Sonic City dag twee: de vijf troeven van Thurston Moore

Nagelbijten bij de crew van het Wilde Westen: voor zijn tiende verjaardag verhuisde het Sonic City-festival van de vertrouwde club De Kreun bij het station van Kortrijk naar een gloednieuwe plek: Depart - een tot evenementenhal omgebouwde NMBS-loods, een paar honderd meter van de oude stek, waar meer dan duizend mensen in kunnen. Het Wilde Westen-team wist niet of het kleinschalige en gezellige Sonic City ook in die grotere ruimte zou werken en het vroeg zich ook af hoe de fans – het festival trekt een trouw, maar kritisch publiek – de nieuwe locatie zouden onthalen.

Die stress bleek overbodig: het geluid zat de hele dag goed, het kleinere zijpodium was een geweldige aanwinst, de doorstroming van het publiek verliep vlot en in de gangen van het gebouw was het – ondanks het vele beton – fijn rondhangen, dankzij de platenstandjes, de koffiebar en de interviewhoek. Beste bewijs: heel wat van de optredende artiesten stonden voor en na hun eigen shows te genieten van de andere concerten. En die waren haast zonder uitzondering goed tot voortreffelijk, dankzij Thurston Moore, die als curator vijf troeven in handen hield.

1. Thurston Moore torent er nog altijd boven uit

Zou er ook bij Thurston Moore (★★★★☆) sprake zijn geweest van stress? Wilde hij na een reeks uitmuntende én uitdagende concerten van door hem geselecteerde bands een perfecte soundcheck en dito concert? Voor zijn show werd de grote zaal voor het eerst die dag afgesloten – uitzonderlijk, want doorgaans hangt Moore al ruim voor het begin van een concert rond op het podium en gaat hij de fans allerminst uit de weg.

Wat er ook van zij, toen hij opkwam, zei hij met z’n typisch New Yorkse cool: “We are The Blue Wave Radicals and this is called ‘Cease Fire’”. Een goeie opener voor een show op Wapenstilstand, maar vooral het startschot voor een hemelse gitaartrip van meer dan een uur.

Het verschil met de twee eerdere concerten die we dit jaar van hem zagen – Werchter en Best Kept Secret – zat vooral in de details: de sierlijk duellerende gitaren van Thurston Moore en James Sedwards in ‘Speak to the Wild’, die vaak hetzelfde speelden, maar elkaar af en toe zachtjes tegen de haren in streken. Het noisy bubbelbad middenin ‘Turn On’ en de manier waarop ‘Aphrodite’ zachtjes uiteen brokkelde. Het aan een vrij Catalonië opgedragen ‘Cusp’, dat minutenlang ter plaatse trappelde, maar ineens richting kosmos schoot. Of het euforische ‘Exalted’, dat zijn tekst – “spaced out in timelesness” – leek waar te maken.

Hulde trouwens aan de ritmetandem: drummer Steve Shelley, die een paar hardnekkige fans in het publiek had staan, en Deb Googe, die wel vergroeid leek met haar basgitaar. Zij legden de betonnen basis van waarop James Sedwards en vooral Thurston Moore met hun gitaar richting eeuwigheid konden reiken, met als hoogtepunten ‘Smoke of Dreams’ (het beste nummer van zijn jongste plaat, Rock N Roll Consciousness) en ‘Ono Soul’ (uit zijn eerste soloplaat Psychic Hearts) – twee songs waarin Moore en co zeldzame, interstellaire dimensies verkenden.

Het niveau lag hoog op de tweede dag, maar Thurston Moore torende er toch bovenuit. Of zoals het klonk in ‘Speak to the Wild’: “The king has come to join the band.”

