‘Senne & Sanne’-strip: terug naar het Tsjernobyl van 1986, vlak voor de ramp

“Ik vind dat de dingen gezegd mogen worden zoals ze zijn. Persoonlijk mis ik dat soort strips”, zei Marc Verhaegen dertien jaar geleden in deze krant toen hij een strip over loverboys had afgeleverd. Hard en rauw, dat had hij zich voorgenomen voor zijn nieuwe jeugdreeks ‘Senne & Sanne’, met thema’s die enerzijds controversieel, anderzijds – in zijn woorden – “broodnodig” waren, zoals verkrachtingsdrugs, (inter)nationale vrouwenhandel, de Holocaust, racisme…

Verhaegen had immers redenen genoeg om de al te brave jeugdstrips te negeren: tussen 1999 en 2005 was hij hoofdtekenaar van ‘Suske en Wiske’. Na zijn gedwongen ontslag, dat er er naar eigen zeggen kwam omdat hij geen album mocht maken rond de Holocaust en dat in de rechtbank werd uitgevochten, zwoer hij het anders te doen. “Een strip die echt over dagelijkse dingen gaat, maar waar toch nog een taboe op rust, dat vind ik pas een uitdaging”, klonk het.

In dit zesde ‘Senne & Sanne’-verhaal reizen de titelhelden naar het Tsjernobyl van 1986 net voor de ramp om de mensen te waarschuwen. In hun kielzog: de Wit-Russische tieners Sergei en Olga. Niet toevallig bezochten zij de voorbije jaren België voor een gezondheidsvakantie dankzij de Belgische vzw Tsjernobylkinderen, de opdrachtgever van deze strip. Zij hielpen samen met veertien andere landen de afgelopen 30 jaar zo’n half miljoen kinderen uit die regio die na de ramp werden geconfronteerd met chronische aandoeningen en aangeboren afwijkingen.

Verhaegen was naar eigen zeggen meteen gewonnen voor het idee. “Ik was negen toen die ramp zich voltrok, maar besefte al snel dat het een grote doofpotoperatie betrof van de toenmalige Sovjet-Unie, die veel meer mensen het leven kostte dan de 32 arbeiders waarvan officieel sprake was. Velen stierven in de maanden en jaren nadien aan lymfeklierkanker en andere kankers. Als scholier las ik een verhaal waarin werd verteld hoe radioactief besmette mensen van binnen uit ‘opbranden’. Dat is me bijgebleven.”

Om die reden wilde Verhaegen zo dicht mogelijk bij de waarheid blijven. Voor Loverboys werkte hij samen met Payoke, de vzw die zich inzet voor slachtoffers van mensenhandel. Nu deed hij een beroep op de kennis, foto’s en documenten van vzw Tsjernobylkinderen,

Brandwonden

Net als de bejubelde HBO-serie Chernobyl voert hij brandweerman Vasili Ignatenko op, alsook diens vrouw Ljoedmilla en de Wit-Russische journaliste Irina Cherekhovich. “Die laatste omdat ze een boek schreef met getuigenissen van Ljoedmilla, Voor de scène die zich afspeelt in het ziekenhuis, baseerde ik me daarop”, aldus Verhaegen.

Hij bevestigt dat hij voor zijn doen een nogal braaf verhaal afleverde. “In de tv-serie toont men hoe de verschillende huidlagen van Vasili een voor een afbreken. Gruwelijk. Ik heb hem afgebeeld met verbrande huid. Kinderen hebben al wel brandwonden gezien, dus dat kon.” Los daarvan blijft het een naïef, soms wat knullig verhaal waarin ook het levende pluchen konijn Krolik voorkomt dat de helden Suske en Wiske-gewijs naar het verleden flitst. Kwestie van de boel voor kinderen wat te verzachten.

Waarom er in vijftien jaar tijd nog maar zes ‘Senne & Sanne-albums’ verschenen, wijt hij aan andere, vaak betaalde opdrachten over historische personages en gebeurtenissen. Maar ook aan een semi-autobiografische graphic novel waaraan hij nu al een tijd werkt. “Over een auteur die van alles meemaakt. Laat ik het erop houden dat het een specifieke periode uit mijn leven wat scherper stelt”, klinkt het geheimzinnig. “Ik kom ermee naar buiten wanneer ik x aantal pagina’s heb afgewerkt.”

De winst van de strip gaat integraal naar vzw Tsjernobylkinderen.