‘Close’ staat weer een stapje dichter bij een Oscar

Negen jaar wachten we er al op, op de eerste Belgische film sinds Felix van Groeningens The Broken Circle Breakdown die in de spotlights van het grootste feestje van Hollywood meedingt naar de Oscar voor Beste Buitenlandse Film. De kans dat het dit jaar zo ver is, is weer een stuk groter geworden. Lukas Dhonts tweede film, Close, staat immers op de shortlist van 15 films die de Academy selecteerde uit 93 inzendingen. Op 24 januari worden uit de shortlist de vijf genomineerden gekozen.

Als Close dan genomineerd wordt, is het de achtste Belgische film die genomineerd wordt, na onder meer Daens (1992), Iedereen Beroemd! (2000), Rundskop (2011) en The Broken Circle Breakdown. Nog nooit ging een Belg ook met het felbegeerde beeldje naar huis. Zo moest The Broken Circle Breakdown het afleggen tegen La grande bellezza (Italië), verloor Rundskop van A Separation (Iran), en zag Iedereen beroemd! het Chinese Crouching Tiger, Hidden Dragon met de Oscar naar huis gaan.

Ook nu zal de concurrentie niet mis zijn. Vooral de spectaculaire Duitse oorlogsfilm All Quiet on the Western Front lijkt het type film te zijn dat in Hollywood op veel steun zal kunnen rekenen, temeer daar producent Netflix elk jaar op meer sympathie – of minder antipathie – van de leden van de Academy kan rekenen. Daarnaast maakt ook het Deense Holy Spider, een politieke thriller die zich afspeelt in Iran, nog kans.

Verder hebben ook het Koreaanse Decision to Leave en het Mexicaanse Bardo de shortlist gehaald. De regisseurs van die films, Chan-wook Park en Alejandro González Iñárritu, hebben in Hollywood meer naam en faam dan de nog altijd maar 31-jarige Dhont: Iñárritu won zelfs al twee keer de Oscar voor Beste Regie, voor The Revenant en Birdman. Die laatste ging in 2015 ook met de Oscar voor Beste Film lopen.

Bardo genereert evenwel gemengde reacties, en wordt gezien als één van Iñárritu’s minste films. Close is dus allerminst kansloos: nog vóór de shortlist bekend werd gemaakt, bombardeerde het toonaangevende filmmagazine Variety de film van Dhont tot de absolute topfavoriet in die categorie, voor All Quiet on the Western Front, Holy Spider, het Franse Saint Omer en Decision to Leave.

Once in a lifetime

De buzz rond Close is al sinds de Grand Prix op het Filmfestival van Cannes, in mei, eigenlijk niet meer gaan liggen. Al op Film Fest Gent viel in het Close-kamp te horen dat de internationale aandacht een stuk levendiger is dan in 2018, toen Dhonts debuutfilm Girl een tijdlang in de running leek. “We hebben een heel mooi parcours achter de rug, waarop we alleen maar trots kunnen terugkijken”, vertelde Michiel Dhont, coproducent van Close en broer van regisseur Lukas woensdagochtend op Radio 1. “Al sinds Cannes, waar we in de competitie onze wereldpremière hebben gehad, is het eigenlijk niet gestopt.”

Het afgelopen najaar zat de regisseur regelmatig in de Verenigde Staten om zijn nieuwe film onder de aandacht van de Academy te brengen, en Close haalde nog een resem prijzen binnen op filmfestivals in New York, Californië, Chicago en New Jersey. Twee weken geleden werd Close nog bekroond met de award voor Best Foreign Language Film van de National Board of Review – vaak een graadmeter voor het Oscarseizoen – en rijfde de film een Golden Globe-nominatie binnen.

In de VS wordt Close uitgebracht door A24, een distributeur die de laatste jaren als een keurmerk geldt en films als Lady Bird, Minari en vooral Moonlight verdeelde. Die laatste won in 2017 de Oscar voor Beste Film. “We hebben het geluk dat we omringd worden door heel veel goede partners, zowel in België als in Amerika”, stelde Michiel Dhont nog op Radio 1. “Wij hebben al heel veel mensen, van filmproducenten tot regisseurs, die echt de film steunen en ondersteunen.”

Nu Close zoals verwacht een plaatsje op de shortlist heeft bemachtigd, begint het gelobby om de film ook op de genomineerdenlijst te krijgen. Dat vraagt geld en inspanningen van alle betrokkenen – van de regisseur tot de producent. Maar aangezien Close ook echt kans lijkt te maken, lijkt iedereen bereid die inspanningen te leveren.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Un monde: ook vorig jaar haalde de Belgische inzending de shortlist, maar Laura Wandels mooie kleinood werd weinig kansen toegedicht en had met Film Movement een veel kleinere distributiepartner. “We hebben belachelijk kleine budgetten”, vertelde Wandel vorig jaar aan Variety. “We hebben iets van een 20.000 euro. Dus daar kun je niet echt iets mee doen. Het is ongelooflijk dat deze film de shortlist heeft gehaald, aangezien we zo weinig geld hadden en niet echt campagne konden voeren.”

Voor Close zal het anders zijn. “De meest intensieve etappe begint zodra we weten of we effectief op de shortlist staan”, voorspelde Michiel Dhont al. “Dan is het heel veel campagne voeren, met grote banners en affiches op de boulevards.” Nu dat gelukt is, groeit de kans weer een beetje dat Close een belangrijk hoofdstuk in de Belgische filmgeschiedenis schrijft. “Misschien is dit wel once in a lifetime. Het parcours dat we nu doen is fantastisch.”