“Een vrouw kopen om mee te trouwen is bizar genoeg moeilijker dan er één kopen om te misbruiken”

Heb je een paar jaar geleden niet precies hetzelfde gedaan in Axel opgelicht?

“Nee, dat was toch echt iets anders. Trafiek Axel is journalistiek relevanter dan Axel opgelicht. De toon is ook ernstiger: er zitten minder knipogen en vrolijke noten in. De thema's zijn dan ook behoorlijk zwaarwichtig: als je het hebt over kinderhandel, om maar iets te noemen, is humor niet op z'n plaats.”

Volgens mijn informatie ben jij in India een nog ongeboren kind gaan kopen.

“Toen ze me dat zeiden – 'We gaan een foetus kopen' – moest ik even knipperen: 'Pardon?' Maar in India blijkt dat een vrij normale, zij het illegale zaak te zijn. Net als het verhandelen van kinderen die wél al geboren zijn, trouwens. Volgens officiële cijfers wordt in India elke acht minuten een kind verkocht: veel mensen zijn er straatarm, met de opbrengst kunnen ze hun andere vijf of zes kinderen voeden.”

Aan wie worden die kinderen verkocht?

“Ten dele aan westerlingen die om allerlei redenen geen adoptie geregeld krijgen. Maar vooral aan Indiërs zelf. Het kastensysteem is officieel afgeschaft, maar in de praktijk zie je dat leden van een hoge kaste kinderen van een lagere kopen als huisslaaf. Om er wat dan ook mee uit te vreten. Want ja, wat er met een verkocht kind gebeurt, daar houden de handelaars zich niet mee bezig.

“De prijzen zijn niet eens exuberant: een euro of tienduizend voor een kind van drie; drieduizend euro voor een kind van tien of twaalf.

“Maar de conclusie van het verhaal, en van het hele programma, is: als je met voldoende geld over de brug komt, kun je in deze wereld praktisch alles doen wat je maar wilt.”

Een nieuwe nier op de kop tikken, bijvoorbeeld.

“In een land als Nepal is dat een fluitje van een cent. Ik ben me ginder gaan voordoen als iemand die er dringend eentje nodig had voor z'n doodzieke vrouw: zo ben ik erachter gekomen dat er in Nepal zwendelaars actief zijn die straatarme en veelal ongeletterde mensen een enorme som geld beloven in ruil voor één van hun nieren. Velen gaan daarop in, aangezien je kunt overleven met maar één nier, maar die mensen komen altijd bedrogen uit. Achteraf wordt maar een fractie uitbetaald van het geld dat beloofd was. En dan worden die arme Nepalezen ook nog eens volkomen aan hun lot overgelaten, waardoor ze ofwel overlijden door een gebrek aan nazorg, ofwel heel hard moeten werken om die nazorg te kunnen betalen. In dat laatste geval zijn ze twee keer gesjareld: ze zijn nog armer dan voordien, en fysiek nooit meer de oude.”

Hoop je met Trafiek Axel iets aan het lot van die stakkers te veranderen?

“Indirect misschien, ja. Als televisiemakers is het vooral onze taak om een venster op de wereld te bieden. We kaarten wantoestanden aan, en tonen wie de daders en de slachtoffers zijn. Het zou uiteraard fijn zijn als er uit politieke hoek een gevolg aan wordt gegeven.

“Dat lijkt me niet altijd even makkelijk. Sommige onderwerpen bevinden zich in een schemerzone: het is niet duidelijk of ze illegaal zijn. Neem nu de vrouwenhandel in Oekraïne. Let wel: ik heb het hier niet over prostituees of seksslavinnen; ik ben wel degelijk naar ginder getrokken om een wettige echtgenote te vinden. Dat is mogelijk – 't is vooral een kwestie van een forse bruidsschat te betalen – al is het bizar genoeg moeilijker dan een vrouw kopen om te misbruiken. Aanvankelijk dachten ze dat ik daarvoor gekomen was – 'No problem, we regelen dat wel even!' Ze schrokken toen ik zei dat ik geen vrouw wilde misbruiken, maar wilde huwen.” (lacht)

Ben je voor iedere aflevering naar het buitenland getrokken?

“Nee, we hebben er ook enkele hier opgenomen, zoals die over anabole steroïden. In het fitnesswereldje zie je genoeg overdreven brede gasten rondlopen, hè. Met sixpacks en brede schouders waarvan je zo ziet: die zijn niet op natuurlijke wijze tot stand gekomen.

“En verder hebben we ook een aflevering over identiteitsdiefstal, een fenomeen waarmee ik zelf ook al in aanraking ben gekomen.”

Vertel!

“Een tijdje geleden heeft iemand informatie over me proberen in te winnen met een vals mailadres. Via dat adres schreef die persoon bedrijven en zelfstandigen aan die mijn gegevens in hun databank hadden opgeslagen. (Haalt zijn smartphone boven) Kijk: 'Beste, door een recent incident dat ernstige gevolgen had voor mijn privacy, zou ik graag willen nagaan over welke gegevens u beschikt over mij. In het kader van de GDPR-wetgeving zou ik mijn persoonlijke gegevens die u hebt opgeslagen graag ontvangen. Bedankt. Vriendelijke groeten, Axel.' Mijn postadres stond erbij, en ook het correcte btw-nummer van mijn bedrijfje. Griezelig hoor! Al heb ik nooit een idee gehad wat de bedoeling ervan was.”

Uit goeie bron weet ik dat jij jezelf ook al eens aan internationale trafiek hebt bezondigd.

“Je bedoelt dat ik in Matroesjka's al eens vrouwen heb verhandeld?”

Nee, in het echte leven.

“Euh... Hoezo?”

Heb jij niet ooit een gestolen artefact uit Turkije gesmokkeld?

(grote ogen) “Smeerlap! Hoe ben je dat nu weer te weten gekomen?”

Via een interview dat de onvolprezen Anna van Humo's documentatiedienst voor me heeft opgesnord.

“Oké, ik zal het dan maar bekennen. In 2003 was ik op vakantie in Turkije, en heb ik een brokstuk uit een oude tempel ontvreemd in Aphrodisias. Een lompe steen van een kilo of 3, Korinthisch, denk ik. Dat ding lag daar nu eenmaal, dus ik stak het snel in m'n rugzak: 'Souvenirtje voor thuis.' Voor de vlucht terug had ik het in vuile was gewikkeld en onderin in mijn reiszak geduwd. Een goeie beslissing, want ze hebben het ondanks een extra controle niet gevonden. Nog een geluk, want ik denk dat ik het wel aan mijn vijs had gehad als ze me toen hadden gepakt. Dat is cultureel erfgoed dat ik daar heb ontvreemd, hè? Nu ja, ik was nog relatief jong en onbezonnen, zullen we maar zeggen.”

Je bent onlangs 50 geworden. Was dat, om het met The Smiths te zeggen, een unhappy birthday?

“Nee, integendeel, het was een toffe dag.

“Op 29 juni 2001 is mijn beste vriend, Donald Madder, op 32-jarige leeftijd overleden na een auto-ongeluk. Sindsdien probeer ik nog meer te genieten van elk jaar dat ik meer krijg dan hij. Ik ben niet alleen van het principe van carpe diem, maar ook van carpe annum en carpe decennium. Enfin, je begrijpt wat ik bedoel: ik ben een gelukkige mens.”

Trafiek Axel, VIER, donderdag 21 februari, 20.35 uur

©Humo