Dit waren de 10 beste expo’s van 2022 in ons land, en 4 ervan kan je nog steeds gaan bekijken

Voor de beeldende kunsten was 2022 duidelijk het jaar van de vrouw. Oude hiërarchieën gingen in ijltempo op de schop en maakten terecht plaats voor talent in al zijn diversiteit. Dit waren de tien beste expo’s van het afgelopen jaar volgens onze kunstkenners.

10. Jonas Dehnen (Pizza gallery, Antwerpen)

De ene straffe tentoonstelling na de andere schudde de piepjonge Pizza Gallery vlakbij het Krugerplein in Borgerhout het afgelopen jaar uit de mouwen. Eva Donckers, Bert Huyghe, Rufus Michielsen en Leendert van Accoleyen, om maar enkelen te noemen. Uiteindelijk sprongen de schilderijen van de Duitse KASK-alumnus Jonas Dehnen nog het meeste in het oog. Zijn ruwe penseelstreken op gerecycleerd hout hebben iets landschappelijks en doen ons nog het meeste aan topografische kaarten denken.

9. Helen Levitt (A Stichting, Vorst)

In het begin van het jaar kon je in One, Two, Three, More naar het werk van Helen Levitt kijken, één van de absolute grootheden van de straatfotografie. Levitt bracht hulde aan de straten van New York en fotografeerde daarbij vooral de armere buurten, waar het leven uit de deurportalen en vensters naar buiten gutste. Een hoofdrol kregen de op straat spelende kinderen die ze vastlegde met een ongeziene zachtheid en poëzie. Op deze tentoonstelling bleek nog maar eens de humor en het gevoel voor veelzeggende details van deze vrouwelijke Cartier-Bresson.

8. Finis Terrae (Antwerpen)

Finis Terrae is een kunstwandeling door Antwerpen, maar tegelijk ook een trip langs de afgrond. Voorafbeeldingen van de apocalyps liggen er naast visioenen van een mogelijke nieuwe wereld. Op 13 locaties is werk te zien van 50 kunstenaars, allen met een link met België. Topwerk zoals dat van David Claerbout, Cindy Wright of Sam Druant wordt gekoppeld aan de perfecte locatie, zoals de vergeten Sint-Niklaaskapel of de paradijselijke tuin van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Nog tot 26 februari.

7. Mirror Mirror (ModeMuseum, Antwerpen en Museum Dr. Guislain, Gent)

Mirror Mirror is een beklijvende dubbeltentoonstelling over de innige band tussen kledij en identiteit. In het luik in het ModeMuseum lag de nadruk vooral op het lichaam en hoe we dat beleven, in Guislain zag je dan weer volstrekt unieke maar diepmenselijke kledingstukken gemaakt door mensen aan de zelfkant van de maatschappij. Met onder andere de mantel van een zelfverklaarde koningin, een uniform gemaakt van vodden voor een poetshulp of de imponeerjassen van Willem Van Genk, is dit een van de meest excentrieke modeshows die u ooit zal zien. Een feest van emoties en een bron van inspiratie voor de modeliefhebber. U kan nog tot eind februari ideeën gaan opdoen voor uw eigen kleerkast.

6. Hilde Overbergh, Navigating Turbulence on a Horse with No Name (De Garage, Mechelen)

Hilde Overbergh is een kunstenaar die eerst de grenzen van de schilderkunst opzocht, om ze vervolgens onverschrokken over te steken. Haar oeuvre is een hybride van schilderkunst, beeldhouwkunst, assemblage en installatie. Haar werken zijn veeleer geordende restanten van een continu creatieproces dan geïsoleerde pronkstukken. Haar tentoonstelling in Mechelen, nog tot 30 december, was de surprise van 2022.

5. Kati Heck, Legende (Tim van Laere Gallery, Antwerpen)

Het was niet haar vrolijkste tentoonstelling, maar wel een heel straffe. Kati Heck maakte in Legende de staat van de wereld op en kaartte het almaar dommer worden van de mens, of de neanderthalisering zoals zij het noemde, aan. Het werd een tragikomisch portret van de ranzige mens en tegelijk een onomfloerst voorstel voor meer vrouwelijkheid. Met castrerende meisjes en androgyne jager-verzamelaars en een zelfportret van de kunstenaar als oervrouw Lucy.

4. Anne-Mie Van Kerckhoven, Placenta Sturnine Bercail (Zeno X Gallery, Antwerpen)

Placenta Saturnine Bercail, zo heette de expo waarmee AMVK haar 40-jarige samenwerking met Zeno X Gallery vierde. Nieuwe werken, geïnspireerd door mysterieuze logaritmes, waren er te zien naast punkbeelden uit haar beginperiode in de jaren 70 en 80. Plots had de koningin van de underground een fervente aanhang van jonge kunstenaars die haar kleinkinderen konden zijn, en eindelijk werd ze voor vol aanzien door de kunstcollectioneurs. In 2023 gaat AMVK voor het eerst tentoonstellen in New York. Ze is 71, het mag zoetjesaan beginnen.

3. Kasper Bosmans, Husbandry (Wiels, Brussel)

Het geduld van Kasper Bosmans werd danig op de proef gesteld. Twee jaar moest hij Husbandry in de kast opbergen door covid. Dat hij klaar was voor zijn eerste museale solo was dan ook een serieus understatement. Husbandry benaderde de perfectie. Over elk klein detail werd nagedacht. Bosmans, gefascineerd door verhalen en symbolen uit andere tijden, knoopte ze op minutieuze wijze aan elkaar in zijn treffende beeldtaal en bezorgde ons een ultieme kijkervaring.

2. Rose Wylie, picky people notice,...(S.M.A.K., Gent)

Picky people notice,... is de must see-tentoonstelling du moment (nog tot 30 april in het S.M.A.K!) Onder Rose Wylies cartooneske beelden op enorme lappen canvas zitten verwijzingen verstopt naar oorlog en klimaatopwarming, naar hoge literatuur en lage celebritycultuur. Maar evengoed geniet je van de koppige overtuiging en het onverholen plezier waarmee deze schilderijen zijn gemaakt, door een kunstenares van 88 jaar.

1. Otobong Nkanga, Underneath the Shade We Lay Grounded (Sint-Janshospitaal Brugge)

De Nigeriaans-Belgische Otobong Nkanga tekende voor de mooiste expo van het jaar, op de unieke locatie van het Sint-Janshospitaal in Brugge. Underneath the Shade We Lay Grounded was een totaaltentoonstelling met tapijten, sculpturen, installaties, tekeningen en poëzie, over de dood die nieuw leven voortbrengt en over het belang van je geschiedenis kennen. In haar volstrekt unieke beeldtaal en met behulp van 50 ton witte keien, kilo’s tabak en flessen met etherische oliën, ging ze in dialoog met de Memlings en Beerblocken uit de collectie van Musea Brugge. Het resultaat was een helende tentoonstelling - niet onlogisch in een voormalig hospitaal -, en een krachttoer waarin alles met alles verbonden werd.