Het geluid van hoop voor een zomerdag: amapiano

De wereld raakt helemaal in de ban van amapiano. Zorgt deze elektronische muziek uit Zuid-Afrika voor hét geluid van de zomer? Die kans zit er dik in, nu ook Major Lazer er zijn zinnen op zet.

Al sinds de lockdown is de levendige township-groove van amapiano aan een opmars bezig. Het genre zou ontstaan zijn toen een dj zijn favoriete housetrack onder de naald schoof en iemand daarboven spontaan piano begon te spelen. ‘Amapiano’ is overigens Zulu voor ‘de piano’s’. Later werd nog een stem binnengesmokkeld, net als invloeden van afrobeat, Angolaanse afrohouse en het bij de zwarte jeugd in Soweto (arm woongebied in Johannesburg) bijzonder populaire kwaito. Et voilà: amapiano zag het daglicht in een donkere tijd.

Deze traag en elegant op gang trekkende deephouse veroverde de wereld sindsdien vanuit Zuid-Afrika. Twee jaar geleden waaide het genre over naar Londen, dat ’s werelds eerste amapianofestival organiseerde. In mei vorig jaar publiceerde Spotify cijfers waaruit bleek dat het genre al bijna een miljard keer was gestreamd. En deze zaterdag lanceert Couleur Café Club een nagelnieuw feestconcept in de industriële setting van BUDA BXL: in de twee zalen zwaaien amapiano, kuduro en baile de plak.

Beyoncé

De Brusselse dj Blck Mamba, bekend van Studio Brussel, is al langer fan. “Heel soulvol en jazzy, perfect voor een zomerdag”, noemde ze het genre. “Voor velen is het de ideale aperomuziek.”

Ook popsterren hebben hun teen al eens voorzichtig gedipt in het genre. Met haar laatste langspeler Renaissance (2022) zette Beyoncé in op moderne Afrikaanse muziekstijlen als amapiano, waarmee ze een licht laat schijnen op zwart cultureel erfgoed dat voortdurend in beweging blijkt. Ook Drake ging op Honestly, Nevermind (2022) aan de rol met exotische subgenres zoals amapiano. En in ‘Tilibobo’ hoor je de Zambiaanse Sampa the Great rappen boven deze nieuwe housevariant. Met ‘Africa Rise’ van Vigro Deep kende de voorbij zomer zelfs een eerste amapiano-festivalhit.

Nu ook producer Diplo zijn gewiekste klauwen op het genre heeft gelegd, lijkt een commerciële uitrol onafwendbaar. Die Amerikaanse drijvende kracht achter Major Lazer adopteert graag exotische en nieuwe geluiden, die hij vervolgens opdringt aan populaire hitdeuntjes. Die uitheemse invloeden worden dan ook zelden in hun puurste vorm overgenomen; daarvoor zijn de meeste subgenres vaak te eenvormig of repetitief voor dagradio en hitparade. Maar de bastaardvariant van amapiano zal dit jaar zonder twijfel charts en zomerzot kleuren.

Muzikale missionarissen

Met de ei zo na naamgenoten van Major League Djz brengt Major Lazer deze vrijdag alvast Piano Republik uit. Major League bestaat uit de identieke tweeling Banele en Bandile Mbere. Die twee hebben zichzelf de voorbije jaren opgewerkt tot ambassadeurs van amapiano en maken er geen geheim van dat ze een mondiaal mainstreampubliek op het oog hebben. Onder hun rabiate fans mogen ze alvast klinkende namen rekenen als Jorja Smith en Burna Boy.

In 2020, toen housefans wereldwijd veroordeeld waren tot de eigen huiskamer (de ironie!), lanceerden beide dj’s een platform dat Balcony Mix heet. Ze stuurden met dj-sets “een geluid van hoop” de wereld in via livestreams, vanaf de daken in Johannesburg. Vaak hoorde je er nieuwe, onuitgebrachte amapianoliedjes de revue passeren. Opkomende acts in dat genre kregen een vrijgeleide van de twee, die zich beroemen op hun missionarisfunctie. In de eerder uitgestuurde single ‘Mamgobhozi’ smokkelden ze bijvoorbeeld een sample van ‘Vuli Ndlela’ binnen, een song van de overleden Zuid-Afrikaanse zangeres en activiste Brenda Fassie. Bij leven en welzijn was zij een icoon in de townships, die met haar muziek zelfvertrouwen gaf aan de Zuid-Afrikaanse bevolking.

Zelf koestert de in Boston geboren maar naar Zuid-Afrika uitgeweken tweeling ook die hoop. “We willen muziek de wereld insturen waar Afrikanen trots op kunnen zijn en waar iederéén elders ter wereld zich in kan vinden. We omarmen de tradities van ons vaderland net zo stevig als het geluid van de toekomst. Misschien is dat nog de grootste aantrekkingskracht van amapiano: een verbond van vertrouwd en vernieuwing.”

Piano Republik van Major Lazer & Major League Djz verschijnt op 24 maart bij Virgin Music.

Couleur Café Club in BUDA BXL vindt plaats op 25 maart. Alle tickets zijn uitverkocht.