Brits kunsthistoricus ontdekt dat schilderij dat al jaren bij hem aan de muur hangt mogelijk het werk is van 17de-eeuwse Vlaamse meester

De kunsthistoricus Christopher Wright ontdekte in de loop van zijn carrière tientallen meesterwerken in publieke en private collecties. Toch bleef het portret van Isabella Clara Eugenia, landvoogdes van de Zuidelijke Nederlanden, jaren onopgemerkt, ook al hing het al die tijd in de woonkamer van Wright.

De kunstkenner kocht het portret in de jaren 70 voor om en bij de 65 pond (78 euro). “Ik kocht het vanuit mijn interesse in kunstgeschiedenis, als een kopie. Vreemd genoeg schonk ik er verder geen aandacht aan”, vertelt de man aan The Guardian. Al die tijd ging hij ervan uit dat het portret van de vrouw in een nonnenhabijt een kopie was van een schilderij van de Vlaamse meester Antoon Van Dyck, een leerling van Rubens. Later werd Van Dyck hofschilder van de Engelse koning Karel I.

Pas toen Wright op het werk gewezen werd door Colin Harrison, een curator van het Ashmolean Museum voor Europese kunsten in Oxford, begon hem te dagen dat het misschien wel om een origineel werk ging. “Toen ik binnenkwam, scande ik meteen de muren, beroepsmisvorming als curator”, herinnert Harrison zich zijn bezoek aan Wright. “Het leek erop dat dit een interessant en mogelijk goed werk was, en dat indien de handen klopten, het goed mogelijk was dat Van Dyck ze had geschilderd.”

De manier waarop de handen van de geportretteerde vrouw zijn geschilderd, geven volgens Harrison en Wright prijs dat het mogelijk om een originele Van Dyck gaat, en niet om een van de vele kopieën van het werk die in omloop zijn. “Het werk was vuil en lag onder een laag vergeelde vernis, maar het was in degelijke conditie”, aldus Wright, die het naar het Courtauld Kunstinstituut in Londen bracht voor restauratie. “Nu ziet het er gewoonweg fantastisch uit.”

Vermoedelijk dateert het werk van tussen 1628 en 1632, toen Van Dyck aan de slag was aan het Engelse hof. Daar werd hij in 1632 tot ridder geslagen door koning Karel I. De kunstkenners van het Courtauldinstituut wijzen er in hun rapport wel op dat van de typische portretten waarvoor Van Dyck bekendstaat, in zijn atelier heel veel kopieën werden gemaakt. Daardoor is het moeilijk om met zekerheid vast te stellen wie een werk geschilderd heeft, klinkt het. Zelfs over sommige werken die in musea hangen bestaat geen consensus of ze van de hand van de meester zijn, dan wel in zijn atelier werden geschilderd. “De vakkundigheid doet ons voorzichtig vermoeden dat het werk kan worden toegeschreven aan het atelier van Van Dyck en dat het tijdens zijn leven en onder zijn toezicht werd voltooid”, concludeert het rapport.