'Loving Vincent': Unieke, maar vermoeiende retrospectieve

Zag u ooit Lust for Life, de Vincent van Gogh-film uit 1956 met Kirk Douglas? In een dramatische apotheose wordt de schilder lastiggevallen door kraaien in het korenveld. Als ultieme reactie tegen de ondraaglijkheid van het leven, schiet van Gogh zich in de buik. Hij sterft, de kraaien vliegen op.

Vandaag weten we dat deze scène historisch onjuist is. Toch blijft zijn dood - was het nu zelfmoord of moord? - nog steeds tot de verbeelding spreken. Ook voor de Poolse schilder Dorota Kobiela en de Britse regisseur Hugh Welchman, die de spectaculairste verfilming op hun naam hebben staan.

Loving Vincent is een geanimeerde biopic. De makers grepen daarvoor terug naar de stijl en methode van de meester zelf. Elk van 65.000 frames zijn een handgeschilderd werk. Een berekend risico, niemand kon inschatten of dat tijdrovende en peperdure proces de gimmick zou overstijgen.

Het moet gezegd: die individuele frames/schilderijen van puntjes, stipjes en streepjes lagen erg dicht naast het oeuvre van de Nederlander. Alleen komen ze vaak moeizaam tot leven. Wie zich het tafereel op Caféterras bij nacht probeert voor te stellen, ziet allicht een bewegende gezelligheid tegen de geel-blauw geschilderde achtergrond.

In Loving Vincent beweegt alles. De animatie springt van schilderij naar schilderij, en dat is zelden naadloos. Wie daardoor kijkt, ziet een interessant, visueel experiment. Wie in de gimmick blijft hangen, zal deze film vooral als erg vermoeiend ervaren.

Omstanders

Ook voor het narratief zochten Kobiela en Welchman naar een originele aanpak. Het verhaal van van Gogh wordt verteld door omstanders na zijn dood en focust op Armand Roulin (geschilderd op basis van acteerwerk van Douglas Booth), zoon van de postbode.

Roulin moet de laatste brief van de schilder naar diens broer brengen. Wanneer ook Theo overleden blijkt, trekt hij naar Auvers om de dood van Vincent te onderzoeken. Elk personage dat hij spreekt - van van Goghs verfleverancier, over het meisje van de herberg tot zijn dokter - komt recht uit een bestaand schilderij. Dat maakt van Loving Vincent een unieke retrospectieve.

Toch slaagt de film er niet in om iets te voegen aan het verhaal dat we al kennen. De makers hebben zich vastgezet door de personages te beperken tot wie op doek staat. En de antwoorden op de vele vragen over van Gogh mysterieuze leven en dood zullen na 127 jaar niet uit hun mond komen.

Animatiefilm
Regie: Dorota Kobiela, Hugh Welchman
Met: Douglas Booth, Jerome Flynn, Helen McCrory
Duur: 94 minuten

Vanaf 1/11 in de zalen