Er is nog hoop voor Princess Leia

Digitale trucjes, body doubles, nieuwe acteurs of simpelweg het project laten varen: in het verleden hebben studio's en filmmakers al voor verscheidene opties gekozen, wanneer een van hun sterren stierf voordat hij of zij zijn opnames hadden afgerond. De vraag is hoe Disney en regisseur Colin Trevorrow het overlijden van Carrie Fisher gaan opvangen: de opnames voor Star Wars: Episode VIII (2017) waren al ingeblikt, maar zal Princess Leia Organa nog te zien zijn in Star Wars: Episode IX (2019)?

De laatste decennia, waarbij computers in meer of mindere mate wonderen kunnen verrichten, lijkt de meest voor de hand liggende oplossing dat CGI (Computer Generated Imagery) het personage van Fisher nieuw leven inblaast. Op dezelfde manier verging het Oliver Reed: de acteur uit Oliver! (1968) en The Three Musketeers (1973) stierf aan een hartaanval tijdens de opnames van Gladiator (2000). De combinatie van een body double en een computer-gegenereerd masker van Reeds gezicht werden gebruikt om de laatste scènes met zijn personage Proximo af te werken. Effectentovenaar John Nelson verklaarde achteraf dat Reed “een inspirerende, ontroerende performance had gegeven. We hebben hem het enkel helpen afwerken.”

Maar CGI is ook vandaag geen passe-partout. Toen Philip Seymour Hoffman bezweek aan een overdosis heroïne tijdens de opnames van Mockingjay – Part 2 (2015) had de ster uit Capote (2005) en The Master (2012) nog twee scènes op de agenda staan. In plaats van de film met digitale hulp af te werken, besloten de makers van The Hunger Games om die scènes te herschrijven. “We hadden niet de intentie om een performance te faken, dus we hebben die scènes herschreven voor nieuwe acteurs”, zei regisseur Francis Lawrence achteraf. “Er is geen digitale manipulatie of CGI aan te pas gekomen.”

Kartonnen bordfiguur

Maar er zijn ook al drastischere beslissingen genomen in Tinseltown. River Phoenix, de broer van Joaquin, bezweek in 1993 aan een overdosis. Er stonden nog maar elf draaidagen gepland voor de productie van Dark Blood, maar regisseur George Sluizer besloot de film niet af te werken. Negentien jaar later bedacht hij zich alsnog, en een afgewerkte versie van Dark Blood was in 2012 te zien op net Nederlands Film Festival in Utrecht.

Een gelijkaardig verhaal is dat van Something's Got To Give, de laatste film van Hollywoodster Marilyn Monroe. De comédienne stierf in 1962 op 36-jarige leeftijd, toen de opnames nog maar net waren begonnen. Bij gebrek aan een ster en voldoende materiaal om op verder te bouwen, werd de film uiteindelijk afgeblazen. De scènes die Monroe al had gedraaid, werden later opgenomen in de documentaire Marilyn: The Final Days (1999).

De laatste film die Monroe wél afwerkte, The Misfits (1961), werd overigens ook in de war gestuurd toen een hartaanval een einde maakte aan het leven van hoofdrolspeler Clark Gable. Een body double moest redding brengen voor de laatste scènes die nog op de planning stonden.

Op dezelfde manier werden ook Game of Death (1978) en The Crow (1994) afgewerkt, nadat respectievelijk Bruce en Brandon Lee omkwamen tijdens de productie. Game of Death-regisseur Robert Clouse riep de hulp van twee stand-ins én een kartonnen bordfiguur van Bruce Lee in om zijn geplaagde film te voltooien, terwijl The Crow-brein Alex Proyas gebruik maakte van body doubles, met een superimpositie (waarbij een bestaand beeld over een nieuw beeld wordt geplakt) van Brandon Lee's gezicht, om de opnames af te ronden.

Eerbetoon

De meest originele reactie op het overlijden van zijn filmster mag Brazil- en Twelve Monkeys-regisseur Terry Gilliam op zijn naam schrijven. Aanvankelijk leek de film afgevoerd te worden, tot Gilliam in zijn scenario ingreep en zijn hoofdpersonage herhaaldelijk van uiterlijk liet veranderen. In de resterende scènes namen acteurs Johnny Depp, Colin Farrell en Jude Law de rol van de betreurde ster uit The Dark Knight en Brokeback Mountain over, en stortten hun loon op de rekening van Ledgers dochter. “Ik hield van Heath als mens en ik bewonderde hem als acteur”, legde Law achteraf uit. “Zijn laatste werk afmaken, was een eerbetoon dat ik moest maken.” Ook stand-in Zander Gladish werkte enkele van Ledgers scènes af, zij het verborgen achter een Venetiaans masker.

Hoe de makers van Star Wars het overlijden van hun iconische Princess Leia zullen opvangen, blijft echter afwachten. In het pas uitgekomen Rogue One heeft de technologie geholpen: met digitale trucjes vertolkt Fishers jonge zelf, gemonteerd over de Noorse actrice Ingrid Dveila, heel even opnieuw Princess Leia. Of dat ook zal werken in Episode IX, blijft echter koffiedik kijken. We kunnen alleen denken wat Leia in Episode IV (1977) tegen Han Solo zei: “I hope you know what you're doing.”