Bella ‘Ellie’ Ramsey: ‘‘The Last of Us’ was de eerste keer dat ik zulke negatieve reacties kreeg’

Toen het nieuws bekend raakte dat Bella Ramsey een van de hoofdpersonages in de zombiethriller The Last of Us van HBO zou vertolken, ging de acteur eens piepen hoe dat zoal onthaald werd. Het was een harde les. “Het was de eerste keer dat ik die negatieve reacties kreeg”, zegt Ramsey, die toen 17 jaar was.

Het werd een soort verslaving. Ze keerde telkens terug naar de commentaren over haar uiterlijk en haar vermeende beperkingen, en had vooral aandacht voor de gemene opmerkingen omdat ze de positieve “niet geloofde”, zegt ze.

“Bij momenten vond ik het ook grappig”, zegt Ramsey, inmiddels 19, tijdens een lunch in een Londens restaurant. “Maar dan had ik tien minuten zitten scrollen, legde ik de telefoon weg en kwam het besef: misschien was dit toch niet zo’n goed idee.”

Het was een snelle, genadeloze kennismaking met het niveau van en het soort aandacht dat The Last of Us losweekte. De reeks handelt over een fictief Amerika dat uitgeroeid wordt door een dodelijke zwammenbesmetting en een meisje, gespeeld door Ramsey, die naar voren wordt geschoven als mogelijke remedie.

De serie is gebaseerd op een videogame uit 2013 die 20 miljoen keer over de toonbank ging, overwegend positieve kritieken oogstte en een sequel kreeg. Beide games worden ook geteisterd door een minderheid van vileine fans die hun beklag doen over de aanwezigheid van lgbtq+-personages en andere elementen.

Mormont

Ramsey werd op haar 11de acteur, toen ze gecast werd als Lyanna Mormont in Game of Thrones, het eigengereide hoofd van het gelijknamige huis. Na Game of Thrones kwamen verscheidene Britse kinderreeksen, de BBC/HBO-adaptatie van His Dark Materials, en recentelijk kreeg ze veel bijval voor haar rol in Catherine Called Birdy, een historische comedy van Lena Dunham uit 2022.

Maar The Last of Us bezorgt Ramsey haar grootste rol tot nog toe. Ze speelt Ellie, een tienermeisje dat immuun is voor de ziekte die de bevolking op aarde gedecimeerd heeft en dus mogelijk cruciaal is voor het voortbestaan van de mensheid. Of dat zo is, en hoe dat kan uitpakken, is te zien in het eerste seizoen, waarin Ellie op de vlucht gaat voor zwammenzombies in het gezelschap van een smokkelaar genaamd Joel, gespeeld door Pedro Pascal (The Mandalorian), die alsmaar meer een vaderfiguur voor haar wordt.

In Game of Thrones had Ramsey weliswaar al ervaren hoe het is om betrokken te zijn bij een reeks van zulke buitenissige proporties, maar in dit geval was het de eerste keer dat ze een hoofdrol speelde.

Neil Druckmann en Craig Mazin, de bedenkers van de reeks, zeggen dat ze van het begin wisten dat Ramsey geknipt was voor de job. “We waren op zoek naar een specifieke combinatie van contradicties: iemand die grappig en grillig en tegelijk gewelddadig en ruw kan zijn”, zegt Druckmann, die ook de ontwikkeling van de game stuurde. Toen hij de auditietape bekeek, zegt hij, “zag ik geen Bella die acteerde als Ellie – ik zag Ellie”.

Toen de opnamen van start gingen, was Mazin (Chernobyl) onder de indruk van Ramseys vermogen om zichzelf uit te dagen op de set. “Ze overwon sporadische vlagen van twijfel, angst of paniek en steeg boven zichzelf uit”, schrijft hij in een e-mail. “Ik ken weinig mensen die beter presteren tussen de woorden ‘action’ en ‘cut’.”

Vertrouwen

Toch is voor Ramsey vertrouwen in haar capaciteiten geen vanzelfsprekendheid. “Ik heb pas onlangs aanvaard dat ik Ellie ben en dat ik het aankan en een goede acteur ben”, zegt ze. “Maar dat duurt hooguit een paar weken, en dan begin ik weer te denken dat ik verschrikkelijk ben. Zo gaat dat proces nu eenmaal.”

Als je met haar praat, valt van die onzekerheid weinig te merken. Ramsey is scherp en goedgeluimd. Ze vertelt lachend dat ze op haar laatste dag als 17-jarige een gore scène opnam waarin Ellie een besmette persoon neerstak. “Het was heerlijk.” Ze amuseerde zich zo hard op de set, zegt ze, dat ze het jammer vond dat haar 18de verjaardag op een vrije dag viel.

Ramsey werd geboren in Nottingham in Engeland, en groeide op in het nabijgelegen graafschap Leicestershire. Ze was 3 toen ze in het zog van haar oudere zus lid werd van een toneelklasje. Dat bleef ze enthousiast doen; een groot deel van haar kindertijd bracht ze door in naschoolse toneelclubs. Op haar 10de trad ze toe tot de Television Workshop in Nottingham, een theateratelier. Iain Smith, een voormalige directeur van het atelier, herinnert zich een sublieme acteerprestatie van haar in een schoolproductie waarbij ze een leerkracht speelde die in een koe verandert.

