De nieuwe Britse postpunkrevelatie Squid brengt eerste plaat uit en die is even wazig als wervelend

Ze werden al langer getipt als één van de meest opwindende beloftes in Engeland. Maar nu voegt Squid ook de daad bij het woord. Met ‘Bright Green Field’ hebben ze geen veilig, maar wél een overtuigend debuut in handen. ‘Of we de tijdsgeest vatten? Ik hoop oprecht van niet. Tijdloosheid is onze enige ambitie.’

“A perfect blend of calm and chaos”. Zo noemt muzieksite The Line of Best Fit de eerste volwaardige plaat van Squid, die in eenzelfde adem ook bedacht wordt met het maximum aantal sterren. Opvallend voor een complexe mastodont van een album, die minstens even wazig als wervelend begint, om je vervolgens aan één stuk door te blijven desoriënteren. Onrust en angst trekken als een donkere onderstroom doorheen deze mix van postpunk, Krautrock, schots en scheve jazz, dub, psychedelische tics, field recordings en ongebreideld experiment.

Voor het gemak wordt het muzikale vijftal uit Brighton vandaag in de fichebak van de postpunk gesorteerd. Daar neemt de groep met frisse tegenzin genoegen mee. Anton Pearson, die gitaar speelt en zingt, vertelt met enige schroom: “We durven het nauwelijks toe te geven, maar we hadden zelf eerder gehoopt om in een genre als ‘postfuturisme’ ondergebracht te worden. Het helpt natuurlijk niet dat dit genre nog niet bestaat. (lacht) Maar in mijn oren klinken we écht zo. Ach, misschien is het wel jeugdige naïviteit.”

In een column van het Britse muziekblad NME werd de gehypete band inmiddels ondergebracht bij ‘crank wave’, samen met hippe postpunkgroepen als Idles en Fontaines D.C., omdat ze allemaal “slimme, moderne gitaarbands zijn met een zanger die klinkt als iemand die een psychotische episode beleeft in een debatvereniging.” De groepsleden lachen wat zuur. “Toegegeven: het is best wel grappig geformuleerd, maar we voelen ons niet helemaal thuis in zo’n scene. We zijn vorig jaar getekend door Warp (toonaangevend, legendarisch elektronicalabel; gva) en ook daar zijn we blij om zo’n beetje de vreemde eenden in de bijt te zijn. Maar niets tegen die aangehaalde groepen, natuurlijk. Dan Carey was onze producer, en hij leverde fantastisch werk voor zowel Black Midi als Goat Girl of Fontaines D.C.”

Diezelfde Carey noemde zijn werk voor Squid onlangs de beste plaat die hij ooit heeft geproducet. In deze overspannen tijden klinkt dat meteen als beuzelachtige marketingpraat, maar wanneer je bedenkt dat zijn vroegere werk met Kae Tempest en Franz Ferdinand wereldwijd erg hoog werd aangeschreven, vraag je je spontaan af: hoe komt het dat Squid de gemoederen nog méér beroert?

Onze voorzichtige gok: omdat ze de volmaakte schepping van een internetgeneratie zijn. En het pure product van een democratie van vijf groepsleden met een waanzinnig uiteenlopende muzieksmaak. Tijdens ons gesprek vallen namen als de Duitse Krautrockers van Neu! maar ook het Britse jazzcombo Sons of Kemet. En net zo goed zweert de één bij Nine Inch Nails, terwijl de ander zijn liefde voor Bright Eyes nauwelijks kan verhullen. Samen vormden ze toch vreemd genoeg een soort goedhartige sekte, die zich in een schuur zonder ramen terugtrok om daar een compromisloze, eigenaardige, maar ook verrassend verslavende plaat te bekokstoven.

De groepsleden lijken het eens met onze eerste gok. “Net zoals je op YouTube een hele dag zoek kan maken door van het ene filmpje naar het andere te surfen, en op die manier de uiterste werelden aantreft, laten wij ook alle ideeën zo’n beetje in de ruimte zweven en tegen elkaar botsen. We praten eigenlijk nauwelijks met elkaar, maar vuren doorlopend muzikale files door, zoals andere mensen van onze leeftijd dat doen met onnozele memes of maatschappijkritische artikels. De songs worden daardoor net zo erg beïnvloed door sciencefiction als door pakweg een reële angst voor gentrificatie, die hele steden en gemeenschappen ontwricht. Op die manier schetsen we op deze plaat een soort imaginair, dystopisch stadsdecor.”

Escapistische halvegare

‘G.S.K.’ is volgens Pearson evenwel geen aanklacht tegen de farmaceutische industrie. Nochtans refereert de titel aan het gelijknamige Britse bedrijf. De titel slaat volgens hem op een pendelrit van de groepsleden, van Bristol naar Londen. “Daarbij moet je over een betonnen brutalistisch viaduct. Het eerste gebouw dat je ziet rijzen is het GSK-gebouw. Op de dag dat het Verenigd Koninkrijk zich uit de Europese Unie terugtrok, leek de wereld ons ineens erg somber. Toen we die monoliet zagen, leek ze symbool te staan voor de grauwe depressie die onze toekomst is. Een politieke band zijn we niet, maar je moet al een escapistische halvegare zijn om de benauwende chaos en verbijstering van het dagelijkse leven niét in je kunst op te nemen.”

“Een single als ‘Narrator’ werd dan weer beïnvloed door de film A Long Day’s Journey Into Night, maar net zo goed door het boek Ice van Anna Kavan. Zowel die roman als de film spelen met het narratief van een onbetrouwbare vertelfiguur, en de plot is minder belangrijk dan het gevoel.” Is vorm dan belangrijker dan inhoud? Laurie Nankivell, die bas speelt, maar zich ook over de blazerssectie buigt, twijfelt. “In de juiste omstandigheden mag vorm effectief primeren op inhoud. De teksten vinden we belangrijk, maar tegelijk hou ik ervan dat ze zo abstract zijn. Daardoor draag je een zeker gevoel over, maar word je niet vroeg of laat door de tijd ingehaald. Ik hoorde al eens dat we de zeitgeist perfect vatten met onze sound. Dat zou ik eerlijk gezegd jammer vinden. Ik hoop oprecht dat die mensen het bij het verkeerde eind hebben, want tijdloosheid is onze enige ambitie.”

Bright Green Field is op 7/5 verschenen bij Warp. Squid speelt 8/10 met wat geluk in de Brusselse Botanique.