Black Box Revelation over hun nieuwe plaat ‘Poetic Rivals’: ‘In de kern zijn wij een gebalde vuist in je gezicht’

Een tedere minnaar lijkt niet verloren aan Black Box Revelation. Dat is ook meestal zo op hun zesde langspeler Poetic Rivals. Als een ruwe vrijbuiter schuren de gitaren andermaal tegen de heupen en klauwen de drums u het onderhemd van het lijf. ‘We hebben serieus gezwoegd en gezweet.’

Het lijkt van gisteren geleden dat Jan Paternoster en Dries van Dijck nog zilver kaapten op Humo’s Rock Rally, om als twee minderjarige schoffies de podia in uw buurt onveilig te maken. Maar inmiddels is Black Box Revelation zes platen ver, schopten ze het als enige Belgen ooit tot de laatavondshow van David Letterman en speelden ze in Amerikaanse rocktempels als de Roxy en Viper Room. Ook verbroederden ze als voorprogramma met goed volk als Iggy Pop, Liam Gallagher en Jane’s Addiction. Vorig jaar werd Jan Paternoster dan weer als gidsende hand aangenomen in The Voice van Vlaanderen. Om nog te zwijgen over zijn andere, vermeende tv-gedaante.

De belangrijkste vraag eerst: ben jij Hippo in The Masked Singer?

Paternoster: “Laten we zeggen dat ik inderdaad een roze tutu in mijn kleerkast heb hangen. Die draag ik normaal gezien wel alleen thuis. Maar ik droom er al jaren stiekem van om die eens op het podium aan te trekken. (lacht) Serieus: je kunt nauwelijks geloven hoeveel berichtjes ik al kreeg van mensen die denken dat ik Hippo ben. Zelfs mijn neefje twijfelt of ik in dat pak zit.”

Het zou niet mogen verbazen. Je bent er kennelijk zelfs in geslaagd om een ander personage aan te nemen in ‘Heads or Tails’.

Paternoster: (grinnikt) “De stem in ‘Heads or Tails’ komt niet van mij, maar van de jonge dochter van vrienden in New York. Tijdens de opnames begon die songtitel plots door mijn hoofd te spoken. Wanneer je stemmen in je hoofd hoort, kunnen die meestal beter van jezelf zijn natuurlijk. Maar in dit geval hoorde ik meteen een ander personage, met een vrouwenstem. In het nummer wordt er gegokt op de toekomst van een liefdesaffaire. Kop of munt? Doen we hiermee verder, of zien we elkaar nu voor het laatst?”

Je geliefde is vast net zo benieuwd.

Paternoster: “Eva (De Roo, presentatrice bij StuBru; GVA) heeft geen reden tot argwaan. Meer dan ooit vertrouwde ik op mijn fantasie bij het schrijven. Dat moest ook wel: twee jaar lang zaten we allemaal vast in ons eigen huis. Ik probeerde me dan maar in te leven in situaties, die me in de realiteit alleen problemen en kopzorgen zouden opleveren. Deze plaat is eerder een geestelijk avontuur geworden, dan een autobiografisch verhaal. Dat escapisme bood verrassend veel plezier en vrijheid.”

Drie jaar geleden kondigde je een soloplaat aan, met elektronica en zowat alles wat niet noodzakelijk binnen Black Box Revelation past. Wat is daarmee gebeurd?

Paternoster: “Als covid minder lang had aangesleept, zoals we in het begin dachten, dan zou die soloplaat er vast wel gekomen zijn. Maar toen werden we platgebombardeerd door dat virus.”

Van Dijck: “De honger, de drang om samen te spelen werd zo groot tijdens de lockdown dat we meteen weer bij elkaar zijn gekomen. Op deze plaat hebben we ook geëxperimenteerd met elektronica, met synths en drumcomputers. Maar uiteindelijk keerden we telkens terug naar de essentie. Duizend omwegen, en elke keer kwamen we toch weer uit bij een uitgepuurde en onbevangen sound. We hebben wel serieus gezwoegd en gezweet. (laat de demo van ‘Coastline’ horen op zijn gsm) Die song was eerst volledig akoestisch, dan kwamen er synths bij en werd het zelfs even psychedelische jazz.”

Paternoster: “‘Silver Lining’ klonk in het begin dan weer als iets van Kanye West. Dit was niet noodzakelijk de moeilijkste plaat die we ooit gemaakt hebben, maar misschien wel de heftigste. Onderweg zijn we onszelf vaak tegengekomen. Ik geloof wel dat het daarom zo’n eerlijke plaat is geworden. Door te werken met de Britse producer Andy Savours (bekend van werk voor Arctic Monkeys, The Killers en My Bloody Valentine; GVA) konden we de energie van een live rockband helemaal vatten. En dat is wat wij in de kern zijn: een gebalde vuist in je gezicht.”

