een gebroken hart gehad omdat mijn beste vriend, die trouwens nog altijd mijn beste vriend is, mij had afgewezen. Hij was mijn eerste grote liefde. De enige jongen die oprecht interesse in mij vertoonde. Ik had op school een boekenclub opgericht. En hij, een van de populaire jongens, moest van zijn mama lid worden. Het klikte, we bleken soulmates te zijn. En daardoor is mijn puberbrein waarschijnlijk in overdrive geraakt. Want ik wist natuurlijk dat hij mij ging afwijzen, hij had toen al zijn huidige vriendin.

“Daarna ben ik lang zoekend geweest. Hoewel homoseksualiteit in mijn omgeving helemaal geen probleem was - ik had twee suikernonkels die homo waren en elke zondagavond op het familiediner waren - vond ik mezelf niet. Ik herinner me heel veel clashes met mijn ouders omdat ze maar niet konden vatten wat er scheelde. Ik herinner me hysterische scènes met huilen en dingen kapotgooien. Ik had een woede in mij omdat ik niet het leven kon leiden dat ik wilde.

“Ik was ook een hopeloze romanticus. Nu besef ik dat ik de ene onenightstand na de andere had kunnen beleven. Ik heb geen enkel serieus lief gehad voor ik op mijn 23ste mijn man leerde kennen, omdat ik zo onzeker was over mijn uiterlijk en wie ik was. De wereld lag aan mijn voeten, ik had zoveel kunnen ervaren, maar het enige wat ik wilde was romantisch samen zijn en op intellectueel niveau de ware liefde vinden. Nu denk ik soms: was dat dan toch maar later gebeurd.” (lacht)

5. Welke kleine alledaagse dingen kunnen u blij maken?

“’s Ochtends, terwijl ik nog half slapend in bed lig, mijn man en onze dochter in de badkamer tegen elkaar horen tetteren. Dat bezorgt me een intens gevoel van gezegendheid, want dat is alles wat ik ooit wilde. De dag kunnen beginnen met een lieve succesvolle man en een adorabel kind in alle veiligheid en luxe. Is er iets mooiers dan dat?

“Of als gezin samen eten, voor ons heeft dat een diepe betekenis. Twee mannen met een mooie bruine dochter en soms onze pleegzoon. Wij zijn een zorgvuldig samengesteld gezin van absolute gewenstheid. En dat te kunnen vieren door samen patatten te eten, geweldig. In veel landen is dat niet evident. In 71 landen staat mijn geaardheid in de strafwet. Pas sinds 1990 ben ik niet meer geestesziek. Pas sinds 2003 mag ik trouwen, sinds 2006 adopteren. Het leven dat ik leid is zo broos en vers en uniek in de wereld. Wij leven op een klein eiland van verlichting in een donkere zee. Qatar is daar een mooie illustratie van.

“In 2013 kwamen in Parijs 100.000 manifestanten op straat om te protesteren tegen het homohuwelijk en adoptie, met borden waarop stond ‘sauvez la famille’. We waren toen al drie jaar getrouwd, het jaar nadien werden we vader. Terwijl er 100.000 mensen die ik niet ken met het schuim op de lippen tegen mij stonden te betogen.

“Procentueel gezien worden kinderen in homogezinnen minder aan fysieke of emotionele mishandeling blootgesteld. Homokoppels beginnen per definitie bewust aan kinderen, en toch vormen wij in de hoofden van zo velen nog steeds een bedreiging. Ik kan niet anders dan daar virulent tegen blijven strijden tot het einde van mijn dagen.”

6. Wat biedt u troost?

“Uiteraard alle clichés. Mijn gezin, familie en vrienden.

“Maar ook, heel specifiek wel, de BBC Reith lectures (op Radio 4, red.), een reeks van grote denkers, gaande van chirurgen tot kunstenaars, filosofen en wetenschappers, die lezingen geven voor een livepubliek. Ik kan daar zo van genieten, om in deze woestijn van populisme en domheid en oppervlakkigheid verlichte geesten een uur lang slimme dingen te horen zeggen. Dat geeft me troost. Het gevoel van: er is vooruitgang, er is hoop.”

