Stand-upcomedian Lukas Lelie: ‘Ik ben gestopt met bodemloos te eten’

Schrijver Marcel Proust beantwoordde ze ooit in een vriendenboekje, nu geeft De Morgen er een eigenzinnige draai aan. Tweeëntwintig directe vragen, evenveel openhartige antwoorden. Vandaag: stand-upcomedian Lukas Lelie (32). Wie is hij in het diepst van zijn gedachten?

1. Hoe oud voelt u zich?

“Ik voel mij heel goed in mijn vel, maar ik ben wel te zwaar. Zeker het laatste half jaar, met de geboorte van mijn zoontje, heb ik mij volledig laten gaan. En zwangerschaps­kilo’s, daar raak je maar moeilijk van af. (lacht) Ik heb echt obesitas, ik weeg nu 130 kilo, maar ben enorm blij dat mensen daarvan schrikken. Ik heb chance dat ik groot ben, dat er meer gewicht in de lengte kan worden verdeeld. Maar om een beetje gezond te zijn, moet ik zeker 15 à 20 kilo afvallen. De enige beperking die ik voel, is dat ik rap moe ben. Ik ben 32, maar eigenlijk voel ik mij als twee vijfentwintigers van 65 kilo die vlug buiten adem zijn. Een Siamese tweeling, ja. (lacht)

“Ik jojo eigenlijk de hele tijd op en neer, en af en toe lukt het mij om een maand of een half jaar goed op gewicht te blijven. Maar uiteindelijk gaat het altijd weer omhoog. Op slechte dagen eet ik de hele dag door. Maar nu sinds januari ben ik gestopt met bodemloos te eten. Daarmee bedoel ik: gewoon zomaar uit het niets alles zitten binnenstampen, zonder mij bewust te zijn van wat ik eigenlijk eet. Als ik daarop focus, lukt het relatief goed.

“Of ik goed eten apprecieer? Mijn omgeving zou zeggen: neen. Ik doe mayonaise bij alles. Mijn vriendin, ocharme, eet bijna nooit vlees en maakt van die gezonde gerechtjes. Zij doet zo haar best om iets lekkers klaar te maken, en als ik daar dan mayonaise bij doe, zie ik haar hart breken en een traan in haar ooghoek opwellen. Bucht kan mij enorm bekoren. Fastfood. Koeken en vet en vuiligheid. Wat niet wegneemt dat ik kan genieten van een gerecht waarvan ik voel dat er veel moeite in is gestopt.

“Voor mij is eten een heel vruchtbaar thema. Ik gebruik het in mijn shows. Iedereen doet het, elke dag. En omdat het zo aanwezig is in mijn leven, duikt het telkens op. Wat de liefde is voor Clouseau, is eten voor mij. Ik kan er heel veel inspiratie uit putten en ik denk dat het voor veel mensen heel herkenbaar is. Ik gebruik het niet echt als copingmechanisme, toch niet bewust. Ik wou altijd wel mager zijn, maar kan niet echt naar trauma’s verwijzen. Ik zat op een meisjesschool, en dat heeft wel geholpen, denk ik. Ik was een van de drie jongens in de klas. Mijn manschap was een novelty. Ik denk dat ik daar chance in had, dat ik daardoor ook goed werd opgenomen.”

2. Wat vindt u een kenmerkende ­eigenschap van uzelf?

“Ik ben heel conservatief op het vlak van gedrag. Ik zal niet rap nieuwe dingen doen. Ik denk altijd: ’t zal miserie zijn. Ik heb eens iemand op de radio horen zeggen: ‘Ik koester wat mij vertrouwd is en goed werkt.’ Soms zeg ik dat tegen mijn vriendin. Dan moet ik zorgen dat ze net geen koffie vastheeft, anders krijg ik hem in mijn gezicht.

