Vrijdag 02/06/2023

JaaroverzichtMark Coenen

Mark Coenen overschouwt het jaar. ‘Bloot is in 2022 eindelijk een trend geworden op Vlaamse tv’

Ook dit was 2022: een snelcursus. Beeld RV
Ook dit was 2022: een snelcursus.Beeld RV

U denkt bij Will Smith aan The Fresh Prince en niet aan The Slap? U verwart inflatie met flatulentie, vooral aan de feesttafel? En hoezo, oorlog in Oekraïne? Dan hebt u, beste lezer, een en ander gemist. Gelukkig herbeleeft u 2022 in fast-forward dankzij dit snedige, alfabetische jaaroverzicht. De chronologie zoekt u zelf maar uit.

Mark Coenen

Amber en Johnny

Heard en Depp. Love will tear us apart, maar dan letterlijk en voor het oog van een gretig en grijnzend publiek. Nooit zullen we weten wie er in dat bed gekakt heeft en of die vlekken er ooit uit gaan.

Boerentoren

Symbool voor Antwerps ondernemerschap. Architectonische trendsetter, die oud en nieuw op verbluffende wijze zal verbinden. De plannen om daarna boven in de kathedraal een loft te bouwen voor de burgemeester en van de Oosterweeltunnel in het weekend een dancing te maken liggen klaar. De onderaannemers van de Borealiswerf hebben alvast hun offerte gestuurd.

Coup

De vergevorderde plannen van een verlopen prins met haarstukje om in Duitsland de macht over te nemen lekken net op tijd uit.

De burgemeester van Aalst reageert lauw: “Elk jaar neemt bij ons een prins de macht over, waarop iedereen zich lam zuipt en met de buurvrouw vogelt, want dat mag als je een masker draagt. Wat is het probleem eigenlijk?”

Dood

Na de oversterfte door corona de oversterfte bij bekende boomers en hun voorgangers.

Je kon dit jaar je kop niet keren of er lag er weer eentje tegen het asfalt.

Variërend van aangekondigd (Arno, 72), tragisch en veel te vroeg (Caroline Pauwels, 58) tot hé eindelijk (Betty White, op een paar dagen van haar honderdste verjaardag).

Toen vorige week Maxi Jazz stierf, de boeddhist van Faithless, werd het wereldrecord woordspelingen over God en een dj moeiteloos scherper gesteld.

Amber Heard en Johnny Depp. Beeld AP
Amber Heard en Johnny Depp.Beeld AP

Eden Hazard

De tuin van Eden stond vol distels. Goed voor de biodiversiteit, slecht voor zijn doelpuntensaldo.

Als hij vroeger over de velden vlinderde, dan leken nu zijn vliegende mierenvleugels afgeknipt – reactie van de moegetergde eindredacteur, als gestoken door een wesp: nog één slappe metafoor en ik vermoord hem –, terwijl hij alles bij elkaar toch een mooie carrière heeft gehad.

Fatsoen

Vooral: een gebrek aan. Omkoopschandalen in het Europees Parlement, afgekochte omkoopschandalen in het Belgische voetbal. Steeds harder stinkt het potje, steeds reuklozer wordt het geld.

Zie ook onder Z.

Geluidskwaliteit

In één woord: fantastisch. Zowat elke popmuzikant bouwde tijdens corona een homestudio en maakte uit verveling dan maar dit jaar zijn/haar/diens beste plaat.

Behalve Bruce Springsteen dan.

Hacken

Was hakken vroeger een dansvorm voor kortharigen, hacken is dankzij de stad Antwerpen uitgegroeid tot iets anders: slecht beveiligde computers werden door een mysterieus gezelschap gekraakt en terabytes aan informatie liggen op straat.

Namen, adressen, telefoonnummers.

Geen idee waarom iedereen daar nu zo’n heisa over maakt, vroeger stonden die allemaal in het telefoonboek.

