'Black Panther': eindelijk een Marvel-film die ook ergens over gaat

Hoe vaak wordt er niet geschreven dat de nieuwste Marvel-superheldenfilm ‘anders’ is? Vaak zijn ze dat ook. Wij zijn fan! Al blijft er een constante: elke film lijkt vooral een manier om dat ‘cinematic universe’ in stand te houden.

Black Panther is – welja – anders. Echt anders. U zou kunnen denken dat het ligt aan de indrukwekkende, voornamelijk zwarte cast. Een statement van jewelste, het ultieme antwoord op #HollywoodSoWhite. Maar godzijdank is het méér dan dat. Regisseur Ryan Coogler (Creed) heeft ook écht iets te vertellen. Al hoefde de film niet per se meer dan twee uur te duren.

Afrikaans derdewereldland

Setting is de fictieve staat Wakanda. De wereld beschouwt het als een Afrikaans derdewereldland. Maar in praktijk is het de meest hoogtechnologische plek op aarde, met snufjes die gebaseerd zijn op het uiterst zeldzame vibranium. Om die unieke grondstof te beschermen, sluit Wakanda zich af met behulp van een krachtveld.

Na de dood van zijn vader is T’Challa (Chadwick Boseman) de gedoodverfde troonopvolger. Maar de nieuwe Koning, die ook recht heeft op het hightech Black Panther-heldenpak, wordt uitgedaagd door Erik Killmonger (Michael B. Jordan), een enkeling uit Oakland die wél over Wakanda heeft gehoord.

Vanaf hier is Black Panther haast maatschappijkritisch te noemen. Wakanda is zo welvarend dat het heel Afrika uit de armoede kan trekken. Dus waarom grijpen ze niet in? Waar waren de Wakandanen ten tijde van de slavernij? En waarom stellen ze hun kennis en technologie niet ten dienste van de rest van de wereld? Slimme metaforen die in meer dan één richting werken.

Donkere rap

Het is vooral de terugkoppeling naar Afrikaanse tradities, beeldende kunsten en zelfs uitspraak die Black Panther zo interessant maakt. Hier worden niet zomaar wat oerrituelen, frivole patroontjes en zware accenten opgevoerd. Er is goed nagedacht over al die details. Ook al zijn ze fictief, het is met een voelbaar respect voor de inspiratiebron.

Daarnaast scoort de film ook punten op emancipatorisch vlak. Het meesterbrein achter de hightech is T’Challa’s zusje Shuri (Letitia Wright). Zij krijgt niet alleen een wetenschappelijke topjob, maar ook de beste moppen. De voornaamste strijder is een vrouw: Okoye (Danai Gurira). En ook de belangrijkste spion Nakia is geen man en wordt gespeeld door de immer straffe Lupita Nyong’o.

Met zijn score vond filmcomponist Ludwig Göransson dan weer een bijzondere balans tussen symfonische orkestratie en Afrikaanse instrumenten. En deze keer geen catchy soundtrack, maar donkere rap. Gecureerd door Kendrick Lamar, met gastbijdragen van onder meer SZA, Vince Staples, Travis Scott en The Weeknd. Hun medewerking is gerust te interpreteren als een stevige endorsement.

En nu moet u ons excuseren. Wij hebben dringend nood aan een nieuwe luisterbeurt van Black Panther, The Album op Spotify.

Vanaf 14/2 in de bioscoop.