‘Het leven in kleur’ op Canvas: kunnen we deze reeks alsjeblieft op school verplichten?

Stiltes met de impact van een voorhamer. Ze zijn talrijk in Het leven in kleur, het Canvas-programma waarin Karine Claassen op zoek gaat naar verhalen over racisme in Vlaanderen. Tussen haar en de Ninovieter Clément Iradukunda hangt een loden leegte nadat hij over een traumatiserende sollicitatie heeft verteld. De hr-verantwoordelijke had meer oog voor het afrokapsel van Iradukunda dan voor zijn cv. “De kappers waren nu eenmaal gesloten door corona”, zo zegt hij met een glimlach die vooral onmacht verraadt. “We moeten je toch wat opkuisen”, zo liet het hr-tiepje zich ontvallen. “Heeft iemand je trouwens al gezegd dat je op Eddie Murphy lijkt?” En dan zwijgt hij. Kijkt weg van de camera. Slikt de surrealistische vernedering weg. “Ik ben moe”, klinkt het.

Het is een van de vele ontluisterende verhalen die in Het leven in kleur onderstrepen wat u en ik al lang weten maar al dan niet gemakshalve vergeten: racisme is springlevend in België. Boem, paukenslag. U mag de ernst van die bewering misschien wegwuiven door te opperen dat er sinds George Floyd toch iets is veranderd. In dat geval bent u wellicht wit. U sust zichzelf misschien met blacklivesmatter-hashtags op Twitter en zwarte vakjes op Instagram. Met boeken van James Baldwin en Chimamanda Ngozi Adichie in uw designkast. Door wat vaker met die ene gekleurde collega, vriend of vriendin op café te gaan? Of door niet langer het n-woord mee te rappen in uw favoriete hiphopnummer.

Koffie met melk

Applausje voor al dat voortschrijdende inzicht. Maar toch even dit, en excusez les mots: er is geen ene fuck veranderd. Zulks beaamt Het leven in kleur dan ook. Zie: de beschonken burgemeester die na een wielerkoers de met Keniaanse wortels gezegende Lieve Vandenweghe en haar witte echtgenoot ‘och, zo eentje zou ik ook wel eens willen’ toelispelt, ‘zo geen n***r, niet te zwart, maar koffie met melk’.

Eliot Tybebo wil zijn dochtertje dan weer wapenen tegen het leven omdat ze straks naar de kleuterschool gaat. Hij doet dat met een hartverscheurend ‘het zou kunnen dat er geen kindjes met jou willen spelen omdat ze jou niet mooi vinden of omdat je een andere huidskleur hebt’.

Karine Claassen toont zichzelf meer dan ooit een meesterinterviewer door haar getuigen op serene wijze genoeg ruimte tot reflectie te bieden. Door de stilte te laten spreken, inderdaad. Tegelijk is dit programma een rauw zelfportret. Claassen vond een drijfveer voor deze reeks in haar eigen zwangerschap. Hoe kan ik mijn kind beschermen tegen racisme, vraagt ze zich enigszins wanhopig af. Het mag niet verwonderen dat de schrijnende verhalen van haar interviewees haar meer dan eens uit balans brengen voor de camera.

En nu? De conversatie rond racisme wegtrekken van de politiek, om te beginnen. En deze reeks verplicht laten uitzenden in middelbare scholen. Bovengetekende organiseert alvast een aantal screenings voor zijn kinderen.

Het leven in kleur, elke dinsdag op Canvas.