Pianiste Marie François scheert hoge toppen: ‘De weg naar de top is eenzaam. Wel, dat heb ik ervaren’

Amper 25 is ze en toch is Marie François al even bezig aan een indrukwekkend parcours. Ze volgt les in Firenze bij Eliso Virsaladze, jurylid van de Koningin Elisabethwedstrijd, en zat in de jongerenjury DeZes/LesSix op Canvas. Die straffe opmars wordt nu bekroond met haar debuutplaat. “Niemand legt mij druk op,” vertelt ze, “alleen ikzelf.”

Het album kwam er na lang zwoegen. “Negentig procent van de tijd dacht ik: waarom doe ik dit toch? Het was keihard werken, uren oefenen en alleen zijn. Men zegt soms: de weg naar de top is eenzaam. Wel, dat heb ik ervaren.”

Toch slaagde François erin een album in elkaar te boksen én een deal te strikken bij het gerenommeerde label Challenge Records. Die kwam er eerder toevallig, nadat bij een andere platenfirma geen plek was. “Ik wilde niet bij eender welk label aan de slag gaan”, klinkt het. “Als je anderhalf jaar aan een plaat werkt, wil je natuurlijk dat die bij de juiste mensen terechtkomt. Niet bij een label dat geen bereik heeft.”

De Limburgse trok zonder veel verwachtingen naar het hoofdkwartier van de platenmaatschappij in het Nederlandse Amersfoort. “Men zei dat Challenge Records veel te hoog gegrepen was, maar het werd een bijzonder fijn gesprek. Ze geloofden écht in mij.”

De platenfirma en François zaten niet meteen op één lijn over de koers die het album op moest. Challenge Records wilde een plaat met een duidelijk thema, terwijl François een breed scala aan nummers wilde laten horen. “‘Hoe gaan ze anders je cd in de rekken van de Fnac vinden?’, was de grote angst. Oh my god, als het zo zit wil ik al geen cd meer opnemen, dacht ik.”

Uiteindelijk ging het label toch overstag. “Toen we erover spraken, zagen zij ook wat voor persoonlijkheid ik had en snapten ze dat het plaatje zo meer klopte. Dit is mijn debuutalbum, je kunt maar één keer debuteren, dus ik wilde echt stukken die passen bij mezelf.”

Huiskamerconcerten

François zweert er ook bij om, in de traditie van grote namen als Liszt en Chopin, op te treden bij mensen thuis tijdens zogenaamde ‘huiskamerconcerten’. Tijdens die optredens gaat ze in dialoog met het publiek om uit te leggen waar de stukken die ze speelt voor staan. Dat moet klassieke muziek wat minder verwaand maken, want die perceptie heerst volgens de pianiste nog te veel.

François: “Veel van mijn vrienden denken altijd dat klassieke muziek elitair en chic is. Mensen moeten zich opkleden om naar een concert te gaan. Het is ongepast om tijdens de voorstelling te hoesten. En wanneer je op het verkeerde moment klapt of je gsm afgaat, word je scheef bekeken. Dat denkbeeld wil ik doorbreken door de muziek dichter bij de mensen te brengen.”

Net doordat klassieke muziek wat verder af staat van het grote publiek, vinden veel jongeren moeilijker de weg naar het genre dan naar pakweg popmuziek. Waar popsterren hun teksten gebruiken om duidelijk te maken waar een nummer over gaat, zijn klassieke artiesten aangewezen op hun muziek. Voor veel mensen die geen kaas gegeten hebben van het genre, kan die boodschap dan ook verloren gaan.

“Mensen kunnen zich gemakkelijker identificeren met een tekst waarin bijvoorbeeld Beyoncé haar liefdesverdriet verklaart”, zegt François. “Bij klassieke muziek gaat het puur om wat je hoort. Als mensen daar geen leiding of coaching in krijgen, dan snap ik inderdaad dat dat moeilijk te begrijpen is. Tijdens vele klassieke concerten stapt de muzikant ook gewoon het podium op, zegt niks, speelt zijn stuk en gaat weer weg. Dat is minder persoonlijk. Soms zegt de muziek alles, maar soms kan die extra uitleg die ik probeer te geven enorm veel betekenen.”