De schoonheidsindustrie liegt en bedriegt, elke keer weer. Wie gelooft die mensen nog?

Wie mooi wil zijn, moet pijn lijden. Na het bekijken van de Amerikaanse documentairereeks Not So Pretty mag je dat letterlijk nemen. Het begint in deel 1, Hair, waarin vrouwen getuigen over de gezondheidsklachten – van haaruitval tot gehoorschade – die ze kregen na het gebruik van haarproducten die onder meer het kankerverwekkende formaldehyde bevatten. Vooral vrouwen van kleur gebruiken deze troep vaak van jongs af om hun haar te ontkrullen en te voldoen aan het eurocentrische schoonheidsideaal, al kunnen sommige producten die een natuurlijke haarstijl promoten evengoed – en soms ergere – schade aanrichten.

Deel 2, Nails, duikt de wereld van de gelnagels in. Met name Aziatische immigranten die tegen belachelijk lage tarieven werken in nagelsalons in de Verenigde Staten zijn hier de dupe van. Van benzeen tot tolueen en meer: als nagelstylistes ademen ze de hele dag giftige stoffen in, met allerlei nare gevolgen van dien: een grotere kans op kleinere baby’s, om maar iets te zeggen. Deel 3, Skin, leert ons wat meer over hormoonverstoorders in verzorgingsproducten die er bijvoorbeeld voor zorgen dat de kwaliteit van het sperma bij mannen daalt. Om van pfas – de beruchte forever chemicals – en schadelijke weekmakers zoals ftalaten in plastic verpakkingen nog te zwijgen. Nee, vrolijk word je hier niet van.

En dan moest deel 4, Make-up, nog beginnen. Wist je dat er asbest in oogschaduw kan zitten, en zelfs in babypoeder? Dat komt omdat talk die uit de bodem wordt gewonnen dikwijls van nature vermengd is met asbest. Producten met talk bevatten dus mogelijk asbest. Johnson & Johnson – bekend om hun babypoeder – wist dat al tientallen jaren. In plaats van de talk te vervangen – ze hadden nota bene al een alternatief gevonden in de vorm van maïszetmeel – deed het bedrijf er alles om het niet te laten uitkomen. Onder het mom van zelfregulering spande de industrie samen om het opsporen van asbest in producten te bemoeilijken. Zo spraken ze af om microscopen te gebruiken die maar 500 keer vergroten in plaats van een miljoen keer. Als je de asbestvezels niet kan zien, bestaan ze niet, zoiets.

Inmiddels werden er in de VS duizenden rechtszaken aangespannen tegen J&J over hun babypoeder. Als reactie richtten ze afgelopen herfst een dochteronderneming op, LTL, om de claims over te dragen, zo berichtte de VRT. Waarna ze dat bedrijf failliet lieten verklaren, waardoor de lopende rechtszaken zijn opgeschort zolang de beschermingsprocedure loopt. Deze reeks mag dan vooral de Amerikaanse situatie belichten, ik maak me geen illusies. Het meest hallucinante van dit alles is allang niet meer dat producten schadelijke stoffen kunnen bevatten, maar wel de – voorspelbare – machinerie die in gang schiet. Hoe de industrie liegt en bedriegt, elke keer weer. Not So Pretty is het minste wat je kunt zeggen. Wie gelooft die mensen nog?

Not So Pretty, nu te zien op Streamz.