‘Maid’: deze fictiereeks zou verplicht kijkvoer moeten zijn voor politici

Ciska Hoet zet de blik op oneindig. Vandaag: Maid op Netflix.

Toegegeven, de eerste aflevering van de nieuwe Amerikaanse fictiereeks Maid heb ik halverwege even moeten pauzeren. Niet omdat de tiendelige serie slecht gemaakt is, integendeel zelfs. Alleen is het bij momenten letterlijk ondraaglijk om te zien hoe hoog de muren zijn waartegen de jonge moeder Alex opbotst als ze samen met haar peuter Maddy probeert te ontsnappen aan haar gewelddadige relatie.

De camera zit haar dicht op de huid wanneer Alex ’s nachts met haar kleintje wegsluipt uit de trailer van haar dronken partner. Je kan haar hart haast zien bonzen in haar keel terwijl ze wegrijdt met nauwelijks enkele dollars op zak en een vrijwel lege benzinetank. Bij haar vrienden vindt ze geen gehoor en als ze aanklopt bij de sociale dienst, krijgt ze droogweg te horen dat ze vast werk moet hebben om in aanmerking te komen voor hulp. Het poetsbedrijf waarbij ze werkt, betaalt slecht, heeft nauwelijks shiften en verwacht ook nog eens dat ze haar eigen poetsproducten aankoopt. Vervolgens wordt Maddy doodleuk afgezet bij haar vader door Alex’ psychisch kwetsbare moeder. En dan is aflevering één nog niet eens afgelopen. De uitzichtloosheid druipt ervan af.

Al betekent dat zeker niet dat je Maid het best links laat liggen. De rauwheid van Alex’ realiteit wordt niet alleen gecompenseerd door de tedere relatie met haar dochter en de hoop die uitgaat van de bovenmenselijke weerbaarheid van dit hoofdpersonage. De serie biedt vooral een waardevol inzicht in de mechanismes die schuilgaan achter armoede, om niet te zeggen dat Maid dat beter doet dan het gemiddelde handboek sociologie. Geen enkele beleidsmaker zal na het bekijken van deze reeks nog kunnen beweren dat wie uit de armoede wil geraken gewoon zijn best moet doen. Sterker nog, weinig fictie slaagt erin om op zo’n boeiende manier duidelijk te maken dat miserie doorgaans de optelsom is van het gebrek aan een vangnet en brute pech. En hoewel de Amerikaanse sociale zekerheid tig keer slechter is dan de onze, is Alex’ wedervaren helaas ook in Europa meer dan herkenbaar.

Dat Maid zo onder je vel kruipt, hangt onder andere samen met de knappe acteerprestaties van jong talent Margaret Qualley, de dochter van Hollywood-icoon Andie MacDowell die ook haar moeder speelt in de serie. Het is een slimme keuze om van Alex het soort van frisse, intelligente verschijning te maken waarmee de gemiddelde middenklasser zich makkelijk identificeert. Hier geen clichématig trailer trash-personage met obesitas en onverzorgde tanden. Wel een waanzinnig relevant portret van de klasse die in onze samenleving maar al te vaak onzichtbaar blijft. Verplicht kijkvoer dus voor iedereen die niet weet hoe het is om onderaan de maatschappelijke ladder te bengelen.

Maid is te zien op Netflix.