Over de link tussen Chopin en Amy Winehouse: ‘Koken met classics’ gaat op zoek naar het geheime recept van wereldhits

Het refrein meezingen van nummers als ‘Back To Black’ van Amy Winehouse of ‘Can’t Get You Out Of My Head’ van Kylie Minogue kan iedereen. Maar uitleggen waarom net die nummers zo hardnekkig in je hoofd blijven plakken, is een zaak voor experts. Mensen als Korneel De Clercq en Senne Guns. De eerste komt aan de kost als radiomaker gespecialiseerd in klassiekers, de tweede is cabaretier, songwriter, toetsenist en docent aan het Gentse conservatorium.

“Toen ik voor Classic Stories op zoek ging naar iemand die op een toegankelijke manier, maar ook met een zekere sérieux kon uitleggen hoe zo’n nummer in elkaar zit, moest ik wel haast bij Senne terechtkomen”, vertelt De Clercq. Guns zag in het deskundig dissecteren van popklassiekers wel een uitdaging en ging in zijn homestudio aan de slag. Het resultaat is elke donderdag op Radio 1 te horen in de rubriek ‘Koken met classics’. In amper tien minuten tijd worden tijdloze tracks van artiesten als Robbie Williams, Dire Straits of Led Zeppelin tot hun essentiële ingrediënten ingekookt. En kom je als luisteraar bijvoorbeeld te weten dat Williams voor ‘Angels’ leentjebuur ging spelen bij Beethoven en Ann Christy, de heren van Dire Straits wel heel goed naar Bob Dylan hebben geluisterd en dat Bloodhound Gang meer gemeen heeft met Pet Shop Boys dan je zou denken.

Composities van Chopin

“Sommige artiesten maken er geen geheim van waar ze hun inspiratie haalden”, vertelt Guns. “Lionel Ritchie bijvoorbeeld heeft er geen probleem mee om toe te geven dat hij bij het componeren van ‘All Night Long’ vooral naar reggae en calypso heeft geluisterd.” Dat Ritchie de mosterd bij die meer exotische muziekstijlen ging halen, klinkt geloofwaardig. Maar Guns komt ook met verder gezochte verbanden aanzetten. Door ‘Back To Black’, de monsterhit van Amy Winehouse, aan de composities van Chopin te koppelen bijvoorbeeld. “Wat voor alle duidelijkheid niet hoeft te betekenen dat Winehouse en haar muzikanten tijdens de opnames naar Chopin hebben geluisterd. Maar de invloed van zijn composities hoor je wel in dat nummer. Of ze er nu bewust of onbewust in verwerkt zijn.”

“Er zijn nu eenmaal maar een beperkt aantal noten en je kan daar maar zoveel akkoordenschema’s mee maken”, vult De Clercq aan. “Het is niet meer dan logisch dat je bepaalde dingen hoort terugkomen.” De zoektocht naar die invloeden is een taak die Guns op zich neemt. Tot frustratie van zijn huisgenoten, zo blijkt. “Er is maar één manier om de ingrediënten van zo’n nummer te ontdekken en dat is het nummer in kwestie heel veel spelen. Ik doe dat thuis op de piano. Dan speel ik die hits in verschillende toonaarden, op verschillende tempo’s of in zoveel mogelijk versies. Tot iedereen in huis er horendol van wordt.”

Dat leidt vroeg of laat tot passages die vertrouwd in de oren klinken. Al is het dan nog niet altijd duidelijk van waar die precies komen. “Tijdens het naspelen van ‘Dancing Queen’ was Senne op een heel herkenbaar stukje gestoten", vertelt De Clercq. “Alleen kon hij er niet de vinger op leggen wat het precies was. We hebben die passage uiteindelijk doorgestuurd naar Sander De Keere van Klara die er meteen Het Zwanenmeer van Tsjaikovski in hoorde.”

Toverformule

Tot nu toe ontleedden Guns en De Clercq dertien nummers en er begint zo stilaan een rode draad te verschijnen. “De nummers die je enkel op een dronken avond draait, zijn vaak het interessants", concludeert De Clercq. “Niet de A-klassiekers dus, maar eerder de wat foute nummers waarmee je om twee uur ’s nachts iedereen op de dansvloer krijgt. Omdat die nummers op muzikaal vlak niet per se de meest geloofwaardige zijn, vinden mensen het des te opmerkelijk dat er toch zo veel verschillende invloeden in terug te vinden zijn.”

Guns is ondertussen een expert in het blootleggen van de onderliggende structuren in wereldhits. Dan moet het ondertussen toch kinderspel zijn om zelf zo’n hit in elkaar te flansen? “Er bestaat helaas niet zoiets als een toverformule”, zegt Guns. “Er komt bij zo’n hit ook heel veel toeval kijken. Je moet gewoon het geluk hebben om met de juiste song, op het juiste moment, bij de juiste artiest te belanden.”

En dat is minder vanzelfsprekend dan het klinkt. In één van de eerdere afleveringen van Koken met classics vertelt Guns bijvoorbeeld dat de songwriters van ‘Can’t Get You Out Of My Head’ een hele reeks zangeressen af moesten gaan voor Kylie Minogue het nummer uiteindelijk wou inzingen. “En een klassieker als ‘Bohemian Rhapsody’ werd bij de release door recensenten de grond in geboord. Pas achteraf hebben die het licht gezien.”

De Clercq vergelijkt het met koken. “Het is niet omdat je de juiste ingrediënten hebt dat het eindresultaat daarom ook smakelijk is. Iedereen die al eens soep gemaakt heeft, kent het wel. Gooi te veel verschillende ingrediënten samen in de pot en je eindigt met een bruin brouwsel dat eigenlijk naar niks meer smaakt.”

‘Koken met classics’, elke donderdag op Radio 1 en vanaf januari ook als podcast te beluisteren.