Stadsbioscopen in de lift: in het Brusselse Cinema Palace is arthousefilm koning

“Zou u dat flesje in die bak willen steken?”, vraagt een medewerker beleefd aan een man die net de bioscoopzaal verlaat. Niet dat de bezoekers van Cinema Palace een lesje discipline kunnen verdragen. Maar opgeruimd staat netjes. En netjes is het er.

Precies twee jaar geleden gooide de oudste cinema van Brussel – op de Anspachlaan, schuin tegenover de Ancienne Belgique – de deuren weer open naar filmland. “Arthousecinema’s hebben voor sommige mensen een wat hoge drempel, en die willen we hier verlagen”, zei regisseur en medeoprichter Fien Troch toen. Liefst van al met een zo divers mogelijk publiek.

En dat lijkt gelukt. Wie op een druilerige woensdagmiddag door de lobby loopt, voelt een natte maar gezellige bedrijvigheid. “Zo is het ook buiten de krokusvakantie, hoor”, verzekert de dame aan de kassa. Eerst in het Frans, meteen overschakelend op het Nederlands. Ondanks de regen schuiven hier oudere koppeltjes aan om tijdens de matinée de recente Oscar-winnaar Parasite in te halen. Halfweg de hal staat een groepje gesluierde vrouwen te keuvelen. En intussen stroomt er ook een in fluohesjes gehulde troep kinderen binnen voor het Anima Filmfestival. Alle gemeenschappen lijken hier samen te komen in één huis: Vlaams en Waals, blank en zwart.

Buurtwerkingen

Het succes komt als een verrassing, geeft ook Troch toe, nog steeds in de raad van bestuur, die vandaag samen met haar zoontje naar de prachtige tekenfilm Marona komt kijken. “We wilden effectief een bioscoop voor iedereen”, vertelt ze. “Maar dat is al zo vaak geprobeerd en makkelijk gezegd. Dat we daar voor een groot stuk toch in geslaagd zijn, is niet door de deur open te zetten en luid te roepen: wij zijn open voor iedereen. Wel door het harde labeur van de medewerkers hier achter de schermen. Zij leggen contacten met de buurt, buurtwerkingen, scholen. Mensen haast naar binnen sleuren, want de modale voorbijganger loopt niet zomaar een pas gerenoveerd gebouw binnen.”

Al ligt er volgens Troch ook veel aan het aanbod. “Het afgelopen jaar zijn er wel wat films verschenen die balanceren op de grens tussen arthouse en mainstream, zoals Joker of Parasite. Niet dat alles een label moet hebben, of dat men hier bewust de commerciële kaart heeft getrokken. De programmator heeft gewoon volhard in zijn keuze voor waar deze bioscoop voor staat. Volgens mij lopen de liefhebbers van beide genres trouwens steeds meer door elkaar.” En daar is deze lobby het beste voorbeeld van. De banner van oorlogsepos 1917 hangt hier vredig tussen die van Adam, La Vérité en Il traditore.

De cijfers liegen er niet om, schrijft het Brusselse stadsmagazine Bruzz. In zijn startjaar 2018 klokte Cinema Palace af op zo’n 82.000 bezoekers in tien maanden tijd. Vorig jaar steeg dat aantal tot bijna 159.000 bezoekers voor een volledig jaar. En ook verder in Brussel deed de arthouse het goed. Alleen Galeries zakte lichtjes tot 97.797 bezoekers, Vendôme blijft schommelen rond de 115.000, en Aventure steeg met 10.000 bezoekers tot 81.350. De stijging ligt binnen het verwachte in de sector, wat deze krant eind vorig jaar al rapporteerde op basis van gegevens van het VAF. Maar dat het voor Brussel zo snel zou gaan, was ondenkbaar.

Pintje

Uit nieuwe cijfers van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) blijkt dat de Brusselse stadsbioscopen vorig jaar 502.436 bezoekers trokken. Dat zijn er zo’n 100.000 meer dan het jaar ervoor en 165.000 meer dan in 2017 – ondanks de sluiting van Actor’s Studio in datzelfde jaar. Het tilt het totale aantal bezoekers voor Vlaanderen en Brussel samen zo over het miljoen. De afgelopen vijf jaar zijn die cijfers zo verdubbeld. Ongezien.

“Het bevestigt het idee dat het publiek voor arthousebioscopen groeit”, zegt Erwin Provoost, directeur-intendant van het VAF. “Er is duidelijk belangstelling voor een aantal films die misschien iets moeilijker of iets doordachter zijn. Kortom, een publiek dat minder geïnteresseerd is in de blockbusters. En er is geen reden om aan te nemen dat die trend snel zal afnemen.”

Maar ook voor de bezoeker van het niet commerciële bioscoopcomplex is de beleving anno 2020 van tel. “Het gevoel naar de cinema te gáán, is belangrijk”, zegt Provoost. “Mensen gaan zelden alleen en willen achteraf zelden meteen naar huis. Komen ze dan in een kader terecht waar ze nog een pintje kunnen drinken en wat napraten, wordt de filmbeleving meer dan louter de film zelf.”

En dat zit ’m vaak in kleine dingen. Waar de grote multiplexen hun klanten na een vertoning vaak via een betonnen en veel te smalle gang naar buiten duwen, komen de bezoekers hier gewoon terug aan bij af. Waar ze aangemaand worden om zelf proper af te ruimen. Maar zo bijdragen aan de gezamenlijke poging om de volgende bezoekers weer een spic en span ervaring aan te bieden.

Eens weer beneden, staat dat groepje vrouwen te keuvelen, rennen kinderen door de gang, hangen slingers voor het dit weekend te vieren tweejarig jubileum. En lonkt de bar. Een bioscoopbeleving kán anders. En de cijfers liegen niet.