Deze 10 films van het festival van Cannes moet je gezien hebben

1. Baccalaureat

In 'Baccalaureat' onderwerpt Cristian Mungiu zijn eigen vaderland Roemenië en de hele wereld eigenlijk aan een gewetensonderzoek. Het was het vaderschap dat hem de dingen in vraag liet stellen. Welke waarden wil je als ouder je kind bijbrengen? En kunnen die waarden wel standhouden in de wereld waarin we leven. In een nieuwe democratie als Roemenië blijken compromissen en corruptie vaak dicht bij mekaar te liggen. Een film waar de hele wereld van kan leren. Wat is de waarde nog van de menselijke waarden? De manier waarop hij de vraag stelt, maakt hem tot morele winnaar van Cannes.

2. The Salesman / Le Client

Asghar Farhadi blijft het doen. De personages uit zijn films kunnen zo uit onze levens gegrepen zijn, maar ze komen uit Iran en we leerden ze eerder kennen in 'A Separation' en 'Le passé'. Dit keer voert hij een koppel op dat na de werkuren deel uitmaakt van een toneelgezelschap waarmee ze samen 'Death of a Salesman' van Arthur Miller opvoeren. In het echte leven komen ze ook in contact met een verkoper die zich voordoet als een eerbaar man, maar uiteindelijk slechts een klein mensje blijkt te zijn. Farhadi laat zijn personages graag in situaties terechtkomen waarin ze hun zelfbeheersing verliezen. En keer op keer is het confronterend te zien hoe goed ze op ons lijken.

3. Toni Erdmann

De grootste verrassing in competitie was misschien wel 'Toni Erdmann' van de Duitse Maren Ade. Ook al omdat vrouwen en Duitsers niet echt befaamd staan voor hun komische films. Een mens met doorsnee vooroordelen pleegt Duitse humor wel eens te klasseren waar ook jodelen en Lederhosen thuishoren. Allemaal niet nodig bij 'Toni Erdmann'. De film vertelt het verhaal van een man die allleen woont met een oude hond. Zijn ex-vrouw heeft een nieuwe partner en zijn dochter is een carrièremadame die voor een multinational in Boekarest werkt. Omdat hij wat van haar vervreemd is geraakt, trekt hij er naartoe en tracht met allerlei fratsen en moppen duidelijk te maken hoeveel hij van haar houdt. Met zijn aanpak had hij kunnen solliciteren bij de troepen uit 'The Idiots' van Lars Von Trier. Zijn dochter valt er niet voor, het publiek en de pers des te meer.

4. Paterson

Groundhog Day in poëtische versie. Adam Driver kan voor een jongere versie van Bill Murray doorgaan in 'Paterson', een film waarin hij een buschauffeur speelt die eigenlijk vooral dichter is. In de herhaling vindt hij zijn inspiratie. Elke dag legt hij hetzelfde parcours af, elke dag richt zijn vrouw zijn huis in het zwart-wit in en elke dag gaat hij wandelen met zijn Engelse bulldag en drinkt hij zijn biertjes in zijn stamkroeg. En tussendoor schrijft hij gedichten. De humor zit hem in de toon, in de herhaling, in de zuinigheid. Jarmush heeft al eerder aangetoond dat minder meer kan zijn. Zijn film is tegelijk een ode aan de poëzie van William Carlos Williams. Daarnaast pakte Jarmush ook uit met 'Gimme Danger', een documentaire over Iggy Pop en The Stooges, die het vooral moet hebben van de geestige verhalen van Iggy wiens succes nog niets van zijn rebellie heeft gewist.

5. Rester vertical

Alain Giraudie, net als Maren Ade voor het eerst met een film in de officiële selectie, biedt in 'Rester Vertical' tal van varianten op 'L'origine du monde' om zijn personages te introduceren. Hij is nog explicieter dan bij 'L'inconnu du lac', toen hij in 2013 de regieprijs in de nevensectie 'Un Certain Regard' pakte met een zeer onomwonden verhaal over mannen die in afgelegen bosjes naar mannenseks op zoek waren.

Dit keer heeft hij het over een scenarist die op zoek is naar wolven. Hij komt schapen tegen, een vrouw, een oude en een jonge man, en allemaal mogen ze in zijn liefde delen. Een personage dat openstaat voor de verrassingen des levens, hopend dat hij daar de inspiratie zal vinden die hij ten zeerste nodig heeft. Een zeer eigenzinnige en grappige film, al kon lang niet iedereen de ongewone toon appreciëren.

6. Neruda

Het is 1948 en de Koude Oorlog is opgerukt tot in Chili. In de senaat beschuldigt senator Pablo Neruda de regering van verraad en wordt door president Videla meteen buitenspel gezet. Zijn aanhouding wordt bevolen, maar Neruda slaat samen met zijn vrouw op de vlucht. Wanneer hij een speciale agent achter zich aan krijgt, ziet Neruda de situatie als een kans om zichzelf her uit te vinden. Hij speelt een spel met zijn achtervolger en laat tips achter die zijn mythe alleen maar groter moeten maken.