“Ik zal een voorbeeld geven: ik zou altijd Zuid-Frankrijk kiezen om op reis te gaan. Zodra mijn vriendin het woord ‘Spanje’ uitspreekt, denk ik: niemand zal je daar verstaan, da’s te moeilijk. Dus ik ben een gewoontedier en zal zelden grenzen opzoeken. Soms denk ik dat ik daar ooit spijt van zal hebben als ik in het rusthuis zit en naar buiten kijk. Dus ik hoop dat mijn vriendin mij daarin ooit zal kunnen pushen. Ze probeert dat, en ik wens haar alle succes toe, bij deze. (lacht)

“Gisteren hoorde ik nog iemand die met zijn vriendin en baby’tje binnenkort zes maanden gaat rondreizen met een busje. Ik vind dat bewonderenswaardig, maar er zijn weinig atomen in mijn lichaam die daarvan beginnen te trillen. Waarom doe je jezelf zoiets aan, denk ik dan. Maar ja, dat is wat avonturiers doen. Ik trek met mijn rugzak naar de keuken. En liefst op wieltjes. Dat is mijn avontuur.”

3. Wat drijft u?

“Een soort van minimum aan geluk en rust in het leven behouden. En daarbij in de gaten houden dat ik toch minstens vijf op de zeven dagen met plezier aan mijn dag begin. Proberen te vermijden dat dingen zouden mislopen en keuzes maken in functie daarvan. Misschien is dat de reden waarom ik conservatief ben. De keuze van een kind vond ik ook heel moeilijk te maken. Maar ik ben ervan overtuigd dat een kind mij in de richting stuwt van een gelukkig leven. Dus ben ik ervoor gegaan.”

4. Is het leven voor u een cadeau?

“Ja, honderd procent. Ik denk dat het het mooiste cadeau is dat je kunt krijgen. Al heb ik ook ooit een Coolblue-bon gekregen van 50 euro, dat was ook wel heel mooi.

“Ik lees soms in interviews met mensen van mijn generatie dat ze geen kinderen willen, met als argument dat ze niemand op deze ‘vreselijke’ wereld willen zetten. Ik hoop dan altijd dat dat meer een soort van activistisch statement is, dat mensen willen tonen dat ze begaan zijn met de wereld. Ik hoop altijd dat ze dat niet echt menen. Alle schoonheid die er is in de wereld, is toch alleen maar waardevol omdat wij hier zijn om ze te aanschouwen? Alle miserie is toch gewoon de tegenpool van alle schoonheid?

“Wat dan met mensen die kinderen krijgen op andere plekken op deze wereld, in veel lastigere tijden of in veel moeilijkere omstandigheden? Dat wordt dan bijna ethisch onverantwoord? We zitten hier op het topje van de beschaving. Als je zou kunnen kiezen waar je geboren zou willen worden, dan zit je erop, op deze vierkante centimeter! En vanuit die positie dan zeggen: dit wil ik niemand aandoen. Nee, dat begrijp ik niet. Ik blijf positief.”

5. Hoe was uw kindertijd?

“Top. Saai antwoord. Ik zeg altijd al lachend dat ik het heel frustrerend vind dat mijn ouders mij zo’n perfecte jeugd hebben gegeven, omdat ik nu met de miserie zit. Hoe kan ik dat recreëren voor mijn zoontje? Dat zal nooit lukken.

“Ik was een enorm mama-en-papa’s-kindje. Ik had heel rap heimwee naar huis. Ik wou nooit op kamp of ergens blijven slapen. Ik zat graag thuis, keek ook heel veel televisie. Ik zeg soms voor de grap tegen mijn vriendin dat ik eigenlijk nog altijd zou willen dat mijn moeder mij ’s avonds komt ophalen. Uiteindelijk ben ik wel op kot gegaan. Op toch een indrukwekkende tien kilometer van het thuisfront. (lacht)

(denkt na) “Ik ben naar negativiteit aan het zoeken in mijn jeugd, want het is nog gene vette geweest. Kijk ja, sorry, het is allemaal positief. Je hoort tegenwoordig veel mensen over hun trauma’s vertellen. Dan denk ik: wat scheelt er toch met mij dat ik niks vind? Dat is natuurlijk een luxeprobleem. Misschien komt het er nog allemaal uit. Ik ben er klaar voor.”