7. Wat is uw zwakte?

“Dat ik heel veel woorden nodig heb om iets uitgelegd te krijgen. Nadat ik eens een jaar geen radio had gemaakt, vroeg mijn man of ik niet opnieuw wilde beginnen, het begon thuis wat veel te worden. (lacht)

“Ik ben nogal intens. Ik heb hoge highs, maar ook diepe lows. Bij de openbare omroep zat ik na elf jaar zo diep ingegraven dat ik niet meer genoot van de successen, maar alleen nog de zwaktes en fouten van mijn baas zag. Ik werd een echte vakbondszeur. De redactie wilde zelfs niet meer met mij samenwerken. Ik nam alles veel te ernstig, vanuit een extreme drang om het goed te doen en een angst om het slecht te doen. In die intensiteit zit dus een grote kwetsbaarheid. Ik ben ofwel heel blij of heel ongelukkig. Ik voel alles heel sterk aan.”

8. Waar hebt u spijt van?

“Dat ik in mijn jeugd niet meer zelfvertrouwen heb gehad, zowel in de liefde, seksueel, als creatief. Dat ik niet alles uit mijn 17-jarige zelf heb gehaald. Met wat ik nu weet zou ik weleens willen terugkeren in de tijd.”

9. Wanneer hebt u het laatst gehuild?

“Ik ben de dramaqueen thuis, maar huilen doe ik niet vaak. Als ik boos ben, maak ik je met de grond gelijk. Ook mijn lief, ja. Hem eerst. Hij noemt dat met verbale atoombommen gooien. Ik ben daar goed in, en dat is een slechte eigenschap.

“Ik huil eigenlijk alleen bij overlijdens. De meest intense keer die ik me kan herinneren was toen ik een paar jaar geleden een goede vriend van mij heb begraven. Hij was 30 jaar. Fantastische kerel met nog een heel leven voor zich. Die door een stom ongeluk een paar jaar verlamd in bed heeft gelegen en uiteindelijk bezweken is. Dat was een hartverscheurende begrafenis. Je hoorde mensen de diepste rouwkreten uitschreeuwen. Er was zoveel verdriet.

“Ik heb gesproken tijdens die herdenking, maar toen iedereen naar buiten ging en ik als laatste overbleef, ben ik compleet ingestort. Het snot droop uit mijn neus. Alles kwam er ineens uit, omdat de kosmos op dat moment op mijn hoofd viel. De oerkracht van dat verdriet, in zo’n sacrale setting. De vragen over leven en dood die iedereen zich stelt. Op zo’n moment besef je pas de magnitude ervan.”

10. Bent u ooit door het lint gegaan?

“Als je naar een familiefeest zou komen en je zou ons een uur observeren, zou je denken dat we elkaar kapot gaan maken. Er moet maar iemand ‘Jezus’ of ‘socialisten’ zeggen en we zijn vertrokken. Wij kunnen twee uur lang tegen elkaar zitten roepen. Maar evengoed tien minuten later weer vrolijk zitten babbelen. Voor mij is dat de normaalste zaak van de wereld, maar mijn echtgenoot heeft twee dagen nodig om dat te verwerken. (lacht)

“Het kan vaak lijken alsof ik door het lint ga, maar het is eigenlijk een soort verbaal machtsvertoon. Aan vaderskant heb ik 120 familieleden die zo zijn. Als wij ergens een zaal afhuren om nieuwjaar te vieren is dat heel luid en heel plezant. Wij zijn vredelievende mensen, maar zeer uitgesproken. Er zitten weinig grijze muizen tussen.

“Gelukkig heb ik veel uitlaatkleppen. Als ik ergens maatschappelijk kwaad om ben, schrijf ik een opiniestuk en stuur ik het naar een krant. Of ik zet het online op Instagram en Twitter en vier dan mijn lusten bot op mensen die durven te antwoorden. En ik maak elke dag een radioprogramma waarin ik mijn boosheid kan ventileren. Ik heb zo veel manieren om te spreken over wat me boos maakt dat ik wellicht nooit door het lint hoef te gaan.”

