Jon Stewart vindt nog steeds de perfecte mix tussen engagement en humor

Ronald Meeus zet de blik op oneindig. Vandaag: ‘The Problem with Jon Stewart’.

Er zijn ogenblikken in The Problem with Jon Stewart waarop presentator Jon Stewart ietwat geforceerd een grap tussen het gesprek kegelt. Vlak voor die momenten zie je de 58-jarige talkshowlegende zichzelf bijna herinneren: “Oh wacht, dat moest hier natuurlijk plezant blijven.”

Wie Stewart ooit ergens tussen 1999 en 2015 bezig heeft gezien in het programma dat hem groot heeft gemaakt, The Daily Show op Comedy Central, had van The Problem with Jon Stewart wellicht gewoon een verderzetting daarvan verwacht. Eerst een spervuur van oneliners over lopende zaken, daarna een kort gesprek, een afsluitend betoog, en een hoop koddige intermezzo’s daartussen. Het is een pedigree van nieuwssatireprogramma’s die vandaag wordt verdergezet door Amerikaanse tv-figuren als Trevor Noah (die nu The Daily Show voortzet) en John Oliver (met Last Week Tonight). Maar die lijn wordt niet doorgetrokken in The Problem with Jon Stewart.

Het verschil in toon laat zich al merken in het dragende promobeeld van het programma, waarin de 58-jarige presentator met een stevig aplomb in de camera kijkt: The Problem with Jon Stewart is ernstiger, kwader en ambitieuzer dan zijn (geestelijke) voorganger. Het nieuwe programma blijft wel verpakt in het visuele idioom van andere nieuwsprogramma’s gericht op avondlijk tv-kijken in de Verenigde Staten, maar Stewart verschijnt niet meer in kostuum ten tonele: hij heeft gewoon een vrijetijdskloffie aan. En er zitten nog witzen in The Problem with Jon Stewart, maar die zijn eerder een geestig tussenwerpsel dan dat ze met plankgas voor comedy gaan.

In plaats van dat alles komt, zoals de persmap terecht The Problem with Jon Stewart betitelt, een “diepe duik in een paar van de meest hardnekkige, diepstgewortelde issues van onze tijd”. Zoals, in de eerste aflevering die afgelopen donderdag verscheen, oorlog. Die eerste landt al snel op een thema waar we hier in Europa wat minder mee hebben: de problematische manier waarop Amerikaanse legerveteranen worden geherintegreerd in de maatschappij. Waardoor ze kijkers van hier misschien wat deed twijfelen: zonder die barrage van humor errond behoud je een min of meer entertainend praatprogramma over dingen die niet altijd echt ons dagelijkse leven raken. Maar op 14 oktober komt een aflevering over dictaturen, met ervaringsdeskundigen uit Egypte, Venezuela en de Filipijnen aan tafel, en die heeft een paar dingen te vertellen - over hoe democratische regimes afglijden naar een despotisch bestuur bijvoorbeeld - die ook interessant zijn buiten de Amerikaanse grenzen.

Stewart werd beroemd omdat hij tegelijkertijd geëngageerd en geestig kan zijn. In The Problem with Jon Stewart zit die goed afgemeten mix nog steeds. Zijn nieuwe creatie heeft alleen een iets sterkere afdronk.

The Problem with Jon Stewart is nu te zien op Apple TV+.