6. Waar hebt u spijt van?

“Heel banaal: ik heb de neiging om dure fitnesstoestellen te kopen en dan een maand of twee later weer te verkopen op tweedehands.be. Dat is nu al vier keer gebeurd in twee jaar tijd. Twee hometrainers, een roeimachine en een loopband. Kopen, in elkaar steken, natuurlijk niet gebruiken, weer uit elkaar halen, en dan de vernederende taak om dat ding in de auto te steken van iemand uit Limburg of waar dan ook, die het komt ophalen. En het ergste is: ik denk nog altijd, mocht ik nu een hometrainer hebben, dan zou ik die gebruiken. Niet dus. De meeste calorieën die ik verbruikt heb, was bij het heffen van die apparaten in de auto van de koper. Toen was mijn hartslag het hoogst. Ik hoop dus dat ik nu de rest van mijn leven kan doorgaan zonder nieuwe fitnesstoestellen te kopen, ik hoop dat ik mij daaraan kan houden.”

7. Wat biedt u troost?

“Eten. Stresserende dagen, lastige dagen, dan kom ik thuis en vlieg ik op de kast. Of ik stop eerst aan een tankstation. In de gemiddelde tankstationshop heb je van die hittemachientjes, de culinaire liefhebber leest beter niet verder want nu wordt het walgelijk, met worstenbroodjes en kroketten die de hele dag op een lauwe temperatuur worden gehouden. Soms kan ik mij daar werkelijk in verliezen. En ook, nog altijd, mijn ouderlijk huis en mijn ouders. Daar kan ik dan wat opladen. En natuurlijk eet ik daar dan ook. Mijn moeder is een echte feeder. Als we moeten kiezen tussen dessert en taart, zegt mijn moeder: weet je wat, we gaan alles op tafel zetten, dan hebben we een buffet.” (lacht)

8. Welke alledaagse dingen kunnen u blij maken?

“Sorry, ja, saaiste interview ooit, maar: iets lekkers eten. En ook, heel burgerlijk: een vlotte rit naar Vilvoorde kan mij intens gelukkig maken.”

9. Wat is uw grootste angst?

“Recent is dat, door het krijgen van een zoontje, dat er iets met hem zou gebeuren. Als je een kind maakt, creëer je iets zo kost­baars, dat is zo dom. Ik zal een ver­ge­lij­king maken die iedereen zal be­grij­pen: een nieuwe auto kopen is ook heel dom. Je denkt dan: mijn nieuwe auto staat buiten, er zal toch niemand tegen rijden, er zal toch niemand op krassen, staat hij daar wel goed? Met een kind is dat dubbel zo intens. Je krijgt een shot van liefde binnen als je je baby’tje voor het eerst ziet, meteen gevolgd door een kramp van stress: alles zal toch oké zijn? Meteen die dualiteit. En het besef: dit is nu voor de rest van mijn leven.”

10. Hoe definieert u liefde?

“Iemand zo graag zien dat het tegelijkertijd een beetje pijn doet.”

11. Wanneer hebt u het laatst ­gehuild?

“Sinds ik een zoontje heb, is de dam gebroken. Daarvoor heb ik heel weinig gehuild, wat niet betekent dat ik nooit verdriet had, maar de tranen kwamen niet.

“De laatste keer was met Richard Nixon. In een podcast hoorde ik over zijn ontslag als president en ik heb toen op YouTube de speech opgezocht die hij gegeven heeft voor zijn personeel in het Witte Huis. Hij had het daarin plots over zijn ouders en zei: ‘Ze gaan nooit een boek schrijven over mijn moeder, maar het was een heilige.’ En ik begon te blèten.” (lacht)

12. Wanneer bent u ooit door het lint gegaan?

“In de wagen kan ik kwaad worden. Ik ben er echt van overtuigd dat de stad van de zwakke weggebruiker is. Ik ben het daar honderd procent mee eens. De fietser en de voetganger komen in de stad op de eerste plaats. De wagen heeft auto­snel­wegen. Dus ik ben zeker geen autofreak, ik ben een heel voorzichtige chauffeur. Ik rij als een slak, ik houd afstand, ik ben als de dood om ooit betrokken te raken bij een accident.

