Delphine Lecompte maakt furore in ‘De Slimste Mens’: ‘Al vier maanden van de drankduivel verlost’

Delphine Lecompte (42) zit nog altijd in De slimste mens. Als dichteres is ze al tien jaar bekend, in Humo heeft ze sinds juni een column waarin ze zonder schaamte of zelfbeklag maar met veel humor en fantasie schrijft over seks met haar voormalige vrachtwagenchauffeur, over drank, drugs, geestesziekten en andere rock-'n-roll, en nu leert half Vlaanderen haar kennen. ‘Ik heb mezelf nooit vreemd gevonden’, zegt ze. ‘Dat ik plots die stempel krijg, is wel confronterend.’

Hoe is Erik Van Looy bij jou terechtgekomen?

"Vorige zomer heb ik tijdens Theater Aan Zee in Oostende opgetreden met Jan Decleir, Roland en Gerda Dendooven, die live tekeningen maakte bij wat wij deden. In het publiek zag ik ook Erik Van Looy zitten. Hij was heel de tijd aan het gniffelen. Enige tijd later kreeg ik een telefoontje van hem: of ik niet wilde meedoen aan De slimste mens. Hij vond dat mijn poëzie een grotere arena verdiende. Dat vond ik wel mooi van hem. En aangezien Erik Van Looy onweerstaanbaar is, en ook nog eens heel vriendelijk, heb ik ja gezegd."

"Ik voelde meteen dat Erik me niet voor de leeuwen ging gooien, dat hij niet de spot met me zou drijven. Ik voelde dat hij integer en zachtmoedig is. En dat is ook gebleken. Het was een warm bad voor mij. Die gulle lach van Erik, de grappen van Herman Brusselmans, het contact met de andere kandidaten: dat deed me allemaal veel deugd. En ze waren zo vriendelijk om alle vlekken in mijn gezicht weg te plamuren. (lacht)"

Jij vecht al een groot deel van je leven tegen angsten. Hoe angstaanjagend was dit voor je?

"Niet, eigenlijk. Ik was zelfs niet eens zo zenuwachtig, ook al leek dat misschien zo. Ik ben gewoon wat sociaal onbeholpen. En wanneer ik me concentreer, buig ik voorover en begin ik naar de grond te staren. Ik wist ook niet goed hoe ik me een houding moest geven, dus giechelde ik soms maar wat. Tv is voor mij nog altijd heel onwennig. Zelf vond ik het contrast met Ella Leyers heel grappig: zij sterk en zelfbewust, en daarnaast ik. Ook wel sterk en zelfbewust, maar toch op een heel andere manier. (lacht)"

Ella kleedt zich vrouwelijk en sexy, terwijl jij er bijna jongensachtig bij zat, met je hardrock-T-shirts en je aangeboren schuchterheid. Mensen die je Humo-column lezen, zullen vreemd opgekeken hebben. Daarin voer je jezelf op als een seksbom met een bovengemiddelde appetijt.

"Het is één van de allergrootste misvattingen dat je er als een babe moet uitzien om seksueel gulzig en avontuurlijk te zijn, geloof mij. (lacht) Ik heb vriendinnen die zich heel sensueel en uitdagend kleden, en toch zo goed als frigide zijn. Die kledij is een soort van masker voor hen. Ik vind seks heel belangrijk, maar dat draag ik niet via mijn kleren uit."

Je droeg een T-shirt van AC/DC en één van Whitesnake. Jeugdliefde?

"Totaal niet. Ik heb die muziek pas leren kennen sinds ik samen ben met Frank, mijn voormalige vrachtwagenchauffeur. Wij luisteren veel naar muziek samen. Judas Priest en Iron Maiden ook. Die T-shirt van Whitesnake was trouwens van Frank. Ik moest voor de eerste opnamedag twee kledingsets meenemen, maar ik had dat niet gedaan. "Van Ben Crabbé en Ella Leyers verlies ik toch", dacht ik. Frank heeft dat T-shirt toen op het laatste moment nog in mijn tas gestopt . 'Ge weet maar nooit', zei hij."

_{Lees verder onder de video.}

'Ik voelde meteen dat Erik Van Looy niet de spot met me zou drijven', zei je. Doen andere mensen dat wel?

"Goh, niet zo veel, maar ik weet ook wel dat ik er niet doorsnee uitzie, dat ik soms traag praat en dingen zeg die mensen niet meteen verwachten. Soms doe ik dat ook met opzet. Als je een Montenegrijnse messenslijper in je verhaal kan smokkelen, is dat altijd goed voor een lach. Ik doe dat in mijn poëzie ook. In jullie krant werd ik 'de vreemdste kandidaat ooit' genoemd. Dat was wel confronterend, want je vindt jezelf natuurlijk nooit 'vreemd'. Ook mijn vrienden geven me niet dat gevoel. Die hebben mijn kronkels en excentrieke kantjes omarmd, of toch alleszins met de mantel der liefde leren te bedekken."

Mijn kronkels, zeg je. Je hebt al de diagnoses borderline en bipolair gekregen, je bent verschillende keren in een psychiatrische instelling opgenomen, je hebt met een alcohol- en pillenverslaving geworsteld. Dat zijn niet zomaar eigenaardigheden, dat zijn ernstige aandoeningen.