11. Wat hing er aan de muur van uw tienerkamer?

“Een gigantische poster van Cats, de musical, waar ik als kind naar ben gaan kijken en die ik fantastisch vond. Filmposters. Ik ben gevormd door de films van de jaren 90. De Jurassic Parks en Independence Days van deze wereld. Ik denk dat daar ook wel mijn zin om verhalen te vertellen vandaan komt. Ook een paar mooie auto’s en vanaf mijn zestiende mooie jongens. Dat begon voorzichtig met een prentkaartje van Travis Fimmel, een bekend acteur en ondergoedmodel voor Calvin Klein. Een blonde god. Maar die vlek van foto’s en posters breidde zich steeds verder uit. Voor mij was dat een langzame manifestatie van mijn gevoelens.”

12. Wat is uw vroegste herinnering?

“Het zolderkamertje waar mijn grootvader de boekhouding deed voor verschillende bedrijfjes in de familie. Mijn grootvader was een van de allereerste computerspecialisten van ons land. Zijn handboeken zijn voor mij nog altijd heilige relikwieën. Ze zijn helemaal vergeeld, want hij rookte twee pakjes Belga per dag. Hij verzamelde de doosjes voor mij en ik knutselde daarmee.

“Ik herinner mij nog altijd dat huis in een bos in Rotselaar bij Leuven. Zijn kamer stond vol computers en printers die enorm veel lawaai maakten. Het beeld dat ik heb van hem, is mijn grootvader met een dikke leesbril en sigaret in de mond, met een asbak aan beide zijden, die met twee vingers zat te tikken, terwijl ik naast hem zat te kleuren of op een oude computer zat te spelen. Dat was pure magie.”

13. Hoe voelt u zich in uw lichaam?

“Al twee jaar beter dan ooit. Omdat ik eindelijk een sport ontdekt heb die me ligt. Veertig jaar heb ik daarover gedaan. Ik zat op een college waar sport hoog aangeschreven stond, maar de sportlessen bleken enkel bedoeld voor de jongens die het konden. Ik mocht intussen met de meisjes met de bal spelen. Ik werd altijd uitgelachen.

“Maar nu ben ik dus gaan powerliften en doe ik mee aan wedstrijden. Ik ben een gewichtheffer. Echt. (lacht) Ik heb zo’n pakje met alles erop en eraan. Drie disciplines: bench press, squat en deadlift. Ik train naast gasten die 300 kilo heffen. Ongelooflijk lieve mensen. De eerste keer dat ik op een wedstrijd 150 kilo heb getild, wat voor een normale man in mijn gewichtsklasse niets is, is de hele club komen kijken. Toen ik die bar van de grond kreeg, sprongen de tranen mij in de ogen, want ik had me nog nooit zo goed gevoeld in mijn lichaam.

“Mijn man heeft zich onlangs ook ingeschreven voor zo’n wedstrijd, omdat hij het niet zou kunnen hebben dat ik meer til dan hij.” (lacht)

14. Hoe definieert u liefde?

“Liefde is toch vooral niet romantisch. Mijn man en ik hebben een heel korte periode van echt romantische verliefdheid beleefd, maar dat is heel snel geëvolueerd naar een relatie van vertrouwen. Liefde is vooral vertrouwen. Ik vertrouw mijn man in alles wat hij doet. In zijn gevoelens naar mij toe, in de zorg voor onze dochter. Liefde is ook elkaar de ruimte gunnen om samen jezelf te zijn. We zijn samen, maar nog steeds twee individuen. De basis is vertrouwen. Ook in vriendschap. Mijn vrienden weten alles van mij. Wij hebben elkaar al in alle mogelijke toestanden meegemaakt. Dat vertrouwen misbruik je niet.

“Maar liefde is niet onvoorwaardelijk. Daar zijn we te menselijk voor.”

15. Wat vindt u erotisch?

“Een goede vraag. Ik ben er vooral over verbaasd hoe dat in een mensenleven evolueert. Om te beginnen ben ik een laatbloeier wat erotiek betreft. Ik heb er lang over gedaan om mijn ideeën en verlangens daaromtrent te ontdekken. Geen idee hoe dat komt, want ik ben, zoals zovelen, opgegroeid in een wereld vol porno en erotische literatuur.

