‘The Mauritanian’ toont de horror van Guantánamo ★★★☆☆

Er valt weinig te lachen in Kevin Macdonalds The Mauritanian. De film toont de onmenselijkheid van de streng beveiligde Amerikaanse gevangenis Guantánamo Bay op Cuba, al kruipt de film niet helemaal onder je vel.

“Ooit zal Guantánamo Bay een toeristische attractie zijn”, zegt het hoofdpersonage van The Mauritanian. Nancy Hollander – de advocate van Mohamedou Ould Slahi, een Mauritaniër die ervan verdacht werd de terroristen voor 9/11 te hebben gerekruteerd – wordt vertolkt door een afgeborstelde Jodie Foster. De actrice speelt haar als een oudere, meer zelfzekere versie van Clarice Starling uit The Silence of the Lambs.

The Mauritanian vertelt het verhaal van Hollander, de all-American strafpleiter Stuart Couch (Benedict Cumberbatch met een dik Amerikaans accent, en dus een schending van verschillende natuurwetten) en Slahi, die als gevangene nummer #760 werd opgesloten in Guantánamo Bay, waar de wetten van het Amerikaanse vasteland niet van tel lijken. Slahi wordt uitstekend vertolkt door Tahar Rahim: u herkent hem vast nog uit Jacques Audiards Un prophète, een gevangenisdrama dat méér durf toont dan The Mauritanian.

Folterscène

Regisseur Kevin Macdonald heeft een voorliefde voor waargebeurde verhalen met een gruwelijke onderlaag: hij maakte naam met The Last King of Scotland, over de Oegandese dictator Idi Amin Dada. Die film wordt vooral herinnerd omwille van een folterscène waarin James McAvoy met vleeshaken aan het plafond wordt gehangen, en ook nu kiest Macdonald ervoor de gruwel van Guantánamo kracht bij te zetten. Martelscènes worden schokkerig en schokkend in beeld gebracht, met vervreemdende lenzen, een montage die de kijker desoriënteert en met beenharde heavy metalmuziek op de soundtrack. Alleen voelt het een beetje aan als David Lynch light.

Macdonald doet nochtans zijn best om zijn stempel te drukken op The Mauritanian: de scènes in Guantánamo filmt hij in het vierkantige 4:3-formaat, om de claustrofobie van de gevangenis te benadrukken. Zulke trucjes werken, maar zijn ook een tikje doorzichtig: de kracht van The Mauritanian ligt niet in Macdonalds regie, maar in Slahi’s schrijnende verhaal en vooral in het besef dat het echt heeft plaatsgevonden. Het wordt hoog tijd dat Hollander gelijk krijgt, en Guantánamo een toeristische attractie wordt.