AchtergrondMuziek
‘De beginjaren van Fleetwood Mac mogen niet vergeten worden’
Fleetwood Mac is hipper dan ooit tevoren, met dank aan TikTok en Netflix, waarop millennials klassieke seventies-pophits als ‘The Chain’ en ‘Dreams’ ontdekten. Tijd, aldus drummer en bandleider Mick Fleetwood, om ook het sixties-oeuvre van de band in de kijker te zetten, door een eerbetoon aan de vorig jaar overleden bandoprichter Peter Green.
Met twaalf noteringen, waarvan drie in de top honderd, scoorde Fleetwood Mac alweer uitstekend in de meest recente Classics 1000 op Radio 1. Ter vergelijking: Fleetwood Mac doet het met die 12 noteringen even goed als The Rolling Stones, en beter dan Pink Floyd (11), Queen (7) en Led Zeppelin (7). Enkel The Beatles (28) spelen in een nog andere liga.
Nochtans is het nog niet zo lang geleden dat er neergekeken werd op Fleetwood Mac: te glad, te gedateerd. Films als I, Tonya, series als Mindhunter (op Netflix) en populaire TikTok-filmpjes brachten daar een paar jaar geleden verandering in. Een hele generatie twintigers en dertigers omarmde de muziek waarvoor hun hippe ouders in de jaren 90 nog de neus ophaalden.
Centraal in die herontdekking van de band staat het klassieke album Rumours (1977). Dat verscheen drie jaar nadat wat er restte van de Britse band naar de Verenigde Staten was verhuisd om er met het koppel Stevie Nicks en Lindsey Buckingham twee fantastische songschrijvers en dito stemmen in te lijven. Onder hun invloed verruilde Fleetwood Mac op het titelloze doorstartalbum uit 1975 zijn bluesrock voor meer poppy songs. Meteen met succes. Nummers als ‘Rhiannon’ en ‘Say You Love Me’ werden wereldhits. Het toerbusje werd een privéjet.
Maar achter de schermen stapelden de problemen zich op. De bandleden gingen tijdens de opnames van het album grote hoeveelheden cocaïne gebruiken. En de twee koppels van de band – Christine en John McVie enerzijds, Nicks en Buckingham anderzijds – gingen uit elkaar. Onder die omstandigheden moest aan een nieuw album gewerkt worden. Niemand praatte nog met elkaar, de ex-koppels communiceerden enkel via bijtende songteksten. Buckingham zong in ‘Go Your Own Way’ dat zijn ex Nicks kon oprotten, Christine McVie schreef met ‘You Make Loving Fun’ een song over de man die de plaats van John had ingenomen. Die kon niet anders dan knarsetandend de pompende bas inspelen voor het nummer waarin zijn ex zingt over hoe goed haar nieuw lief in bed is. Dat in die omstandigheden met Rumours een van de succesvolste platen uit de muziekgeschiedenis ontstond, met intussen al zo’n 40 miljoen verkochte exemplaren, mag een mirakel heten. Dat de band in dezelfde bezetting ook in de jaren daarna nog heel wat hits scoorde, eveneens.
Voor de hits
Maar er was dus ook een Fleetwood Mac voor de grote pophits. Een Fleetwood Mac dat er ook al een behoorlijk turbulente geschiedenis op had zitten, met in de hoofdrol: Peter Green. Die in Londen geboren gitarist is 21 als hij samen met drummer Mick Fleetwood (20), bassist John ‘Mac’ McVie (22) en gitarist Jeremy Spencer (19) in 1967 een bluesbandje opricht. De groep wordt genoemd naar de ritmesectie: Fleetwood Mac. Maar het is Green die zich ontpopt als de frontman en de songschrijver.
Na een wat moeizame start haalt Fleetwood Mac in 1968 zijn eerste Britse nummer één met het puur instrumentale ‘Albatross’. Andere hits volgen: ‘Oh Well’ en ‘Man of the World’. Daarnaast is er ook ‘Black Magic Woman’, dat later in de coverversie van Santana een wereldhit wordt. De trein lijkt vertrokken. Maar de band komt in contact met lsd, en vooral Peter Green wordt een zware gebruiker. Hij begint zich steeds vreemder te gedragen: hij hult zich in Arabische gewaden, zeult overal een grote houten crucifix mee, deelt al zijn geld uit en wil enkel nog interviews doen als ze uitsluitend over God gaan.
Begin 1970, op tournee in Duitsland, loopt het helemaal fout: Green komt in contact met wat lokale hippies die hem een slechte lsd-trip bezorgen. Green krijgt paniekaanvallen en vervalt in eindeloos gemompel. Hij wordt schizofreen en zal het grootste deel van de jaren 70 in de psychiatrie doorbrengen. Net als die andere eerste frontman van een legendarische band, Syd Barrett van Pink Floyd, verzinkt hij in de anonimiteit terwijl zijn voormalige groep steeds groter wordt.
