Italianen vrezen dat peperdure villa met uniek werk van Caravaggio in buitenlandse handen komt

De aanstaande veiling van de 16de-eeuwse Romeinse Villa Ludovisi, die dankzij de enige plafondschildering van Caravaggio zo’n 470 miljoen euro moet opbrengen, leidt tot grote verontwaardiging in Italië. Al bijna 35.000 politici, academici en bezorgde burgers hebben een petitie ondertekend die de regering oproept de verkoop te blokkeren.

De Villa Ludovisi, gelegen op Monte Pincio, een van de zeven heuvels van Rome, was eeuwenlang het middelpunt van een dertig hectare groot stadspark pal in het centrum van Rome. Eind 18de eeuw werd dat park echter in delen verkocht om ruimte te maken voor wegen en appartementencomplexen. Alleen het zogenoemde Casino dell’Aurora Boncompagni Ludovisi – het Huis van de Dageraad – overleefde de tand des tijds en bleef in het bezit van de steenrijke adellijke familie Ludovisi.

Maar toen nazaat Nicolo Boncompagni Ludovisi in 2018 overleed, ontstond vrijwel meteen onmin tussen de erfgenamen: de derde vrouw van de prins en zijn drie zoons uit een eerste huwelijk. Want naar wie ging de miljoenenvilla? Omdat de partijen er onderling niet uitkwamen, besloot een Italiaanse rechter uiteindelijk de villa per opbod te verkopen opdat de erven de erfenis onderling konden verdelen.

Voor die veiling, gepland op 18 januari, is de startprijs vastgesteld op 471 miljoen euro, waarmee Villa Ludovisi mogelijk een van de duurst verkochte woonhuizen ooit wordt. Voor dat geld krijgt de aanstaande koper wel zesduizend vierkante meter Romeins grondgebied met daarop een 2.800 vierkante meter grote villa van zes verdiepingen nabij de iconische Via Veneto, de straat waarin Federico Fellini’s La dolce vita zich afspeelt.

Het pand komt voor in het werk van schrijvers als Nikolaj Gogol, Henry James en Gabriele D’Annunzio en is voorzien van marmeren sarcofagen uit de oudheid, meerdere fresco’s van de 17de-eeuwse schilder Guercino, waaronder eentje van de Romeinse godin Aurora, en vooral: een 2,75 meter brede plafondschildering van de Romeinse godenbroeders Jupiter, Neptunus en Pluto door Michelangelo Merisi, beter bekend als Caravaggio (1571-1610).

Het is de enige plafondschildering die Caravaggio ooit maakte en alleen al daarom is de waarde ervan amper in geld uit te drukken, aldus de bijna 35.000 ondertekenaars van een online petitie tegen de veiling. Zij vinden dat het werk van een van ’s lands grootste schilders niet het privédomein mag zijn van een rijke Rus of Chinees, maar voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn.

Daarom stelt de petitie voor dat de Italiaanse staat Europees geld inzet om dat ‘wat Italië toebehoort’ te beschermen. Volgens verschillende kranten zou de Italiaanse minister van Cultuur Dario Franceschini inmiddels contact hebben opgenomen met de minister van Financiën om te informeren naar de mogelijkheden.