“Maar als er dan toch een fietser opduikt die in het donker zonder licht rijdt of een onverwachts manoeuvre maakt, dan voel ik de agressie zo naar boven komen. Dan open ik mijn raam en schreeuw ik: ‘Licht, licht, fietslicht!’ Wat ook gevaarlijk is natuurlijk, want dan schrikt hij. Als ik ooit, zonder mijn toedoen, ondanks de voorzichtigheid waarmee ik rijd, door de stommiteit van een ander, betrokken zou raken bij een ongeluk, een nachtmerrie zou dat zijn. En ook al heb ik gelijk, ik wil niet gelijk hebben en in het ziekenhuis belanden.” (lacht)

13. Wat is uw vroegste ­herinnering?

“Het probleem is dat ik dit verhaal al zo vaak gehoord heb dat ik niet weet of ik het mijzelf herinner of dat ik de herinnering gecreëerd heb. In de kleuterklas kregen we een bordje met eten, en als het op was mochten we nog een keertje gaan bijhalen. En blijkbaar was ik al zo briljant dat ik andere kleuters in mijn plaats liet teruggaan. Ik herinner mij ook dat we appelmoestaart kregen als iemand jarig was. Je kon dan kiezen: met of zonder appelmoes. Ik vraag mij nog altijd af wat er dan nog overbleef van die taart.”

14. Wat hing er aan de muur van uw tienerkamer?

“Een poster van Pirates of the Caribbean. Ik vond die film zo goed dat ik hem op de site cinebel.be een vijfsterrenrecensie gegeven heb. ‘De beste film ooit. Grappig, goeie muziek. Speciaal.’ Acht jaar later ging ik naar het RITCS en ik wist dat als je mij googelde, die recensie helemaal bovenaan stond. Ik was als de dood dat mijn medestudenten of docenten zouden zien dat ik die blockbuster de beste film ooit vond.

“Geen posters van muzikanten, nee. Ik ben een muzikale analfabeet. Mijn muziekkeuze is een kakofonie. Als ik ooit sterf, ga ik vragen of ze eerst mijn Spotify willen deleten voor ze mijn internetgeschiedenis wissen.”

15. Welk boek heeft een speciale betekenis voor u?

“Sinds ik begonnen ben met schermen kijken is mijn capaciteit om te lezen volledig weg. Ik merk dat het mij niet meer lukt om mijn aandachtsspanne te bewaren. Ik kan niet meer lange tijd focussen. Dat is erg om te zeggen.

“Het laatste boek waarin ik gelezen heb, is Dikkie Dik, verhaaltjes voor het slapengaan. Elke dag lezen we ons zoontje een verhaaltje voor. Soms denk ik: misschien moet ik gewoon samen met hem vanaf nul herbeginnen.

“Ik hoop dat dit een uniek fenomeen is, en niet alleen maar zal verergeren bij volgende generaties. Ik wil het echt, maar na twee, drie pagina’s lees ik alleen nog woorden, the bigger picture is volledig weg. Ik hoop echt dat ik daar ooit verandering in kan brengen, want ik heb veel vrienden die schrijven.”

16. Hebt u ooit een religieuze ­ervaring gehad?

“Niet echt. Ik kijk wel met een warm gevoel terug op de religieuze momentjes in mijn leven, zoals communies en catecheses en de mis op zondag. Wellicht om de foute redenen, om de fiets die ik kreeg of zo. Voor mij waren dat momentjes om daar gewoon even te zitten en even tijd te hebben om te peinzen.”

17. Waarover bent u de laatste tijd dieper gaan nadenken?

“Omdat ik voor De ideale wereld werk, ben ik jammer genoeg genoodzaakt om dagelijks de kranten te lezen. Het is soms wel zwaar om altijd de actualiteit te moeten volgen. Zodra het seizoen eindigt, stop ik ermee. Af en toe nog eens VRT NWS checken of zo, maar dat is het.