En dat is uiteraard een bijzonder jammerlijke zaak, zegt zijn voormalige muzikale kompaan Mick Fleetwood (73) aan de telefoon vanuit zijn uitvalsbasis Hawaï. “De beginjaren van Fleetwood Mac mogen niet vergeten worden. Ik wil dat het grote publiek, dus ook onze jongere fans, weet wat aan de basis ligt van deze gekke band waar ik al meer dan vijftig jaar deel van uitmaak. En die basis, dat is dus Peter Green. Hij was de vader van Fleetwood Mac en mijn muzikale mentor. Zonder hem hadden we nooit de carrière kunnen maken die we gemaakt hebben. Dus liep ik al enkele jaren rond met het idee om een concert te organiseren waarop grote muzikanten die door Peter beïnvloed zijn zijn muziek zouden spelen. Enkelen – Steven Tyler van Aerosmith, Billy Gibbons van ZZ Top – ken ik persoonlijk goed, dus dat was snel geregeld. Met anderen, zoals David Gilmour van Pink Floyd, heb ik gedurende mijn carrière nooit echt veel contact gehad. Maar toen ik hem belde, was hij meteen laaiend enthousiast. David vertelde me hoe sterk hij als jonge gitarist onder de indruk was geraakt van Peters speelstijl. In die mate dat hij ook nu nog, terwijl hij al jaren geldt als een van de beste rockgitaristen ooit, twijfelde of hij wel in staat was om in Peters schoenen te stappen en zijn muziek te vertolken. Het is zo dat ik ben beginnen te beseffen hoe invloedrijk Peter Green als gitarist en componist wel geweest is. Het respect voor hem bij al de fantastische en gelauwerde muzikanten die ik contacteerde was immens. En iedereen was meteen bereid om zijn agenda vrij te maken voor dit eerbetoon.”
Eerbetoon
En dus verzamelde zich op 25 februari 2020 in het Londense Palladium een keur aan rocksterren: naast de reeds genoemde Tyler, Gibbons en Gilmour waren ook onder meer Pete Townshend (The Who), Bill Wyman (The Rolling Stones), Christine McVie (Fleetwood Mac) en blueslegende John Mayall van de partij. Het was overigens in de band van de intussen 87-jarige Mayall, The Bluesbreakers, dat zowel Green als Fleetwood hun eerste professionele muzikale stappen zetten.
Een op het eerste gezicht verrassende gast op die avond in februari was Kirk Hammett van Metallica. “Zo zie je maar hoe invloedrijk Peter geweest is”, zegt Mick Fleetwood. “Kirk woont net als ik op Hawaï. Ik speelde daar af en toe voor de lol in een bluesgroepje met wat vrienden. Op een avond kwam Kirk kijken. Hij vertelde me dat hij op een veiling de Les Paul van Peter had gekocht. Dat is de gitaar waarmee die al zijn klassieke nummers heeft geschreven. Ik was stomverbaasd: wat heeft een Metallica-gitarist in godsnaam met Fleetwood Mac? Kirk antwoordde door de riff van Peters compositie ‘The Green Manalishi’ te neuriën. Toen verstond ik het: we hadden in 1970 al een soort metalsong uitgebracht!” Het is ook dat nummer dat Hammett op het tribute-concert speelde, met Greens gitaar uit 1959.
Nog een verrassende naam op het concert: Noel Gallagher van Oasis. “Die nodigde zichzelf uit”, lacht Fleetwood. “Hij is bevriend met mijn nicht en zij had hem over dit initiatief verteld. Hij nam contact met me op en vertelde me dat Oasis tijdens zijn soundchecks vaak Fleetwood Mac-songs uit de Peter Green-periode speelde.”
Peter Green zelf bleef op het tribute-concert afwezig. “Hij had zich volledig teruggetrokken en had bovendien absoluut geen ego, dus ik verwachtte hem daar ook niet”, zegt Fleetwood. “Ik had wel graag gehad dat hij thuis op zijn gemak naar de beelden had kunnen kijken. Helaas: Peter is enkele maanden na het concert overleden in zijn slaap, op 25 juli, op 73-jarige leeftijd. Ik troost me met de gedachte dat hij wist dat ik dit nog voor hem op poten heb gezet. Gelukkig dat ik er niet langer mee gewacht heb, want letterlijk vijf dagen na het concert werden de eerste coronamaatregelen van kracht. Dit eerbetoon is dus echt op de valreep gelukt.”
Intussen ligt de muziekwereld al meer dan een jaar grotendeels stil. Fleetwood ziet daar ook wel de voordelen van in. “Je zit als muzikant in normale tijden vast in een schema van muziek schrijven, muziek opnemen, toeren, muziek schrijven, opnemen, toeren... Nu is dat doorbroken, en hebben muzikanten meer tijd om te componeren en te experimenteren. Ik verwacht na de pandemie heel wat goeie muziek. Zelfs ik ben muziek beginnen te schrijven, wat ik voorheen nooit veel gedaan heb. Of iemand ernaar zal willen luisteren, is een andere vraag, maar je ziet maar: elke crisis biedt haar opportuniteiten.”
Of dat, voor het eerst in bijna twintig jaar, tot een nieuw Fleetwood Mac-album zou kunnen leiden? “Wie weet. Ik sluit het alvast niet meer uit”, aldus de drummer.
Mick Fleetwood and Friends Celebrate the Music of Peter Green and the Early Years of Fleetwood Mac is op verschillende formaten verschenen bij BMG.