2. Thurston Moore kiest voor meestergitaristen

Misschien was Moore nerveus omdat hij zoveel meesterlijke gitaristen had uitgenodigd voor Sonic City? Zo was er Nels Cline (★★★☆☆), die we vooral kennen van Wilco, maar die ook al sinds de jaren tachtig huishoudt in de jazzscene van New York. Zijn soloset was erg experimenteel – met onder meer werk van de Amerikaanse avant-gardiste Annete Peacock – maar de impressionistische taferelen die hij plotsklaps afwisselde met messcherpe noise maakten toch indruk.

Nøught (★★★★☆), de speeltuin van Thurston Moore-gitarist James Sedwards, nam dan weer haarspeldbochten tussen prog- en post-rock, en jazz en speedmetal. Doors-orgels, Mogwai-erupties en King Crimson-gitaren botsten op jazzy bas-en-drumwerk. Geen idee of we dit op plaat willen horen, maar live was het stevig kicken.

Toegankelijker was Steve Gunn (★★★☆☆), die in lang uitgesponnen herfstsongs als ‘Park Bench Smile’, ‘Way out Weather’ en vooral ‘Ancient Jules’ met circulaire gitaarmotiefjes een web weefde waarin het zalig verdwalen was. Ook Marisa Anderson (★★★☆☆) verloor graag de weg tussen heden, verleden en toekomst met haar instrumentale folkdrones, die de Appalachen-traditie van de negentiende eeuw verbonden met een nog onbekende bestemming. Songs als ‘The Demon Lover’ en ‘See That My Grave Is Kept Clean’ waren stokoud, maar klonken alsof ze vanuit een verre toekomst waren doorgestraald. Mooi: zowel Gunn als Anderson eerden de pas gestorven Fred Cole, frontman van Dead Moon.

3. Thurston Moore programmeert veel vrouwen

Het is een oud zeer op veel festivals: de dominantie van mannelijke artiesten. Alvast op dag twee van Sonic City bleek daarvan geen sprake. Het zijpodium werd zelfs bijna exclusief door vrouwen bezet, en ook de twee revelaties van de dag verspreidden weinig testosteron. Het Finse trio Olimpia Splendid (★★★☆☆) – twee gitaren, een bas en een drummachine – speelde een hypnotische set waarin de ontwapenende charme van The Breeders (ze hadden goed naar hun debuut Pod geluisterd) en de losse psychedelica van Yo La Tengo langs elkaar tolden in een klankschaal waarin ook Sonic Youth-knikkertjes rolden.

Ook gitarist Marcia Bassett en violist Samara Lubelski (★★☆☆☆) mikten op het meditatie-effect, maar hun drones – opgewekt met zilverpapier en belletjes op de snaren – hielden onze aandacht niet vast. Dat probleem had ook Ashley Paul (★★☆☆☆), al probeerde ze haar breekbare fluistersongs wel spannend te maken door met een strijkstok over een gitaar en een floortom te glijden, en schel op haar altsaxofoon te blazen – vaak zelfs allemaal tegelijk. Ook Pharmakon (★★★☆☆) stond alleen op het podium, maar afgaand op het enorme lawaai dat ze maakte, leek Wapenstilstand voorbij en Wereldoorlog I nog altijd aan de gang. Een clusterbombardement van een concert met een artiest die solliciteerde naar een plek op de brandstapel.

Nog fascinerender was de one-woman-band MAG (★★★★☆) : met behulp van een trombone, megafoon, een batterij elektronica en een anarchistisch konijn – je had erbij moeten zijn – construeerde ze songs die zo strijdvaardig als Slits en tUnE-yArDs klonken, zo duister als Jenny Hval en zo triomfantelijk als Anna Meredith. De ontdekking van de dag.

