Nood breekt wet: nieuwe bioscoopfilms gaan recht naar de huiskamer

Nu wereldwijd ook steeds meer bioscopen sluiten omwille van Covid-19, dreigen tal van titels de start van hun carrière te missen. In de cinemawereld bestaat er immers zoiets als ‘windows’, het systeem dat de levensloop van films bepaalt. Eerst komen ze in de zalen, en pas na enkele maanden zijn ze beschikbaar op dvd en Blu-ray, via video-on-demand-platformen of diensten als Play More van Telenet. Finaal belanden ze in de catalogi van streamingdiensten.

Dat model wil Universal Pictures nu doorbreken. “We hopen en geloven dat mensen nog altijd film op een groot scherm willen zien”, zegt Jeff Shell, CEO van moederbedrijf NBCUniversal, in een persbericht. “Maar we begrijpen dat het voor steeds meer mensen in de wereld steeds moeilijker wordt om die films vandaag te zien.”

Vanaf vrijdag kunnen Amerikanen drie nieuwe films vanuit hun zetel bekijken: The Invisible Man (bij ons sinds 4/3 in de zalen), The Hunt (hier voorzien op 22/4) en Emma (bij ons intussen geannuleerd). Later zal ook de animatiefilm Trolls World Tour (voorzien op 25/3 en intussen uitgesteld) volgen. De films kunnen via een pay-per-view-model voor 48 uur gehuurd worden tegen 20 dollar (18,17 euro).

Lokale concurrentie

Het is de eerste keer dat een grote Hollywoodstudio dat klassieke cinemamodel doorbreekt. Ook in Brussel wacht men tot uit de VS het bericht komt dat de dienst in coronatijden ook in ons land mag worden uitgerold. Want intussen worden de majors hier ingehaald door de kleine, lokale spelers die een eigen, soortgelijke dienst op poten hebben gezet.

Zo bieden de stadsbioscopen van Lumière (Brugge en Antwerpen) en Cinema Zed (Leuven) momenteel recente titels aan via hun bestaande platformen lumiereseries.com (Cinema bij je thuis) en dalton.be (Zed vanuit je zetel). Zij spreken in de eerste plaats hun eigen bezoekers aan via de bestaande communicatiemiddelen als nieuwsbrieven en sociale media, maar ze zijn in het hele land beschikbaar.

“Door de zalen te moeten sluiten, zijn er titels die hun carrière momenteel geaborteerd zien”, zegt Alexander Vandeputte van filmproductie- en distributiehuis Lumière. “Hun levensloop zetten we nu online verder. Het gaat dus puur om films die hun bioscoopwindow momenteel missen, de rest wordt immers voldoende bediend door de markt via een Telenet of iTunes.” Lumière biedt niet alleen films aan die het zelf verdeelt, maar ook die van collega-distributeurs. “We handelen hier in de eerste plaats als exploitant, als bioscoop. Onder meer Cinéart, Imagine, September, JEF en O’Brother doen al mee.”

Experiment

“Dit doorbreekt alle regels van de release-windows-systemen, maar nood breekt wet”, zegt ook Johan Van Schaeren van Fonk/Cinema Zed. “Ik voel veel goede wil bij de distributeurs, en vooral bij de kleine, onafhankelijke verdelers gaat dat wat makkelijker dan bij de grote spelers, die afhangen van Amerikaanse moederhuizen. Want die megaproducties worden nu vaak uitgesteld naar een later tijdstip. Maar het zijn de kleinere nichefilms die het zwaarst zullen lijden. Want wanneer de bioscopen weer opengaan, zullen al die ingehouden films tegelijk losgelaten worden. Het overaanbod dat er al was, wordt dan nog erger, en elke titel zal zijn plek willen veroveren.”

Tussen die recente films zitten bijvoorbeeld Woman van Yann Arthus-Bertrand en Anastasia Mikova, The Barefoot Emperor van Peter Brosens en Jessica Woodworth, All of Us van Willem Wallyn, System Crasher van Nora Fingscheidt en vanaf morgen About Endlessness van Roy Andersson. Op beide platformen kost de huur van een film 8 euro voor 48 uur.

“Na het experiment dat we hebben gedaan met het vertonen van Netflix-films als Roma en Marriage Story op het grote scherm, biedt deze crisis de gelegenheid voor een nieuw experiment”, vindt Van Schaeren. “Los van de inkomsten wordt het boeiend om te zien hoe kijkers hiermee zullen omgaan, of ze bereid zijn de prijs van een bioscoopticket te betalen om thuis een recente film te zien.”