De Chileense regisseur Pablo Larrain ('No', 'El Club') laat in zijn poëtische en tegelijk grappige film noir Gael Garcia Bernal als klunzige agent achter de communistische verrader Neruda aangaan. Om in een crimi poëzie, humor en visuele sprankel te verwerken, moet je een grote zijn. Heerlijke film.

7. The Handmaiden

De Zuid-Koreaan Park Chan-wook zat voor het eerst in competitie in 2004 met 'Old Boy' toen hij de Grote Prijs van de Jury won. In 2009 won hij de Prijs van de Jury voor 'Thirst'. En ook zijn nieuwste is weer een aanrader. Een bewerking van de roman 'Fingersmith' van Sarah Waters. De setting van het Victoriaanse Engeland, heeft hij verplaatst naar het Korea van de jaren '30 dat onder bezetting was van de Japanners. Het is in die wereld dat hij zijn amusante, ondeugende erotische thriller situeert. Een film vol onverwachte wendingen, gekruid met naakt en perversie.

Het verhaal gaat over een Koreaans meisje van simpele komaf dat door een oplichter ingehuurd wordt om te infiltreren in het huishouden van een jonge Japanse erfgename van een groot fortuin. Het meisje wordt zelf verliefd op haar jonge meesteres. Verteld in drie delen, zoals Rashomon, iedere keer vanuit een ander perspectief, zie je aan het eind dat je in het begin niet zag wat je dacht te zien.

8. I Daniel Blake

De linkse militant die al een hele carrière films maakt over hoe de kleine mens moet vechten om rechtop te blijven, doet in feite niets wat hij niet eerder heeft gedaan in 'I Daniel Blake'. Zijn film gaat over een man die tegen de zestig aanloopt en er na een zware hartaanval niet in slaagt om zijn uitkering van het ziekenfonds verlengd te zien, terwijl de dokter hem nochtans werkonbekwaam verklaart.

Een zoveelste aanklacht tegen een onmenselijk beleid en een Kafkaesk verhaal dat met heel veel humor, warmte en tederheid gebracht wordt. In een sobere stijl, maar o zo oprecht, eerlijk en authentiek. En met in de hoofdrol Dave Johns, een standup-comedian van 60, die zijn filmdebuut maakt en die bij de galavoorstelling in Cannes na een minutenlange staande ovatie de zaal verliet om een einde te maken aan het applaus. Weinig jongeren die een 'fuck you' aan het adres van het beleid afvoeren als deze 80-jarige jongeling.

9. Elle

Op zijn zevenenzeventigste wordt Paul Verhoeven volwassen. Alle vunzigheid uit zijn Nederlandse en Amerikaanse films heeft er een dimensie bij gekregen in het Frans. Alles valt in zijn plooi. Isabelle Huppert was zelden beter dan in 'Elle'. Ze speelt een dame van begin de vijftig die thuis wordt aangerand door een inbreker. Ze slaat geen alarm, verwittigt de politie niet, en gaat gewoon verder met haar leven alsof er niets aan de hand is. Maar dat er wel degelijk iets scheelt, wordt al snel duidelijk. Druppelsgewijs komen we ook meer over haar te weten. Over haar verleden. En over haar toekomst. Haar plan. Want ze heeft wel degelijk een plan.

Verhoeven en Huppert zijn voor mekaar gemaakt en Philippe Djian heeft het geluk dat hij na Jean-Jacques Beineix ten tijde van '37°2 Le Matin' weer een grootmeester gevonden heeft die er voor zorgt dat zijn boek op een mooie manier tot leven komt. 'Oh...' wordt hier 'Elle'. Geen slecht idee. Want het draait echt wel allemaal om haar.

10. Raw / Grave

Na 'Ma Loute' van Bruno Dumont en 'The Neon Demon' de derde film al dit jaar die rond kannibalisme draaide. In Justine's familie is iedereen vegetariër en veterinair. Het meisje is slim en op haar zestiende al klaar voor haar eerste jaar aan de universiteit. Daar zal ze voor het eerst rauw vlees eten. En dat maakt iets in haar wakker.

Dit debuut van de Franse regisseuse Julia Ducournau ging over de tongen in Cannes. Waren er nogal wat gevestigde Franse namen die ontgoochelden, je wou dat Thierry Frémaux en de zijnen de durf hadden gehad om deze debuutfilm in de officiële selectie onder te brengen. Een film die, zoals 'The Hollywood Reporter' schreef 'iedereen zal kunnen bekoren behalve vegetariërs. Een heel slim geschreven en indrukwekkend gemaakte, en heel bloederig verhaal over hoe een jonge vrouw de geneugten van het vlees ontdekt. Stel je 'The Texas Chain Saw Massacre' voor als een emotioneel ontluikingsverhaal dat zich afspeelt aan de hogeschool voor dierenartsen'. Lof voor de jonge regisseuse Julia Ducournau, voor de jonge hoofdrolspeelster Garance Marillier, en ook voor de cameraman Ruben Impens, de man die bij ons onder meer alle films van Felix Van Groeningen van beelden voorziet.