Van Dijck: “Het hielp ook wel dat de Londense studio van Andy behoorlijk shabby en onderkomen was. Als je een pure rock-‘n-rollplaat wilt maken, kun je jezelf maar beter niet verliezen in luxe.”

Black Box Revelation bestaat sinds 2005. Proficiat, jullie zijn officieel volwassen. Voel je ouderdomskwalen wanneer je weer eens in een krap busje springt om het Europese vasteland of de Amerikaanse Westcoast af te schuimen?

Van Dijck: “Hand op het hart: het is net andersom. Alsof ze deze hond van de ketting hebben gelaten. Ik voel eens zo’n grote opwinding om terug te mogen spelen. In Amerika tourden we onlangs om de nieuwe songs aan een live-vuurproef te onderwerpen. Optreden doen we daar meestal in veel moeilijkere omstandigheden – het is er soms pompen of verzuipen – maar dat gaf mij net een kick.”

Paternoster: “Die tours zijn een beetje als een bootcamp. Voor het grote geld moet je dat niet doen. Wel voor de ervaring, het plezier en het gevoel dat je jezelf overeind moet zien te houden. De voornaamste reden voor deze tour was dat een promotor ons vroeg te spelen op Psych Fest in Las Vegas. Denk aan Graspop met casino-vibes. Dat was een metalfestival, maar omdat de organisatoren een zwak hadden voor bepaalde indiebands, stonden Warpaint en wij daar als vreemde eenden in de bijt mee op de affiche. We hebben achteraf nog met hen rondgehangen in het casino: 200 dollar gewonnen met roulette, en daarna weer alles verloren door tien pinten te bestellen. (lacht) Aan dat festival konden we een bescheiden tour koppelen, die ging van Seattle tot San Diego. Daarbij vielen we van het ene uiterste in het andere: we zagen luxe in Las Vegas, marginaliteit in Portland. En alles daartussen.”

Word je dat nooit moe? Tien jaar geleden hebben jullie jezelf bijna te pletter gereden op die manier.

Paternoster: “Toen hadden we een Amerikaans management. Die geloofden dat we de VS van het hart uit moesten veroveren. Daardoor hebben we zowat ieder boerengat in The Midwest zien passeren. Bijna hadden we ons dood gespeeld, met liefst 220 concerten in één jaar tijd. En eens om de zes weken tijd konden we ons een motelkamertje veroorloven. Op den duur werden we geleefd, en was het plezier ervan af. Nu hebben Dries en ik allebei een gezin: zo’n tour is niet langer haalbaar. New York, Chicago, Minneapolis, L.A.: dat zijn de grote steden waar we iets konden opbouwen, en waar we ons nu op richten. Niet meer op elke godvergeten spookstad. We zouden bovendien aan de drugs moeten gaan om dat ritme aan te houden.” (grinnikt)

Met ‘Margarita’ schreef je een liefdesgedicht aan alcohol. Die andere gevaarlijke chemische minnares. En ook in ‘Alcohol’ houd je een warm pleidooi.

Paternoster: “‘I’m about to order me some self esteem’, zing ik in ‘Alcohol’. ‘To make me cocky, make me chatty.’ Dat is ook zo: ik bestel me een glas zelfverzekerdheid. Los daarvan is margarita ook o zo lekker. Maar tequila is een béést. ‘When I’m with you, I wake up sick as a dog’, zing ik in ‘Margarita’. Ik kan gigantische katers hebben. Dries en ik hebben gelukkig wel nooit een probleem met alcohol gehad. Het zorgt alleszins nog altijd voor plezier.”

Van Dijck: “Onze eerste manager Jan Theys zei altijd: ‘Je hebt pas een drankprobleem als je er ’s morgens vroeg al zin in hebt.’ (grinnikt) Voor een optreden drink ik nog steeds al eens graag een pintje. Dat is een gewoonte. Maar het vormt zeker geen probleem.”

Jan maakte vorig jaar zijn debuut als jurylid in The Voice van Vlaanderen, waarin jong talent zichzelf voor de leeuwen gooit. Zelf zijn jullie pas 31 en 33 jaar oud, en toch al veteranen in het vak. Vraag je je tussen dat jonge geweld soms af wat de houdbaarheidsdatum is van Black Box Revelation?