4. Thurston Moore houdt van outsiders

Ze waren de enige niet-blanken op de zaterdag van Sonic City en de enige jazzband: James Brandon Lewis Trio (★★★★☆). Het hield ze niet tegen om het feestje van de dag te ontketenen als headliner van het tweede podium. Nu eens was het James Brandon Lewis die voor dissonantie zorgde met furieuze uithalen op saxofoon, terwijl bassist Luke Stewart een stomende groove aanhield. Dan weer waren de rollen omgekeerd en zweefden romantische saxdeuntjes over grove bassrifs, terwijl drummer Walter Crudup beurtelings knal op en net naast het ritme roffelde. Dit trio bracht naar Sonic City wat er tot dan toe nog mankeerde: funk die even melodieus als gespierd klonk. Naast ons zagen we de programmator van Gent Jazz uit de bol gaan. Afspraak in Gent volgende zomer?

Haast even feestelijk waren Liars (★★★★☆), met weirdo/frontman Angus Andrew in een roze bruidsjurk. Zijn band heeft nooit kunnen kiezen tussen hyperkinetisch elektronisch experiment, punkfunk, elektro en lawaai, en gooide dus ook in Kortrijk dan maar alles vrolijk in de heksenketel. Het resultaat? Dwarse dance die via gesjeesde gospel omsloeg in nurkse noise en averechtse ritmes. Songs als ‘Mr Your on Fire Mr’, ‘A Mess on a Mission’, ‘Cred Woes’ en ‘Plaster Casts of Everything’ kraakten en scheurden langs alle kanten, maar joegen stroomstoten waanzin in de zaal, die prompt oversloegen op het publiek, dat zijn scheefste moves bovenhaalde.

Maar de prijs voor extreemste outsider van de dag was toch voor Mark Kozelek van Sun Kil Moon (★★★★☆), die het opnieuw nodig vond om zijn fans te schofferen - deze keer omdat hij ‘te veel testosteron’ voelde op de eerste rijen. Ach, we vrezen dat er niet genoeg liefde en erkenning in de wereld is om Kozelek ooit tevreden te stellen.

Wat eigenlijk heel vreemd is, want uit zijn eigen songs spreekt juist niets anders dan aandacht en liefde. Neem nu ‘Butch Lullaby’, een hypergedetailleerd afscheid van een overleden vriend waarbij je na afloop het gevoel had dat die Butch ook een zielsverwant van jou was. Of ‘Dogs’ uit zijn meesterwerk Benji, een hartverscheurende ode aan al zijn vroegere liefjes waarop Nels Cline meespeelde, net als in ‘Livingstone Bramble’, een oude song vol typische Kozelek-metaforen over boksen en de tekst “I hate Nels Cline”. Nog beter was de nieuwe, bijna spoken word-achtige song over een huiskat die het hele Trump-fenomeen nauwelijks enige aandacht waard vindt.

Kozelek is zo’n type dat mensen meteen verdeelt in voor- en tegenstanders. Wie zich op Sonic City in het eerste kamp bevond, zag een concert vol gemengde gevoelens dat meermaals langs de briljantie scheerde.

5. Thurston Moore trekt een prachtig publiek aan

Of moeten we deze troef op het conto van Sonic City zelf schrijven? Nergens anders zie je mensen zo stil worden bij de verregaande gitaarcapriolen van Nels Cline, blijft er zoveel volk staan bij de apocalyptische noise van Pharmakon, en kan de zweverigheid van Marcia Bassett en Samara Lubelski op zoveel krediet rekenen. Alleen bullebak Kozelek stelde het geduld en het respect van Sonic City op de proef, maar zelfs deze notoire bullebak werd uiteindelijk in de armen gesloten.

Zoals Thurston Moore vlak voor ‘Aphrodite’ zei, toen een paar fans vooraan de naam van drummer Steve Shelley bleven schreeuwen: “This is by far the most loving audience I ever played to.”

Thurston Moore speelt woensdag 15 en donderdag 16 november in Les Ateliers Claus (Brussel). Beide concerten zijn uitverkocht. Donderdag 16/11 is Moore in de Hasseltse Muziekodroom te gast op de eerste van vier Poppunt Sessions, www.poppunt.be