El Camino, de Breaking Bad-film die afgelopen weekend op Netflix werd gedropt, bleek uiteindelijk niet meer dan een verdienstelijke epiloog van de legendarische reeks. Hij sluit daarmee aan bij een lange rij films-na-de-reeksen die niet veel potten braken. Hoe komt dat?
1. Het is gewoon een extra lange aflevering
Toen hij in 2007 interviews deed ter promotie van The Simpsons Movie, de langverwachte bioscoopfilm rond zijn animatiereeks, haastte showrunner Matt Groening zich nog om kijkers ervan te verzekeren dat de film niet gewoon een extra lange aflevering zou worden. Wat bleek toen The Simpsons Movie uiteindelijk in de cinemazalen landde? Yep, gewoon een extra lange aflevering.
Er zijn tientallen films gemaakt die na enkele jaren volgden op een bekende tv-serie, en de meeste ervan waren in datzelfde bedje ziek. Zoals de schromelijk fletse Entourage-film (2015) bijvoorbeeld. Of Blood & Chrome, de tv-film die in 2012 volgde op space opera Battlestar Galactica (2003-2009).
De belangrijkste reden waarom die films, ondanks het meestal veel grotere budget, te veel op een gewone dubbelaflevering van de reeks lijken? In zekere zin omdat de makers in het verkeerde medium bezig zijn. Afleveringen van een tv-reeks zijn kleine, afgemeten onderdelen in een verhaal dat tientallen uren beslaat en zijn daardoor ideaal om kleinere, intiemere miniverhalen binnen die grotere vertelling naar de kijker te brengen. Wanneer er een film wordt gemaakt, moet dan ook het stramien van een film worden gevolgd: verder uitzoomen op een verhaal dat, binnen de twee uur, veel meer ruimte beslaat. Voorbeelden van films-na-de-reeks die dat wél goed deden zijn Serenity (2005), het bioscoopvervolg op sf-reeks Firefly, en Twin Peaks: Walk With Me (1992), David Lynchs prequel op zijn cultserie.
El Camino: Toen Jesse Pinkman (Aaron Paul) in de laatste aflevering van Breaking Bad wegvluchtte voor de bende neonazi’s die hem in een kooi opgesloten hielden om hun methamfetamine te koken, had de kijker er het raden naar hoe het verder met hem verging. Wat er uiteindelijk met de arme drommel gebeurde, spoort niet breder dan wanneer de serie gewoon twee afleveringen langer had geduurd.
2. Hij wijkt vormelijk te veel af
Hoe ver het verhaal en de omvang van de film ook afwijken van de serie, natuurlijk moeten de vormelementen waarop de reeks steunde voldoende terugkeren: fans van de serie moeten wel een beetje het gevoel hebben dat ze naar hetzelfde narratieve universum zijn teruggekeerd. Een film die dat te weinig deed was David Brent: Life on the Road (2016), een ver vervolg op The Office waarin Ricky Gervais de rol weer opnam waarmee hij destijds groot was geworden. De David Brent die in de prent werd neergezet, een sympathieke anonieme sukkelaar die tevergeefs op zoek is naar roem, leek echter bijna een volledig nieuw personage.
El Camino: Het Breaking Bad-vervolg haalt de band met de serie strak aan, onder meer met een reeks flashbacks. Ook de melancholisch trage opbouw van bepaalde scènes brengt de kijker onmiddellijk terug naar het universum van het origineel.
3. Hij is slecht getimed
De film mag niet te vroeg maar ook niet te laat voor de voeten van de kijker worden gedropt. Een voorbeeld van dat eerste was The X-Files: Fight the Future (1998), dat onmiddellijk inpikte op de finale van het vijfde seizoen van die serie, maar in veel landen (waaronder België) pas in de bioscoopzalen landde toen de zesde jaargang alweer liep. Het kan ook gebeuren dat de film zo rijkelijk lang na de serie verschijnt dat niemand het nog wat kan schelen. Voorbeelden daarvan waren de drie tv-films die eind jaren 90 na de soapserie Dallas verschenen. Of The X-Files: I Want to Believe (2008), het tweede bioscoopvervolg op de ooit erg baanbrekende serie dat op een moment landde waarop niemand er nog op zat te wachten. Soms is het ding gewoon uitverteld.
El Camino: Pinkmans verdere perikelen kwamen zes jaar na de laatste aflevering van Breaking Bad op het scherm en dat is prima qua timing. De reeks zelf staat ook nog altijd op Netflix en was in de week voordat El Camino verscheen plotseling weer trending. Dat kan erop wijzen dat heel wat kijkers ze – als Netflix zijn eigen algoritme geen handje heeft geholpen tenminste – weer wat hebben opgefrist in afwachting van de film. Dat er, met andere woorden, toch nog wel wat anticipatie voor was.
4. Hij voelt geforceerd
Soms hield de serie abrupt op te bestaan en moest de film dienen om tientallen loshangende verhaallijnen uiteindelijk toch nog naar een ontknoping te brengen. Daar leidde Deadwood: The Movie begin dit jaar wat onder, de tv-film die na dertien jaar volgde op de na een rechtendispuut veel te vroeg geaborteerde HBO-westernreeks. Heel wat persoonlijke histories van de personages bleven daardoor in de lucht hangen. Showrunner David Milch leek veel meer daardoor bekommerd te zijn dan door het maken van een film die na meer dan een decennium de reeks eer aandeed.
El Camino: De finale van Breaking Bad liet weinig deuren openstaan. Iedereen die het meth kokende tweetal nog plaagde vond de dood in één gewelduitbarsting, waaruit alleen Pinkman, het morele centrum van de reeks, heelhuids wist te ontsnappen. De weg lag dus open om El Camino in heel andere richtingen te sturen. Toch toonde maker Vince Gilligan zich een tikkeltje te geobsedeerd door verhaallijnen die al hun einde vonden; bijna de helft van de film bestaat uit flashbacks om een paar van Pinkmans plaaggeesten toch weer op het scherm te brengen.