Charlotte Rampling over nieuwe film 'Hannah': "Ik ben er nooit helemaal"

Ze wist al heel vroeg in welke films ze niet wilde spelen, vertelt Charlotte Rampling. Spektakelfilms en spionageverhalen. Ze vond zichzelf nep in zulke films. En ze wilde echt zijn.

In haar nieuwe film Hannah speelt ze de bijna woordeloze rol van een vrouw die haar man gearresteerd ziet voor een verwerpelijke misdaad en dan de pijn moet zien te dragen. De pijn dat ze is voorgelogen, de pijn van het niet-gezien hebben. Zelf is ze net als Hannah, zegt de 72-jarige actrice, daarom kostte het haar geen moeite om de rol te spelen. Hannahs routines zijn de hare. Ze houdt ervan om het huis op te ruimen. Het heelt haar.

Achter Rampling doemt een indrukwekkende geschiedenis op. Ze werd een ster in de jaren zestig met Georgy Girl, waarin ze de verpersoonlijking speelde van Swinging London en van de ene op de ander dag een sekssymbool werd.

Maar er is ook een andere geschiedenis. Haar vader was een afstandelijke, in Ramplings woorden, getroebleerde man die zijn eigen vader al vroeg kwijtraakte aan een oorlog. Door zijn werk als kolonel verhuisde het gezin in Ramplings jeugd zeven keer in dertien jaar. Vrienden maken had geen zin. Haar zus Sarah werd Charlotte's beste vriend.

Op haar 21ste reisde Sarah naar Argentinië. Ze werd verliefd en trouwde. Ze zagen elkaar daarna af en toe en Rampling zag dat haar zus niet gelukkig was. Drie jaar na Sarahs huwelijk pleegde ze zelfmoord, net nadat ze was bevallen.

Charlotte moest zich maar op haar werk gaan concentreren, zei haar vader. Rampling is later twee keer getrouwd en gescheiden. Met elke man kreeg ze een zoon. Daarna ontmoette ze Jean-Noël Tassez, een Franse consultant. Hij stierf in 2015, nadat ze twintig jaar samen waren geweest.

Dit stukje van haar persoonlijke geschiedenis is belangrijk om iets van Rampling te begrijpen. Haar depressie in de jaren negentig. Haar beslissing om zich op serieuze rollen te concentreren en het frivole aan anderen te laten. Haar ietwat afstandelijke houding.

Het is een positie die ze koestert, vertelt Rampling. "Ik ben een buitenstaander. Altijd geweest. Ik keek altijd van een afstandje naar wat mijn ouders aan het doen waren. In de filmindustrie geef ik daar ook de voorkeur aan. Er zijn me genoeg rollen aangeboden die me groot in Hollywood hadden kunnen maken. Maar ik wil films maken als 45 Years en Hannah. Ik hoef de ambiance van Hollywood niet, waar het voor staat."

U zegt dat Hollywood en grote producties niets voor u zijn, maar u deed wel mee in Assassin's Creed in 2016.

"Soms doe ik kleine rollen in grote films omdat ik zo een ander, jonger publiek bereik. Mensen zien je in zo'n film en willen dan misschien ook de andere films zien waarin je hebt gespeeld. Precies om die reden heb ik ook Red Sparrow gedaan met Jennifer Lawrence."

U zei eerder dat de meeste dingen u angst aanjagen, maar dat u door moet gaan, 'de bek van de leeuw in'. Geldt dat ook voor acteren?

"De wereld ingaan is de bek van de leeuw ingaan. Op zoek gaan naar werk, jezelf presenteren…"

U hebt nooit overwogen te stoppen?

"Ik ben een tijd gestopt. In de jaren negentig. Ik wilde niet meer. Maar ik ben toch teruggekomen. Toen kreeg ik de kans De Kersentuin te doen. En Sous le sable van François Ozon, een film over rouw die heel dichtbij kwam. Ik realiseerde me toen dat ik in het deel van mijn leven dat aanbrak dit soort films wilde blijven maken."

Waarom besloot u om door te gaan met acteren?

"Om eerlijk te zijn, daar had ik hulp bij nodig. Want ik wilde echt niet terug. Ik heb veel te verwerken gehad in de jaren negentig. Ergens tijdens al die pijn ontmoette ik de man die mijn levensgezel zou worden en ik zei: nu kan ik stoppen. Maar hij liet me niet stoppen. Hij zei: 'Je hebt een gave van God gekregen. Die kun je niet zomaar weggooien. Ik herinner me dat we de hele nacht gepraat hebben. Aan het eind van die nacht had ik weer een missie."

Ozon heeft gezegd dat Sous le sable voor u een wedergeboorte was.

"Achteraf, ja. Op het moment zelf voelde ik me erg slecht. Alsof mijn ziel gemarteld werd."

Er zit een scène in Hannah waarin u zich op een wc opsluit en heel erg moet huilen. Was dat moeilijk?

"Eigenlijk is alles moeilijk. Ook al zei ik daarnet van niet. Het moet allemaal zo natuurlijk lijken, ook al heb je groot verdriet. Het is zelfmanipulatie op een hoog niveau. En dat dan voor een hele filmploeg. Ik vind het moeilijk."

Als u nu naar alle films kijkt waarin u hebt gespeeld, voelt u zich dan ooit onthuld? Dat we uw echte zelf hebben kunnen zien?

"Dat is de grote vraag, hè? Ik denk het niet. Ik denk dat ik op een afstand leef. En ik weet niet of ik dat ben gaan doen om mezelf te beschermen. Ik leef in een land dat niet mijn eigen land is en ik heb altijd een zekere afstand nodig tussen dit fictieve land en de persoon die ik ben. Ik heb afstand en stilte nodig. Zodat ik kan begrijpen wat er met me gebeurt. Mensen hebben me altijd al een beetje afstandelijk, een beetje koud, een beetje verwijderd genoemd.

"En ze hebben gelijk. Ik ben er nooit helemaal. Zo bescherm ik mezelf. Ik heb een plek nodig waar het veilig is, waar ik me niet verlaten voel. Je geeft als acteur zoveel van jezelf, je geeft alles aan de film. Wat blijft er dan nog over?"

Weet u het?

"Ik heb het gevoel dat ik het weet. Ik ben een paar keer kopje onder gegaan, maar nu voel ik me goed. Dit is een goed moment in mijn leven."

Hannah speelt vanaf 14/3 in de bioscoop.