Hij schrijft al 20 jaar liedjes voor K3: ‘Er schuilt een zeker idealisme in mijn nummers, hoe ik zou willen dat de wereld eruitziet’

In 1986 wint Alain Vande Putte (53) Humo’s Rock Rally met The Peter Pan Band. Vol goede moed verhuist hij naar Londen, om het daar te maken als singer-songwriter. “Maar dat is niet gelukt”, vertelt hij. “Het was telkens net-niet, en zeven jaar later ben ik maar teruggekeerd.” Gelukkig ligt er weer thuis een back-upplan te wachten. Nog voor hij naar Engeland vertrok, richtte Vande Putte samen met producer Peter Gillis een eigen studio op, en daar is werk genoeg. Samen met Miguel Wiels vormen ze een eigen creatief team, en op een dag staat Niels William aan de deur met het idee om de ‘Vlaamse Spice Girls’ op te richten. De drie schrijven de eerste hit voor het meidentrio: ‘Heyah mama’.

Alain Vande Putte: “Ik heb me nog hardop afgevraagd of dat nummer wel voldeed aan de vraag. Op dat moment hadden de Spice Girls nog een zekere cool, met af en toe een rap in de songs. ‘Heyah mama’ leek me muzikaal te braaf om daarin te passen. Daarom die speelse tekst, waarin ik bewust heb geprobeerd om alles wat stouter te maken. Alleen, het bleek meer aan te slaan bij een kinderpubliek. We stonden toen meteen voor een belangrijke beslissing: gaan we hier tegenin of proberen we die vraag in te vullen? Voor kinderen schrijven leek ons een mooi verhaal. Dus het is dat tweede geworden.”

Dat lijkt makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe verplaatst u zich in de leefwereld van een kind?

“Ik doe dat niet. Toen K3 begon, was mijn dochter negen, een onschuldige fase in haar ontwikkeling. Ik ben toen beginnen schrijven vanuit het standpunt van een volwassene, die de wereld wil uitleggen aan zijn kinderen. Met af en toe een zeker idealisme, hoe ik zou willen dat de wereld eruitziet.”

Schuilt daar geen gevaar? Kan dat niet snel betuttelend overkomen?

“Het is soms een moeilijke koorddansoefening: het blijft tenslotte een commercieel project. In de eerste plaats moet het aan die parameters beantwoorden. Als het betuttelend is, gaat het veel mensen afschrikken. En soms duurt het een tijdje voor ik de juiste invalshoek vind.

“Neem nu ‘Prinsesje en Superman’, een nummer over homoseksualiteit en genderdiversiteit. Twee jaar voor dat geschreven is, had Miguel al het idee om iets te zeggen over dat onderwerp. Maar het heeft even geduurd voor ik de juiste toon vond, zodat het toch paste in de wereld van K3. We waren toen bezig met een nummer over prinsesjes. En daar kreeg ik het idee: waarom mag een jongen geen prinsesje zijn, en waarom mag een meisje nooit Superman zijn? Plots klopte het.

“Ik vind trouwens dat je muziekteksten ontdekt, eerder dan uitvindt. Ik word ertoe gedwongen door het metrum en het rijm van de muziek. Daarin kan ik niets forceren, die parameters moeten me toelaten om iets te zeggen. Pas dan kan je het ontdekken.”

‘De aarde beeft’ gaat bijvoorbeeld over klimaatverandering. Hoorde u dat dan in de muziek van Wiels?

“De woorden moeten passen. Die tekst gaat als volgt: ‘De aarde beeft / ‘t Lijkt of niemand weet / Dat je deze planeet / Deelt met alles dat leeft’. Daarin zitten twee binnenrijmen en een rijm aan het eind. Hier klopt het, omdat de woorden voorhanden zijn. Maar als die rijmen niet bestaan, mag je nog zo onderlegd zijn als tekstschrijver: diezelfde boodschap krijg je er niet in.”

Nu leven we niet in de meest verdraagzame samenleving. Komt er ook kritiek op sociaal bewogen nummers?

“Ik woon in Spanje, dus ik heb er niet dagelijks mee te maken. Het enige dat mij ooit ter ore is gekomen, is de commentaren op ‘Prinsesje en Superman’. Sommigen vinden nu eenmaal dat zo’n boodschap niet aan kinderen verkondigd moet worden. (zucht) Tja, net wel natuurlijk. Die kinderen gaan op een bepaald moment ook hun seksualiteit ontdekken. Dus vind ik het noodzakelijk om hen daarop voor te bereiden, zeker wanneer ze niet binnen een afgelijnd genrehokje passen. Een liedjestekst kan helpen om het te plaatsen, om daar verdraagzaam in te zijn. Ook voor wie tot de meerderheid behoort.

“Na de verkiezing van Trump in 2016 had iemand iets treffends op Twitter geschreven. ‘Trump: homo’s zijn verfoeilijk en klimaatverandering is een hoax. K3: ‘Prinsesje en Superman’ en ‘De aarde beeft’.’ Dat vond ik zò mooi. Dat maakt alles goed.”

Het verbaast me eigenlijk dat een bedrijf als Studio 100 dit toelaat, en niet resoluut kiest voor nummers over feesten, dansen en verliefd zijn.

“Ik werk binnen een corporate gegeven, een megabedrijf waarvan je kan verwachten dat geladen teksten actief geweerd worden. Maar dat is nooit het geval geweest. Toen we ‘Prinsesje en Superman’ voorstelden, dacht ik het nooit zou geselecteerd worden. Maar achteraf heb ik gehoord dat het na de eerste luistersessie stil werd en iemand opperde dat het misschien té heavy was. Maar het was Gert Verhulst zelf die onmiddellijk zei dat we het moesten doen.