Inflatie

Alles werd duurder, behalve dure woorden en simplismen.

Elk maatschappelijk pijnpunt is meteen het begin van een woordenoorlog, aangestookt door de media.

Wie niet hard roept, is gezien, want wordt niet gezien.

Eerst was er de war on drugs – wegens succes voor onbepaalde tijd verlengd –, maar nu is er voor zowat alles een oorlog of een hyperbool.

Wij staan voortdurend in vecht­modus. Iedereen is constant verbijsterd, verontwaardigd, beledigd, kwaad, in zijn gat gebeten en door de ratten bescheten. De overtreffende trap is het nieuwe normaal, ook als er zowat niets aan de hand is blijven de kraaien kraaien.

Zie ook Whatsappgate, Zingend Konijn, non-binaire voornaamwoorden en woke.

Zoals die kapitalist zei tegen de populist: “Hou jij ze boos, dan houd ik ze arm.”

N-VA-voorzitter en burgemeester van Antwerpen Bart De Wever op het Schoon Verdiep. Beeld Jan Aelberts
N-VA-voorzitter en burgemeester van Antwerpen Bart De Wever op het Schoon Verdiep.Beeld Jan Aelberts

Jongeren

Zijn het slapjanussen die tot hun veertigste thuiswonen? Of zijn het onversaagde vrijheidsstrijders – zie Iran of Afghanistan – die de strijd voeren voor een ander leven en in opstand komen tegen de onderdrukking van religieuze mannen met baarden en rokken?

In 2022 kreeg de jeugd van tegenwoordig – terecht – eindelijk weer een beetje een betere naam.

Kolonialisme

Volgens de een was het WK voetbal een dieptepunt in de sportgeschiedenis, voor de ander een uiting van het morele kolonialisme waaraan westerlingen lijden als het gaat over mensenrechten.

Dagen na de overwinning van Argentinië kon je de tsunami aan emoties volgen op TikTok: de trotse oerkreet van een volk na afloop van de finale, de onvoorstelbare emoties bij die laatste strafschop.

In Qatar zijn ze in hun nopjes over het succes en de emir bereidt een dossier voor om zich kandidaat te stellen om de volgende Winterspelen te organiseren. Al die stadions hebben al airco, en wat kosten nu een sneeuwkanon of 500?

Lanterfanten

Lanterfanten als politieke strategie.

In Vlaanderen is na twintig jaar marchanderen en aarzelen en treuzelen eindelijk de invoering van het statiegeld nakend. Niemand kan zich nog herinneren waarom dat zo lang moest duren, maar het duurde zo lang.

Zie ook rekeningrijden.

Men gaat werken met een zogenaamde slimme blauwe zak.

Weinigen weten dat slimme blauwe zak het koosnaampje was voor Alexander De Croo, hem door Bart De Wever gegeven tijdens de laatste regeringsonderhandelingen.

Musk

Ooit lanceerde Musk een Tesla in de ruimte, nu lijkt het de beurt aan Twitter.

Twitter kopen is de nieuwe manier om snel te verarmen: Musk slaagde erin om zijn fortuin te halveren in amper een jaar.

Hij voert zijn beleid via polls. Dat opent ook perspectieven voor de politiek. Wetten stemmen of standpunten over varkens of vluchtelingen: straks komen we met 280 tekens toe.

Een slecht jaar voor toxische tv-vedetten. Beeld BNNVARA
Een slecht jaar voor toxische tv-vedetten.Beeld BNNVARA

Nieuwkerk, Matthijs van

Zie ook Derksen, ­Johan en De Pauw, Bart. Het was een slecht jaar voor tv-vedetten met losse handjes, een grove bek of een sms-verslaving. Zeker als die eigenschappen samen voorkomen.

Het was een slecht jaar voor de tv-vedetten van de VRT tout court: krompratende grootverdieners en souvenirshopuitbaters op de kap van de gemeenschap werden zij genoemd, iets waar zij en hun erfgenamen zich terecht geen ene fluit van aantrokken.