"Ach, dat zijn ook maar etiketjes. Ik weiger mezelf op die manier te definiëren. Ik heb inderdaad kantjes waarmee ik wellicht mijn leven lang te maken zal hebben, maar ik leer er steeds beter mee leven. Ik weet gewoon dat ik niet moet rekenen op complete harmonie en sereniteit in mijn leven. De rusteloosheid zal er altijd zijn, mateloze vreugde en intense zwaarmoedigheid zullen elkaar altijd afwisselen."

Je hebt vaak in de psychiatrie verbleven. Het zit daar, in tegenstelling tot wat velen denken, vol gewone mensen.

"Zo is dat. De grens tussen doorsneeburger en psychiatrisch patiënt is flinterdun. Mensen met een trechter op het hoofd die denken dat ze Napoleon zijn, kom je er niet vaak tegen. Maar wel iemand die zijn kind is verloren, iemand die bang is, iemand die het allemaal wat te veel is geworden. Al hield ik mij meestal op met de andere onverbeterlijke dronkaards die al aan hun tiende opname toe waren. (lacht) Die zijn droevig, maar vaak ook zeer geestig en ze hebben altijd de beste verhalen."

Bij 'De slimste mens' hebben ze de gewoonte om kandidaten een goed glas in te schenken, kwestie van de zenuwen wat te verdoven.

"Er staat daar inderdaad een mooi gevuld frigootje, maar ik ben niet eens in de verleiding gekomen. Ik ben nu vier maanden van de drankduivel verlost en ik ben héél blij. Ik durf zelfs te zeggen dat ik nu een redelijk gelukzalig leven leid. Ik ben veel productiever, mijn paniekaanvallen zijn bijna verdwenen en de ruzies ook. Ik had mezelf - zoals veel schrijvers en kunstenaars - wijsgemaakt dat ik drank nodig had om te creëren. Dat is zo'n romantische mythe waar je met open ogen in tuimelt omdat zoveel geniale schrijvers aan de drank hebben gezeten, maar ik merk gewoon dat mijn werk de afgelopen vier maanden alleen maar sterker is geworden. De roes mis ik soms nog wel, en de dagen zijn soms heel lang en saai als je nuchter bent, maar naar de morsigheid van dat leven wil ik niet terug. Ik heb er ook anderen veel leed mee aangedaan."

Wat heeft je de knop doen omdraaien?

(lacht) "Dat was toch die avond dat ik alle waardigheid verloren had. Ik had het raam van mijn vriend Frank met een verkeerspaal aan scherven geslagen, ik kreeg van zijn buurman een emmer water over mijn hoofd en de politie werd erbij gehaald. Dat was het drama te veel. Ik had ook ruzie met vriendinnen, ik voelde dat mijn lichaam het niet lang meer zou kunnen verdragen en mijn moeder maakte zich verschrikkelijk veel zorgen om mij."

In de tv-studio is zij je vurigste supporter. Je relatie met haar was lange tijd moeilijk, je hebt daar zelfs een hele dichtbundel over geschreven.

"Maar alle rancunes zijn uitgesproken en nu is ze de belangrijkste persoon in mijn leven. Ik heb bijna dagelijks contact met haar. Zij leest alles wat ik schrijf, ze kent veel van poëzie, ze is slim, het is altijd een feest met haar te kunnen spreken."

Je grootvader aan vaders kant was dokter Herman Lecompte. Wie al iets ouder is, leerde ook hem kennen als opmerkelijk televisiefiguur.

"Da's waar, ja. Volgens mijn vader heb ik nog wel meer gemeen met hem. Ik schrijf in brieven aan hem soms rare zinnen die volgens hem zo uit de pen van mijn grootvader hadden kunnen komen. Als kind was hij mijn held, samen met mijn andere grootvader, bij wie ik ben opgegroeid. Het waren allebei anarchisten, schaamteloos excentriek, baldadig en creatief. Ik vind het een geschenk dat zij hun genen en hun levensvisie aan mij hebben doorgegeven."

_{Lees verder onder de foto.}

Jij bent dichteres. Dat is in jouw geval geen hobby'tje, maar een beroep. Elke dag maak je een gedicht, al jarenlang.

"Ja, heel gedisciplineerd, hoe chaotisch mijn leven soms ook was. Het is echt een vak, maar ik verdien natuurlijk geen frank aan mijn dichtbundels. Ik leef van de voordrachten die ik geef, en van mijn column in 'Humo'. Goed dat ik die heb, want sinds de coronacrisis zijn alle lezingen weggevallen."

Zelfs mensen die graag lezen, lezen bijna nooit poëzie. Heb je er ooit aan gedacht om een roman te schrijven? Stefan Hertmans, ook een dichter, zag zijn publiek meer dan verhonderdvoudigen toen hij een roman publiceerde.

"Ik werk aan een verhalenbundel, ja. En ik experimenteer ook wat met toneelteksten. Maar dat doe ik niet omdat ik per se meer lezers wil bereiken. Ik ben blij met mijn kleine publiek en ik zal altijd poëzie blijven schrijven."

'Met mijn gedichten probeer ik mijn demonen te bezweren', heb je ooit gezegd, maar daarnet noemde je je leven redelijk gelukzalig. Ben je niet bang dat de bron opdroogt?

"Oh, neen, maak je geen zorgen, ik heb nog demonen genoeg over. (lacht)"

'De slimste mens ter wereld': om 21.40 uur op VIER.