“Een van de meest erotische beelden vind ik Harry Styles die zich liet fotograferen in een roze tutu. Styles is niet alleen een fantastisch mooie jongeman, maar geeft ook nog eens een nieuwe definitie aan mannelijkheid. Voor de huidige generaties is hij de nieuwe Ziggy Stardust. Dat beeld is voor mij een belangrijk symbool. Styles hoeft niet naakt voor mij te liggen, in die tutu vind ik hem veel erotischer.

“Wat mijn eigen relatie betreft, vind ik erotiek een kwestie van vertrouwen en lichamelijk ongebreideld jezelf kunnen zijn in het bijzijn van de ander. De afwezigheid van schaamte is erotisch. En meegroeien met elkaars verlangens. Wij zijn veertigers aan het worden, en ik merk dat erotiek met de jaren een andere invulling heeft gekregen. Als je 20 bent, denk je dat seks je leven lang hetzelfde blijft, terwijl ik mijn leven nu erotischer vind dan twintig jaar geleden. Met ouder worden worden we erotischer en minder seksueel. (denkt na) Erotiek is voor volwassenen en seks voor jonkies.” (lacht)

16. Wat is de speciaalste plek waar u ooit de liefde bedreven hebt?

“Een onbewoond eiland in de Middellandse Zee. Wat niet evident was, want we moesten onze vrienden even ontvluchten. Als ze dit lezen, zullen ze ofwel gechoqueerd zijn ofwel blij dat we er eindelijk voor uitkomen. (lacht)

“Ik heb best wel veel avonturen beleefd. Maar altijd met mijn man, nooit met iemand anders.”

17. Hoe zou u willen sterven?

“Ik denk zoals de meesten: oud en gezond en zonder het te beseffen. Ik zou niet graag afscheid willen nemen van mijn geliefden en dan sterven met de gedachte dat ze verdrietig achterblijven. Ik zou het hartverscheurend vinden om bewust afscheid te nemen van mijn dochter. Ik zou liever in bed kruipen en niet meer wakker worden. Na een lange en intense avond met mijn vrienden en mijn gezin. Het liefst in een villa met uitzicht op zee, waar ik tot mijn laatste dag aan mijn romans werk. Met genoeg geld om iedereen uit te nodigen.”

18. Wat zou u wensen als laatste avondmaal?

(lacht) “Ik heb die vraag aan mijn luisteraars voorgelegd. Het is een dilemma. Ik zou willen antwoorden: een klein pakske friet met joppiesaus en een boulette maison spéciale van frituur Blauwput in Kessel-Lo, maar dat kun je toch niet zeggen in De Morgen? Al mijn luisteraars reageerden: ‘Waarom niet? Je gaat je toch niet anders voordoen dan je bent?’”

19. Welke droom hebt u nog?

“Ik hoop in de eerste plaats dat mijn dochter gelukkig en gezond oud mag worden. En wat mezelf betreft, zou ik heel graag ooit naar een première willen gaan van een film ‘based on the novel by Tom De Cock’. Een van mijn verhalen verfilmd zien op groot scherm, is een ultieme, wellicht onhaalbare droom. Niet dat ik rijk wil worden, ik zou het alleen graag willen zíén.

“Mijn nieuwe boek bijvoorbeeld speelt deels in een stad op IJsland die bestaat uit duizenden iglo’s gemaakt van gekleurde plasticflessen die uit zee gevist zijn. Het schip waarmee het hoofdpersonage de oceaan oversteekt is gebaseerd op La Vagabonde, de catamaran waarmee Greta Thunberg is teruggevaren naar Europa toen de klimaattop COP25 verplaatst was.

“Mijn man werkt bij de televisie en zei bij mijn eerste boek al: ‘Ga je nu stoppen met scènes te beschrijven die zich op zee afspelen! Dat raakt nooit verfilmd. Dat is het duurste wat er is!’ Ik heb niet geluisterd.” (lacht)