"De beste slechtste film aller tijden": James Franco maakte een biopic over 'The Room'

Sinds The Room in 2003 in de zalen kwam, werd de film overladen met superlatieven. Positief zijn die echter nooit. Integendeel. The Room is zo abominabel dat hij tot “de Citizen Kane van de slechte films” werd uitgeroepen. Auteur Tom Bissell, die samen met The Room-acteur Greg Sestero een heel boek aan de film wijdde, beschreef het dan weer zo: “Het lijkt wel een film die gemaakt is door een alien aan wie men heeft uitgelegd wat een film is, maar die er zelf nog nooit eentje gezien heeft.”

Die alien in kwestie heet Tommy Wiseau: lang zwart haar op zijn hoofd, en zo mogelijk nog méér op zijn Engels. Waar zijn vreemde accent precies vandaan komt, is nog altijd een mysterie: Wiseau blijft volhouden dat hij uit New Orleans afkomstig is, maar je hoeft geen doctor in de linguïstiek te zijn om te horen dat zijn roots veeleer in Centraal-Europa liggen. Al even vaag doet Wiseau over zijn leeftijd, en vooral over zijn geld. De 6 miljoen dollar (!) die The Room kostte, betaalde hij namelijk helemaal uit eigen zak – niemand anders was gek genoeg om te investeren in het afschuwelijke scenario dat hij geschreven had.

Ook de regie en de hoofdrol nam Wiseau zelf voor zijn rekening. Een combinatie die James Franco hem nadeed op de set van The Disaster Artist. De film is gebaseerd op het boek van Tom Bissell en Greg Sestero, waarin beschreven staat hoe The Room van hopeloze mislukking tot culthit uitgroeide. Want dat is het wel: de film lokt nog steeds volle zalen, waar bezoekers beroemde quotes – “You’re tearing me apart, Lisa!” – meebrullen, plastic lepels naar het scherm keilen en zich verkleden als personages uit de film. The Room staat vandaag voor dé hoogmis van de wansmaak.

Op de set van The Disaster Artist zat Franco naar verluidt zo diep in zijn rol dat hij zelfs tussen de takes door met Wiseau’s lijzige stem bleef spreken, grammaticale fouten inclusief. Tot groot jolijt van zijn collega-acteurs, die hij ook op datzelfde toontje regisseerde. Wanneer we Franco ontmoeten in Londen – een hele tijd voor hij de Golden Globe voor beste acteur won, en dus ook voordat hij door vijf vrouwen beschuldigd werd van seksueel wangedrag –, kan hij gelukkig weer normaal spreken.

Eerst en vooral, is The Room echt de slechtste film aller tijden?

James Franco: “Nee, het is de beste slechtste film aller tijden. (lacht) Kijk, volgens alle gewone standaarden is The Room inderdaad een ramp: de sets zien er niet uit, het acteerwerk is beneden alles, de belichting, het scenario… Echt álles is vreselijk. Maar er zijn nog duizenden en duizenden andere films waarvoor dat geldt, en die gaan we nooit nog herbekijken. Terwijl The Room wel al bijna vijftien jaar lang op een haast religieuze manier gevierd wordt. In elke Amerikaanse grootstad is er nog altijd minstens één keer per maand een midnight screening. Dat gebeurt zelfs met goeie films niet! Of denk je dat Dunkirk binnen vijftien jaar nog zo zal leven?" (lacht)

Gaan mensen niet gewoon naar The Room kijken om eens goed te lachen?

“Ja, maar het is geen wreed soort lach. Het is eerder een gemeenschappelijke belevenis. Zeker als Tommy op dat soort screenings opduikt, dan gaan de mensen volledig uit hun dak!”

Maar waarom dan? Hoe verklaar je zijn populariteit?

“Ik denk dat mensen aanvoelen dat Tommy het oprecht méénde met deze film. Ook al beweert hij tegenwoordig dat hij The Room altijd als komedie heeft bedoeld. Dat is pertinent onwaar. In 2003 had hij zelfs op de poster van de film laten schrijven: ‘Een drama op het niveau van Tennessee Williams.' (lacht) Maar de film flopte compleet aan de kassa, hij bracht ongeveer 1.800 dollar op. Maar toch gaf Tommy niet op, integendeel: hij legde nog meer geld op tafel om de film nog minstens twee weken in de zalen te houden, zodat hij in aanmerking kon komen voor de Academy Awards. Dat geeft je een idee van hoe hoog hij mikte. Dus toen hij later inzag dat mensen om zijn film moesten lachen, moet dat hard zijn aangekomen. Maar dan heeft hij zijn eigen geschiedenis herschreven. Sindsdien zegt hij: (in gebrekkig Tommy Wiseau-Engels) ‘The Room is veilige plek voor iedereen, je kunt lachen of huilen. Zoals echte leven.’ Die schattige arrogantie maakt hem zo leuk: hij is nu deel van de grap geworden. Daardoor kan ik in alle vrijheid met hem lachen.”

Herken je iets van jezelf in Tommy?

“Ja. Dat je soms moet kunnen inzien dat je niet bent wie je dacht dat je was. Als ik naar mijn eigen carrière kijk: vroeger wilde ik – net als Tommy trouwens – James Dean worden. Ik dacht dat ik een echte drama-acteur zou worden. Maar toen kruisten Judd Apatow (producent en comedyregisseur, LT) en Seth Rogen (komiek en acteur, LT) mijn pad. Ik had in 1999 al de komische tv-reeks Freaks and Geeks gemaakt met hen, maar daarna focuste ik een tijd lang volledig op ernstige filmrollen. Dat draaide jammer genoeg niet zo goed uit. Toen ben ik teruggekeerd naar Judd en Seth voor de stonerkomedie Pineapple Express, en dat gaf mijn carrière plots een totaal andere wending. Ik heb dan maar geaccepteerd dat ik nooit James Dean zou worden. Dat proces heeft Tommy dus ook doorlopen.”

Wat vindt Tommy eigenlijk van je film?

“Hij is er weg van! We wisten op voorhand niet goed hoe hij zou reageren, want de film is gebaseerd op het boek, en daarover had Tommy ooit gezegd dat er maar 40 procent van waar was. Na de première vroeg ik hem dus met een bang hart wat hij er nu van vond, en toen zei hij: (zet opnieuw zijn Tommy-stem op) 'Ik keur voor 99,9 procent goed.' Uiteraard wou ik meteen weten wat die 0,01 procent was. Bleek dat hij de belichting in één bepaalde scène niet goed vond. Maar hij had dan ook de hele voorstelling lang zijn zonnebril opgehouden!" (lacht)

The Disaster Artist is een vorm van eerherstel voor Tommy Wiseau: de film over zijn leven krijgt wél goede kritieken en awards-nominaties. Daar had hij altijd van gedroomd.

“Ja, en dat vind ik heel mooi. Het geeft Tommy’s krankzinnige verhaal toch een heel mooi happy end. Vroeger proestten mensen het uit als ze hoorden dat hij droomde van de Oscars, maar met deze film zal hij er misschien toch nog geraken.” (Enkele weken na ons gesprek kreeg ‘The Disaster Artist’ een Oscarnominatie in de categorie Best Adapted Screenplay, LT)

‘The Disaster Artist’ speelt vanaf woensdag in de bioscoop. Lees hier of de film een bioscoopbezoek waard is. En hoe zit dat nu met die hoogmis van wansmaak: kijken of toch beter niet?