Paternoster: “Alles wat jong en nieuw oogt, is per definitie aantrekkelijker. Daar maken we ons echt geen illusies over. Maar we worstelen niet met een identiteitscrisis of onzekerheid. Niet alleen in de muziek, maar ook in het leven raak je het verst door trouw aan jezelf te blijven. In een vijver van oneindig veel talent en talloze nieuwe sensaties blijf je volgens mij alleen drijven door authenticiteit.”

Van Dijck: “Vijf jaar geleden werd rock doodverklaard, maar vandaag merk je dat gitaren toch weer aanslaan. Ik maak me dus geen zorgen. Je gaat ons ook niet krampachtig fashionable zien doen, met de verplichte ‘leuke filmpjes’ op TikTok of zo. Dat kunnen we gelukkig aan ons voorbij laten gaan.”

Paternoster: “We kunnen niet eens op TikTok! Eén of andere Amerikaanse kleuter heeft het profiel Black Box Revelation geclaimd. In de meeste filmpjes zie je hem gewoon op zijn bed springen. Ik zie die kleine nu als onze conceptuele vertegenwoordiger op TikTok. (lacht) Zelf zit ik wel op TikTok, maar dan puur ter hersenloze ontspanning. Als ik daarna een kunstboek vastpak, merk ik toch een grotere culturele impact op mijn brein.”

Nu je erover begint: je bent naar verluidt een getalenteerde schilder. Waarom verzorgde je nu niet zelf het artwork?

Paternoster: “Op onze derde plaat My Perception (uit 2011; GVA) hebben we eigen tekeningen en schilderijen gebruikt. Maar deze keer kozen we voor een meer conceptuele aanpak: de hoes heeft dezelfde oranje kleur als de zwarte doos in een vliegtuig. We geven dus eindelijk toe aan de vraag die sinds onze beginjaren zo vaak is teruggekomen: waarom we deze groepsnaam hebben. Die opvallende alarmkleur komt trouwens van pas in de platenrekken. Ze springt er echt uit. Doe maar eens je best om achteloos aan dit album voorbij te gaan.”

Vrijdag brachten jullie in het Sportpaleis hulde aan Taylor Hawkins: de held achter de drumvellen bij Foo Fighters, die een jaar geleden onverwacht is gestorven. Een koor van honderd drumstellen in ‘My Hero’? Dat lijkt me even episch als chaotisch.

Van Dijck: “Het was een hele eer dat Studio Brussel ons vroeg, maar inderdaad: ook een ongelooflijke uitdaging. Zeker omdat het best een complexe drumpartij is. Wel was ik onder de indruk hoe goed al die drummers bij de aanvang op elkaar ingespeeld waren. We hebben het zo’n stuk of vijftien keer samen geoefend, tot het helemaal goed zat. Die honderd drumstellen – je kan je dat nauwelijks voorstellen – zorgen voor een muur van geluid. Het is als een reusachtige golf die over je heen spoelt en op je inbeukt.”

Paternoster: “We zijn opgegroeid met Foo Fighters. Dave Grohl is onze alltime favorite als drummer, maar Taylor was dan weer de alltime favorite van Dave, dus staat hij per definitie nog een trede hoger. Toen hij stierf, stond de tijd even stil voor me. Door zijn energieke manier van doen en drummen leek Taylor de eeuwige jeugd te hebben, dus was zijn vroege dood verbijsterend. Ik bedoel maar: Iggy Pop leeft wél nog altijd – hout vasthouden.”

Van ‘My Hero’ wordt al eens beweerd dat het een verholen, postume ode aan Kurt Cobain zou zijn. Jullie schreven op deze plaat ook een song over de plotse dood van een vriend: ‘Losing a Friend’.

Jan: “Die tekst heb ik in één trek neergeschreven. Je hoort zelfs de twijfel nog in mijn woorden. ‘This one’s for you, and while I’m singing I wish I never had to.’ Uiteindelijk ben ik op de plaat zo dicht mogelijk bij de demo gebleven, bij die eerste originele emotie van het moment. Het nummer is bedoeld als emotionele houvast, alsof je je zou vastklampen aan de leuning van een hortende tram. Om die reden wil ik liever in het midden laten over wie de song gaat. Nu kan iedereen anders er zich ook in herkennen. Al hoop ik natuurlijk dat niemand er zich in hoeft te herkennen. De dood van een grootouder is ook triest, maar het hoort bij de gang van het leven. Iemand in de fleur van zijn leven kwijtraken maakt eindigheid plots een stuk minder abstract.”

Poetic Rivals verschijnt vrijdag bij Universal.

Black Box Revelation speelt op Rock Werchter en 18 en 20 april in de AB. Uitverkocht.