In een nieuwe poging om de openbare omroep relevant te houden wordt in 2023 ook De afspraak een dansprogramma.

Een jury van partijvoorzitters deelt daarna de punten uit.

Oligarchen

Als ik een oligarch in Rusland was, kocht ik een appartement op de benedenverdieping. Naast de burgerbevolking van Oekraïne en de Russische soldaten zijn de Russische oligarchen de grootste slachtoffers van de oorlog: als vliegen vallen ze, dikwijls van grote hoogte uit hun penthouses, en niemand heeft ooit iets gezien.

Peerens, Clement

Einde van een tijdperk, een generatie, een filosofie, een plaksnor, een groep, een fenomeen.

Ondanks de veranderende tijdgeest houdt de eerste groep ter wereld met een transgender op de drums en een zwarte op de bas het voor bekeken.

De onvergetelijke Clement gaat relatietherapie geven, vertelde hij, wat, naar eigen zeggen, neerkomt op met andere venten op café zitten leuteren over de loeten van de wederhelft.

Pedro Elias, die gewoon is om vrijuit en voor iedereen die het wil horen over zijn mentale blokkages te babbelen als er een camera in de buurt is, is zijn eerste patiënt.

Queen

Rijk besje dat op gezegende leeftijd haar met diamanten ingelegde tiara aan Maarten gaf. Haar begrafenis werd geregisseerd door Francis Ford Coppola en kostte 100 miljoen pond.

Ongeveer zoveel als Harry en Meghan kregen voor hun flutserie op Netflix.

Bij het eerste document dat de nieuwe koning na zeventig jaar ellendig wachten moest signeren marcheerde zijn pen niet.

Afscheid van Clement Peerens. Beeld Alex Vanhee
Afscheid van Clement Peerens.Beeld Alex Vanhee

Rel

Toen Will Smith Chris Rock een welgemikte oplawaai verkocht tijdens de Oscars was dat omdat een mopje over zijn vrouw hem niet bevallen was.

Vervolgens verkochten de Belgische filmmakers de wereld een oplawaai van schoonheid en kwaliteit: nooit is er een beter filmjaar geweest. Rebel, Close, De acht bergen: een trio toppers van heb ik je daar.

Ultieme bekroning was de uitverkiezing van Jeanne Dielman, 23, Quai du Commerce, 1080 Bruxelles, de film van Chantal Akerman, tot beste film aller tijden.

Het is een spectaculaire film waarin niets gebeurt, zegt men, wat velen ook zeggen over de kaskraker Zillion – alleen zitten daar meer blote mensen en drugs in.

Bloot is in 2022 eindelijk een trend geworden op de Vlaamse tv: series als Tweede zit, Roomies en Season of Sex leren Vlaanderen seksen.

Dildo-tv.

Met trio’s en al!

Satisfyer

Wondertoestel voor vrouwen om sneller dan het licht en zonder tussenkomst van hun partner het hoogtepunt te bereiken, en je kunt er ook de plinten mee stofzuigen: de Satisfyer is de slaapkamerhit van het jaar.

En het was nodig, want ons koude slaaphok is een seksueel sterfhuis geworden waar men zich alleen nog op elkaar legt om het zonder Russisch gas te kunnen stellen. Qua seks zijn getrouwde millennials de grootste klos, omdat ze lijden aan uitputting door hun werk, financiële stress en mentale problemen.

Tot mijn grote vreugde, en zeker die van mijn vrouw, blijkt dat de boomers in het bed voor niemand meer moeten onderdoen: er klinken steeds meer kreten van vreugde uit de beddenbak van pre-bejaarden.

Terugkeer

Van fuiven, festivals en feesten: de hele zomer zat iedereen wel ergens op een wei lauw bier te hijsen op de ­tonen van alweer een nieuw of gedateerd popfenomeen.

