‘Ik vertrouw erop dat een boek op het juiste moment op mijn pad komt’: de boekenkast van kunstenares Joëlle Dubois

Julie Cafmeyer en Stefaan Temmerman portretteren een fervente lezer tussen haar boeken. Deze keer: kunstenares Joëlle Dubois in Gent.

“Ik heb vooral kunstboeken omdat ze dienen als inspiratiebron in mijn werk. Als kind nam mijn mama me mee naar de Tate Gallery in Londen naar een expo van Frida Kahlo. Vele mensen zeggen dat mijn werk gelijkenissen vertoont met dat van haar. Kahlo toont de mystiek van de vrouw, maar ook de pijn. Soms denk ik dat ik de beelden van Frida Kahlo als jong meisje onbewust in me heb opgeslagen, en ik ze met me meedraag.

“Ook de kunstboeken van Fernando Botero, Sarah Lucas en Louise Bourgeois zijn heel belangrijk. Ik raak geïntrigeerd door een bepaalde sfeer, iets vreemds. Ik wil weten wat er precies gebeurt in het beeld.

“The Book of Symbols gebruik ik als een soort van database voor mijn werk. Elk voorwerp of elk natuurelement, elk dier of elke kleur, wat er ook op de wereld bestaat: het heeft een symbolische betekenis. Als ik een bepaald gevoel wil weergeven op een schilderij blader ik in het boek, als een catalogus. Ik wilde eens een vrouw melancholisch portretteren in bed. Ik wilde er een slak bij, heel intuïtief. Later bleek dat de betekenis van de slak perfect paste bij de sfeer die ik wilde afbeelden: net als schelpen wordt het slakkenhuis vaak geassocieerd met seksualiteit en vruchtbaarheid. De slak staat ook symbool voor de evolutie van het leven en de levens­cyclus.

“Het melancholische zit voor mij in hoe verschillende levenscycli elkaar afwisselen, hoe een leven voorbijgaat. Het magische kan betekenis geven, vandaar ook mijn boeken over het esoterische. Ik ben opgegroeid met een moeder die aan handlezen deed en veel met horoscopen en tarot­kaarten bezig was.

“Het mystieke dat ik met mijn leefwereld verbind, vind je terug in mijn boekenkast. Naast het mysterieuze plaats ik het realistische. Wasting Time on the Internet van Kenneth Goldsmith gaat over het digitale tijdperk. Hoe de technologie onze psyche beïnvloedt, is een belangrijk thema in mijn werk. Onze telefoon is een extra ledemaat geworden. Goldsmith uit daar geen kritiek op, hij observeert. Dat probeer ik ook te doen.

“Non-fictie is niet alleen studie voor mij, maar ook inspiratie. Met een gele fluostift duid ik zinnen aan die ik mooi vind en als titel wil gebruiken voor mijn schilderijen: winter night skies, the persistence of memory, I is the metric of valuation, primitive computers, the delicate balance of logic and ­absurdity.

“Daily Rituals van Mason Currey is ook een van mijn lievelingsboeken. Ik lees er sporadisch in tijdens een pauze of op het toilet. Kunstenaars, schrijvers en wetenschappers praten over hun routines in het creëren. Een ritueel draagt ook dat mystieke in zich. Zelf drink ik elke ochtend een glas wortelsap.

“Als ik naar een deadline toewerk, begin ik om acht uur ’s ochtends en werk ik door tot zeven uur ’s avonds. Ik lees dus vooral als ik op reis ben. Mijn kast staat vol met boeken die ik nog niet gelezen heb, maar ik krijg daar geen stress van. Ik vind dat een boek jou uitkiest en vertrouw erop dat het juiste boek op mijn pad komt als ik het nodig heb.”

Joëlle Dubois bracht haar eerste monografie uit, Future Nostalgia, bij uitgeverij Distanz.