PostuumIvan Reitman (1946-2022)
‘Ghostbusters’-regisseur Reitman joeg op de lach van de cinemabezoeker
De zaterdag overleden regisseur Ivan Reitman (75) leverde met Ghostbusters zijn grootste bijdrage aan de filmgeschiedenis en popcultuur. De komedie uit 1984 was een gigantisch succes.
De film was méér dan alleen een film. Alleen dat logo al: het spookje in een verbodsbord. En die hit van Ray Parker Jr. natuurlijk, “Who you gonna call? Ghostbusters!”. De special effects waren revolutionair voor de tijd. De bioscoopbezoeker beloonde zoveel creativiteit; de kassaopbrengst in het openingsjaar was zo’n 300 miljoen dollar (met inflatie nu ruim 700 miljoen euro).
Het script voor de film was geschreven door Reitmans jeugdvriend, de Saturday Night Live-acteur Dan Aykroyd. Maar dat ging over spookjagers in de ruimte en zou veel te duur worden voor de studio, waar men niet zo veel vertrouwen had in de combinatie komedie en sciencefiction. Collega-filmmaker Harold Ramis schreef een nieuwe versie van het script, om vervolgens net als Aykroyd toe te treden tot de cast.
Het verhaal werd verplaatst naar New York, wat een meesterzet zou blijken. Sommige straatscènes werden ook zonder alle vergunningen gedraaid, met echte voorbijgangers die zich verwonderden over de geestjagerspakken.
Reitman regisseerde ook het tweede deel van Ghostbusters dat minder goed werd ontvangen maar wel even succesvol was aan de kassa. Vervolgens ging hij in zee met Arnold Schwarzenegger, die Reitman omvormde tot komisch acteur in films als Twins (1988), met ‘tweelingbroer’ Danny DeVito, Kindergarten Cop (1990) en draagvader in Junior (1994).
Begonnen als producent
Ivan Reitman werd kort na de oorlog geboren, in het Tsjecho-Slovaakse plaatsje Komárno, in het huidige Slovakije. In de jaren vijftig emigreerde het gezin naar Canada, waar vader Reitman een succesvol bestaan als ondernemer opbouwde met een stomerijketen.
Reitman deed ervaring op als producent voor een tv-zender in Toronto, waar hij Aykroyd ontmoette. Hij produceerde twee vroege films van de Canadese cineast David Cronenberg, Shivers (1975) en Rabid (1977), maar brak als producent pas echt door met de studentenkomedie National Lampoon’s Animal House (1978), met de jonge John Belushi.
Zijn bestaan als regisseur begon een jaar later met de zomerkampkomedie Meatballs (1979), met Bill Murray als kampleider. Murray bleef een vaste kracht en trad ook op als onwillige rekruut in het Amerikaanse leger in het door Reitman geregisseerde Stripes (1981).
Reitman zou zijn hele carrière produceren en had hits als Beethoven en Space Jam, maar zijn hart lag bij regie. “De ergste dag als regisseur valt toch te verkiezen boven de beste dag als producent”, zei hij er ooit over.
Reitman koesterde lange tijd de wens om nog een derde Ghostbusters te regisseren, maar zag die taak – tot zijn grote genoegen – uiteindelijk vervuld door zijn zoon Jason. Vader Ivan was wel producent van het vorig jaar uitgebrachte Ghostbusters: Afterlife, zijn laatste film.