Bewegende kunstwerken van snoeren, slippers of jerrycans: Kinshasa’s artistieke ridders

Deze Congolese straatartiesten krijgen geen subsidie, maar zoeken het materiaal voor hun kunst in de bergen vuilnis waarmee de straten van Kinshasa doorgaans royaal zijn bezaaid. Ze brengen hun werk zelf aan de man in de meest letterlijke zin van het woord, door zich ermee te tooien. Hun kunst is altijd interactief: bij het aan- en uittrekken ervan krijgen de makers hulp van hun publiek.

Enkele tientallen artiesten tellen de kunstenaarscollectieven Ndaku Ya La Vie Est Belle en Farata, die actief zijn in de straten van Kinshasa, hoofdstad van de Democratische Republiek Congo. Tientallen spectaculaire wandelende kunstwerken van de collectieven werden vastgelegd door fotograaf Kris ­Pannecoucke.

Een uit honderden blikjes vervaardigd kostuum van kunstenaar Eddy Ekete heette vanaf het begin Blikjesman, maar vaak heeft een werk nog geen naam als het voor het eerst aan het publiek wordt getoond. Artiest Shaka Fumu Kabaka doopte een outfit van voornamelijk tandpastatubes pas Covid 19 nadat hem tijdens de eerste publiekspresentatie voortdurend ‘corona, corona!’ was toegeschreeuwd. Veel opzien baarde een outfit van rode, blauwe en gele jerrycans en emmers van kunstenaar Liyolo, getiteld ­Maza-Mpasi, vrij te vertalen als ‘moeilijk om aan drinkwater te komen’. Mondriaan en Twee emmers water halen zijn als alternatieve namen in omloop.

Vaak refereren deze kunstwerken aan de actualiteit. Artiest Kalenga Kabangu Jared vervaardigde uit protest tegen oprukkend fake news een kostuum dat helemaal uit onderdelen van kapotte radio’s bestaat en dat bekend werd als Robot annonce. Traumaverwerking kan ook een rol spelen. Shaka Fumu Kabaka vervaardigde zijn bekendste werk, Zes dagen van tranen, uit restanten van plastic poppen die hij op straat vond, ter nagedachtenis aan het bloedbad dat in juni 2000 plaatsvond in zijn geboortestad Kisangani, waar Oegandese en Rwandese milities slaags waren geraakt. “Elke keer als ik een kapotte pop zag, moest ik weer denken aan wat er gebeurde in de straten van Kisangani.”

Alle kostuums van Ndaku Ya La Vie Est Belle zijn jaarlijks te zien in KinAct, een straatfestival dat zich in augustus verplaatst door diverse buurten van Kinshasa.

Meer beelden op Instagram: @krispannecoucke