“Het was ook Gert die tijdens de zoektocht K2 zoekt K3 het nummer ’10.000 luchtballonnen’ uit tien andere songs heeft gepikt, naar verluidt met tranen in de ogen. Nochtans een nummer dat over oorlog gaat. ‘10.000 jaren oorlog, zonder dat ooit iemand won.’ Niet evident voor een kindergroepje dat bekendstaat voor nonsenstaal. Bovendien heeft het een heel atypisch refrein, de enige K3-single die qua tonaliteit in mineur is geschreven. Bij Studio 100 is er wel degelijk een bewustzijn dat K3 iets kan zeggen, naast nummers over strand en feest.

“Een paar keer per jaar ga ik naar een K3-show en dan zie ik hoe kinderen en ouders er een geweldige tijd beleven. Kinderen zijn gelukkig en blij. In die context hebben liedjes die minder aan maatschappelijke thema’s refereren ook veel waarde. Niet in wat er verteld wordt, maar wel dat er een podium wordt geboden voor een mooi gezinsmoment.”

Ik wil er nog een sociaal nummer bijnemen: ‘Alleen door jou’, over een kind met het downsyndroom. Is dat niet erg specifiek als onderwerp voor een brede doelgroep?

“Dat spanningsveld bewandel je altijd. Maak je het té breed, dan gaat het nergens over. Maar spreek je het té concreet uit, dan vernauw je de groep mensen die het kan aanspreken. Ik geef een voorbeeld. Die periode toen ik zeven jaar in Londen woonde, was erg moeilijk. Een nummer dat mij erdoor heeft geholpen, was ‘Don’t Give Up’ van Peter Gabriel met Kate Bush. Dat ging over mij, ‘Geef het niet op, in je eentje, daar in Engeland’. Tot ik later in een interview las dat het eigenlijk ging over de mijnwerkers in het noorden van Engeland. Dat was een ontgoocheling, dat was mìjn nummer.

“Het nummer dat je aanhaalt, is inderdaad geschreven met iemand in het achterhoofd, die een kind heeft met Down. ‘Kleine stoere krijger / Zo veel moed diep binnenin’. Wie vertrouwd is met Down begrijpt dat. Voor anderen passeert dat. Tegelijk geloof ik dat het ook van toepassing is op iedereen die een soort beperking heeft.

“Mijn vrouw en ik organiseren workshops filosofie in Spanje waar filosofen als Johan Braeckman of Jean Paul Van Bendegem ’s ochtends lezingen geven, en we ’s avonds met de groep lang napraten. Een keer vroeg een ouder koppel me naar mijn werk bij K3, hun kleindochter was een enorme fan. Bleek dat ze al 22 jaar was, maar een beperking had. Die avond heb ik ‘Alleen door jou’ gezongen, voor een groep volwassenen, en de doos zakdoekjes moest rondgaan. (lacht) Mensen waren erdoor gepakt. Om maar te zeggen: ging dat nummer specifiek over Down, dan had het niet meer gepast in die context.”

Om het nog even over die filosofie te hebben. In 2016 bent u afgestudeerd als master in de wijsbegeerte. Schrijft u sindsdien anders?

“Ik ben enorm veranderd als mens, dus dat kan niet anders. Nu weet ik meer, kijk ik anders tegen de dingen aan. Ik heb er ook veel geleerd wat ik gemist heb in het middelbaar onderwijs, omdat ik vroegtijdig van school was gegaan om als muzikant te beginnen.

“Voor 20 jaar K3 heb ik een nieuwe tekst geschreven op ‘Heyah mama’, die al op de Eregalerij van Radio 2 te horen was en later dit jaar ook zal uitkomen. In het midden van het nummer zit een stukje dat verwijst naar de foto ‘Earthrise’, gemaakt in 1968 tijdens de Apollo 8-missie, in een baan rond de maan. Dat was de eerste keer dat de mensen op aarde op die manier naar de eigen planeet keken, konden zien hoe eenzaam die hing in de zwarte uitgebreidheid van het heelal. ‘Jij en ik stuurden een man in een baan rond de maan / En toen hij omkeek zag hij de aarde opgaan / Dacht aan jou en begon te dromen / Van die mooie planeet, waar we allemaal samenwonen.’ Als je die foto kent, opent er een diepere laag. Wie de foto niet kent, krijgt hopelijk toch een mooi beeld. Dat zit nu meer in mijn teksten.”

Laat ons nog eens terugkeren naar het begin. Voelde ‘gaan schrijven voor K3’ aan als een nederlaag, na uw poging om door te breken in Groot-Brittannië?

(denkt na) “Ik geef toe dat ik me wel eens de vraag heb gesteld waar ik precies mee bezig ben, ja. In mijn diepste ziel blijf ik mezelf zanger voelen. Een onbekende zanger die toevallig ook een succesvolle liedjesschrijver is.

“Het kantelmoment dat al mijn twijfels heeft weggenomen, was toen het eerste album in de winkel lag. In de supermarkt stonden toen luisterpalen waar klanten cd’s konden beluisteren. Een kind van een jaar of zes stond aan zo’n toestel, met een hoofdtelefoon op, luidkeels mee te zingen met K3. Toen begreep ik waarover het ging. Sindsdien zijn alle twijfels weg. Dit kan iets moois worden, dacht ik toen. En voor je het weet, is het 20 jaar later.”

Bij Studio 100 is er wel degelijk een bewustzijn dat K3 iets kan zeggen, naast nummers over strand en feest.