Ook de Warmste Week kwam terug: de eerste buitenlandse editie was een feit. Gepresenteerd door kekke hipsters uit de grootstad die wel op weekend gaan naar Patagonië, maar nog nooit in Hasselt waren geweest, laat staan het lokale dieventaaltje verstonden.

“Dat hier ook mensen wonen”, kon een totaal verbaasde Eva – Pukkelpop, dat is toch in Genk? – De Roo nog net uitbrengen voor ze aan de zuurstoffles moest.

Door de harde bassen ’s nachts kon het nabijgelegen Virga Jesse-ziekenhuis danig besparen op defibrillators: drie patiënten in een onomkeerbare coma werden opnieuw wakker tijdens het concert van Goldband.

Universum

Was al groot, werd dankzij de scherpziende telescoop van James Webb nog oneindig veel groter.

En fotogenieker. En fascinerender.

De kaas moet nog rijpen, maar is wel écht vegan. Beeld rv
De kaas moet nog rijpen, maar is wel écht vegan.Beeld rv

Vegan kaas

Kleine stap voor de mensheid, grote stap voor de koe: een Gentse start-up is er dit jaar in geslaagd om kaas met caseïne te maken, zonder deelname van een koe.

99,99 procent van de mensen die dit lezen zal dit worst wezen. Terwijl het over kaas gaat.

Geen dierenmishandeling meer en veel beter voor het milieu.

Wat velen denken: waarom willen die veggies toch altijd vlees en kaas namaken?

Wie biefstuk en brie in de vorm van een biefstuk of brie wil maken heeft daar dieren voor nodig, zegt men. Imitatie blijft imitatie.

Nooit wordt die vraag gesteld als het over dildo’s gaat.

Winst

Tel uit je winst: dat doen ze in Olmen met grote vaardigheid. Het dorp was een gure plek waar tot voor kort de misdaad en de bijstandsfraude welig tierden. Dat is voorbij, dankzij een reuzenwinst bij de laatste Euromillions-trekking.

Olmen is het nieuwe Lubbeek: alle bewoners zijn rijk. Dankzij dat dorpje in de Kempen hebben wij er sinds ook een nieuwe geldmaat bij: de Olm.

In Olmen zag zowat iedereen na de trekking een schip met geld binnenvaren ter grootte van 866.043 euro. Per persoon. Algauw werd dat een Olm.

“Waarin gaat gij uw Olm beleggen?” is het gesprek dat, zij het fluisterend, dagelijks gevoerd wordt in de krantenwinkel.

Iemand die onbekend wil blijven wil er RFC Anderlecht mee kopen.

X!NK

X!NK is terug.

Alles komt terug.

Yoga

In 2019 was bilnaadzonnen nog de wellnesstrend van het jaar, nu doet iedereen aan meditatie en yoga. Elk jaar stijgen de downloads van zweverige apps zoals Headspace met 65 procent en ook de verkoop van broeken met het kruis tot op de knieën is spectaculair gestegen.

Tot voor kort was het een bezigheid voor softies met teensletsen, maar nu begint elke vergadering van de serviceclub met een sessie onder leiding van een plaatselijke swami die online een samenvatting van de Bhagavad Gītā heeft gelezen.

Zuhal

Een zuhalletje doen.

Het verschil tussen terugslaan en doorslaan werd in 2022 minimaal, dankzij een politica die over alles een mening heeft en dan het liefst over de bevoegdheden van anderen.

Op virtuoze wijze hanteert zij het sabotagefederalisme als modus operandi.

“Zij zegt tenminste waar het op staat”, glunderen medestanders, maar die zogenaamd nieuwe authenticiteit is plat en populistisch.

Haar uitspraak “het is misschien een rare vergelijking, maar wij kunnen hier ook geen miljoenen varkens houden” blijft resoneren.

‘Het is misschien een rare vergelijking’ is natuurlijk gewoon het nieuwe ‘ik ben geen racist, maar’.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234