Na decennia van verdenkingen hoort R. Kelly vandaag zijn straf in misbruikzaak: 3 vragen beantwoord

De Amerikaanse r&b-ster R. Kelly krijgt vandaag zijn straf te horen in zijn misbruikzaak in New York. De 55-jarige zanger werd vorig jaar september schuldig bevonden aan onder meer het leiden van een organisatie die als doel had vrouwen en minderjarige meisjes te misbruiken. De openbaar aanklager heeft een celstraf van meer dan 25 jaar geëist.

1. Wie is R. Kelly ook alweer?

Wie enkel kijkt naar de muzikale carrière van de 54-jarige R. Kelly – voluit Robert Sylvester Kelly – ziet in de Amerikaan een r&b-succesverhaal. In 1989 beleeft hij zijn doorbraak: bij een talentenjacht op televisie wint hij 100.000 dollar. In de jaren daarna rijgt hij als solozanger en in samenwerking met grootheden als Michael Jackson, Jay-Z, Usher, Lady Gaga en Justin Bieber hits en prijzen aaneen.

De jaren die aan zijn successen voorafgingen, waren voor Kelly niet gemakkelijk. Een vader had hij niet in zijn leven. Toen Kelly 11 jaar was, werd hij op zijn fiets beschoten. Bovendien, beschrijft Kelly in zijn autobiografie, werd hij geregeld seksueel misbruikt door een vrouwelijk familielid en een mannelijke kennis. Zijn moeder overleed in 1993 aan kanker.

In ons land scoorde Kelly hits met onder meer I believe I can fly (in 1997) en If I could turn back the hands of time (in 1999). Zijn meest recente top 40-notering stamt uit 2013: Do What U Want, waarin ook Lady Gaga zingt.

2. Waar is Kelly voor veroordeeld?

De jury achtte Kelly vorig jaar schuldig aan alle negen aanklachten. De r&b-zanger werd ook schuldig bevonden aan vrijheidsberoving, dwangarbeid en verschillende overtredingen van de Amerikaanse ‘Mann Act’, de federale wetgeving rond mensenhandel. De advocaat van Kelly liet kort na het oordeel van de jury al weten dat zijn cliënt voornemens is in beroep te gaan tegen de uitspraak, maar het eindoordeel van de rechter af te wachten. De zanger ontkent alle aanklachten.

De rechtszaak in New York is niet de enige die tegen Kelly loopt. De zanger, die sinds 2019 vastzit, staat ook nog processen in Illinois en Minnesota te wachten.

Kelly wordt al jaren beschuldigd van seksueel wangedrag tegenover minderjarige vrouwen. Eerder schikte de zanger met vermeende slachtoffers. In 2008 werd hij vrijgesproken van meerdere aanklachten wegens het maken van kinderporno.

3. Hoe verliep Kelly’s val van R&B-superster tot vermeend zedendelinquent?

Al meer dan twee decennia wordt Kelly achtervolgd door beschuldigingen van seksueel misbruik. In 1994 trouwt de dan 27-jarige zanger in het geniep met de 15-jarige zangeres Aaliyah. In hetzelfde jaar produceert Kelly haar debuutalbum Age Ain’t Nothing But a Number. Wanneer blijkt dat Aaliyah op de huwelijksakte een valse leeftijd heeft opgegeven, wordt het huwelijk ontbonden. In 2001 komt Aaliyah om bij een vliegtuigongeluk. Pas deze maand gaf Kelly toe dat hun relatie ook seksueel van aard was – een van de aanklachten waarvoor Kelly nu terechtstaat.

Rond de millenniumwisseling claimen verschillende vrouwen op minderjarige leeftijd door Kelly verleid te zijn tot seks. Steeds weet Kelly via schikkingen een rechtsgang te voorkomen. Bij een verdenking van het vervaardigen van kinderporno lukt hem dat niet, maar na een onderzoek van zes jaar wordt Kelly in 2008 vrijgesproken: het kon niet worden bewezen dat het meisje op de beelden daadwerkelijk minderjarig was.

Voor zover bekend zijn Kelly’s slachtoffers allemaal zwart. Volgens journalist Jim DeRogatis, die een boek over Kelly schreef, schuilt daarin de belangrijke verklaring voor het feit dat ‘de koning van de dansvloerseks’ zo lang zijn gang kon gaan. “Het verdrietigste dat ik heb geleerd, is dat de samenleving om niemand mínder geeft dan om jonge, zwarte vrouwen”, zei DeRogatis in 2013. “Niemand.”

Toch lijkt in 2018 het net rond Kelly zich te sluiten. Verschillende mensen in Kelly’s omgeving nemen afstand van hem. Op sociale media wordt Kelly’s platenlabel RCA Records via de hashtag #MuteRKelly onder druk gezet om met de zanger te breken. Even verwijderen streamingsdiensten als Spotify en Apple Music zijn muziek, maar later komen zij op die beslissing terug: Kelly’s albums zijn op dit moment gewoon in hun bibliotheken te vinden.

In januari 2019 brengt de zesdelige documentaire Surviving R. Kelly de bekende verhalen opnieuw maar genadelozer dan voorheen onder de aandacht. Een spoor van slachtoffers komt in beeld. Ouders vertellen al jaren tevergeefs te proberen hun inmiddels meerderjarige dochters te bereiken. Kelly’s voormalige tourmanager bevestigt dat hij het misbruik mede mogelijk moest maken.

In de weken na de uitzending laat RCA Records hem vallen. Geplande concerten worden afgelast, artiesten distantiëren zich van hem. De een jaar daarvoor geïntroduceerde wereldwijde ‘internationale R. Kelly-dag’, groots gevierd in onder meer Amsterdam, verloor snel zijn glans. Lady Gaga wil hun gezamenlijke nummer verwijderd hebben. In februari wordt Kelly aangeklaagd, in juli gearresteerd. Sindsdien zit Kelly vast.