“Wat mij stoort, is dat opiniemakers en schrijvers van open brieven vaak een probleem benaderen binnen een vacuüm. Ze hebben geen oog voor de complexiteit ervan, voor het feit dat alles met elkaar verweven is. Vaak komt het neer op: hier moet meer geld naartoe. Maar misschien zijn er andere manieren? Ik vind dat er vaak een gebrek is aan constructiviteit.

“Eigenlijk heb ik veel respect voor beleids­makers. Mensen realiseren zich niet hoe moeilijk het is om een samenleving te organiseren. En dat een oplossing nooit zo evident is. Ik mis begrip voor politici. Ik vind het heel moedig dat mensen in de politiek stappen. Ik ben blij dat die verantwoordelijkheid niet op mijn schouders rust. Zeker in de comedyscene worden ze afgeschilderd als zakkenvullers die niets doen. Ik zou het niet graag doen, eerlijk gezegd, politiek kleur bekennen en dan voor iedereen goed moeten doen. De manier ook waarop ze zo persoonlijk aangepakt worden, alsof ze allemaal vol kwade bedoelingen zitten. Ik vind dat echt getuigen van een simplistische benadering.

“Voilà, een betoog voor de politici, ik zal er mij zeker populair mee maken.”

18. Wat is de speciaalste plek waar u ooit de liefde bedreven hebt?

“Ik kan alleen maar zeggen dat ik de slaapkamer ideaal vind. Er hangen vaak gordijnen, dus privacy verzekerd, en er staat meestal een bed, dus een zachte ondergrond. Voorlopig ben ik niet op zoek naar een alternatief.

“Ik ben 1 meter 95 en weeg wel wat, dus de kleine plekken kan ik meteen al schrappen. Geen vliegtuig-wc’s voor mij. Ik vind naar het toilet gaan op het vliegtuig sowieso al lastig. Ik koester wat mij vertrouwd is en goed werkt: ik ga het daarop houden.

“Of er eten aan te pas komt? Neen, ik weet dat dat een subgenre is van de erotiek, maar ik heb dat nooit begrepen. Ik vind eten aan tafel de beste plek. Ik houd mijn passies gescheiden op dat vlak.” (lacht)

19. Wat vindt u erotisch?

“Geen aardbeienconfituur, neen. Misschien is het antwoord: eten vooral niet. (lacht)

“In deze taboedoorbrekende tijden wil ik het taboe doorbreken om bepaalde zaken voor mezelf in de taboesfeer te houden.”

20. Hou zou u willen sterven?

“Een klassieker: liefst in mijn slaap. En om nog even door te gaan met mijn goednieuwsshow: als ik bekijk waar ik geboren ben, uit welk nest ik kom, wat mijn traject is, dan kan ik alleen maar zeggen: dit is waanzin. Had je mij in het RITCS gevraagd: wat is je droomjob?, dan had ik letterlijk geantwoord: ‘De ideale wereld en daarnaast stand-upcomedy.’ Dus, als het ooit stopt, wanneer dan ook, zou ik altijd getekend hebben voor dit leven. Ik zou in de hoed geen ander leven willen trekken, ook al is dat een langer leven.”

21. Wat zou u wensen als laatste avondmaal?

“Kommetje chips, paprika, geribbeld. Dan een grote spaghetti bolognaise met veel kaas en daarbij een cola light lemon, een verguisd drankje dat velen vergelijken met afwaswater. Waarschijnlijk chemische bocht. En daarna een chocomousse volgens het recept van mijn moeder.”

22. Welke droom hebt u nog?

“Zonder melig te willen zijn: mijn zoontje een zorgeloze jeugd bezorgen. En voor mezelf: gewoon meer van dat. Mijn leven voortzetten in de rust en het contentement dat ik nu ervaar.

(staat op) “Ik heb het gevoel dat ik alleen maar positieve antwoorden gegeven heb. Als er straks een fietser tegen mij aan rijdt, bel ik u.”