“Haar verbetenheid was van buitenaards niveau”, zegt hij. “Het was buitengewoon.”

Door haar prestaties in het atelier mocht Ramsey auditie doen voor Game of Thrones. Haar Lyanna Mormont, die erbij kwam in seizoen 6, werd op slag een publiekslieveling. Ramsey speelde de rol met een allure en een intensiteit die je niet zou verwachten van iemand met de prille leeftijd van het personage (en van de acteur).

Genderfluïde

Die verbetenheid is een kwaliteit die Ramsey nog altijd bezit, zegt Joe Alwyn, haar tegenspeler in Catherine Called Birdy. Hij meldt in een e-mail dat Ramsey, die het halsstarrige titelpersonage speelt, “boordevol kinderlijke energie zat en bereid was zich helemaal te geven. Maar voor iemand van haar leeftijd gaf ze ook blijk van grote maturiteit en zelfbewustzijn.”

Vorige maand leverde Catherine Called Birdy Ramsey een nominatie op voor de Critics Choice Award, in de categorie beste jonge acteur/actrice. Dat de categorie genderneutraal is, was een aangename vaststelling voor iemand die lang worstelde met haar genderidentiteit – als kind vond Ramsey het heerlijk als mensen die haar niet kenden haar aanzagen voor een jongen, zegt ze.

“Ik denk dat ik altijd genderfluïde ben geweest”, oppert ze. “Als iemand met ‘zij’ of ‘haar’ over me sprak, dan stond ik daar niet bij stil. Maar als iemand het met ‘hij’ over me had, dan vond ik dat best opwindend.”

Als ze nu ‘non-binair’ als optie op een formulier ziet staan, zal ze dat aanvinken. “Ik ben gewoon een persoon”, zegt ze. “Een gender opgekleefd krijgen is niet iets wat ik leuk vind, maar als het gaat over voornaamwoorden, dan kan me dat geen moer schelen.”

Ramsey gebruikt haar ervaringen als acteur ook om andere aspecten van haar leven betekenis te geven. Onlangs greep ze terug naar een filmscenario waaraan ze begon te werken toen ze 14 was. Het project was ten dele gebaseerd op haar ervaringen met anorexia nervosa. In 2018 schreef Ramsey op sociale media over de diagnose en de rol die religie speelde bij haar heling, al is haar relatie met het geloof sindsdien “enigszins bekoeld”, zegt ze. Het scenario, dat in de voorbije vijf jaar “aangegroeid en gerijpt” is, gaat over een tienermeisje dat kampt met een eetstoornis en de “imperfecte relaties en complexe mensen” waarmee ze zich omringt.

Ramsey vroeg een paar mensen met wie ze samenwerkte om een eerste versie te lezen. Iemand die dat alvast deed, was de voor een Oscar genomineerde acteur en filmmaker Jesse Eisenberg, met wie ze samenspeelde in Resistance uit 2020. In een telefonisch interview zegt hij dat het scenario “veel inzicht gaf en geschreven was met grote emotionele diepte”. Wat hem opvalt aan Ramsey, zegt hij, is dat ze “de bedachtzaamheid van haar generatie vertoont, maar tegelijk enorm zelfbewust is”. “Bella is als een Steen van Rosetta voor jonge mensen.”

Gamer

Ramsey is nooit een gamer geweest, maar ze kende The Last of Us toen haar agent haar het auditiescript en de beschrijving van haar personage doormailde. Ze was meteen aangetrokken tot de rol, zegt ze, en voelde zich verwant met Ellie “om redenen die ik niet kan omschrijven”.

Toen Ramsey de rol in de wacht sleepte, gaven Druckmann en Mazin haar de raad de game niet te spelen om zich voor te bereiden. Ramsey bekeek dan maar filmpjes van bepaalde gamescènes op YouTube, om zich “ervan te vergewissen dat de Ellie die ik onderhuids voelde de juiste Ellie was”.

Ramsey ontmoette Pascal pas lijfelijk in juli 2021, tijdens de preproductie in de Canadese stad Calgary. Die dag knipte ze haar haar ook vijf centimeter korter voor de rol. Ze bewaarde het haar in een zakje.

“Die was heel kort en speciaal”, zegt Ramsey over de kennismaking. “We konden het met elkaar vinden, maar waren een beetje onwennig omdat zo veel afhing van onze relatie. We leerden elkaar eigenlijk een beetje kennen zoals Joel en Ellie elkaar leren kennen.”

Omdat ze zo’n centrale rol in het verhaal hebben, werden ze ook hecht als acteurs, zegt Pascal. “In het jaar dat we in Alberta opnamen, was het zowat voortdurend wij tweetjes, met af en toe acteurs en regisseurs die erbij kwamen”, schrijft hij in een e-mail. “We klampten ons aan elkaar vast.”

Tijdens de opnamen, die bijna een jaar in beslag namen, leefde Ramsey een beetje in een “bubbel”, afgescheiden van de buitenwereld. Dat was het gevolg van het zware opnameschema en de strikte covidprotocollen, die het moeilijk maakten om Calgary te verkennen in haar vrije tijd. Het resultaat was dat het nog moeilijker was om zich emotioneel los te maken van haar personage.

“Mensen vragen me constant hoe ik opnieuw Bella word na een opnamedag”, zegt ze. “Maar dat lukte niet met Ellie, omdat we zo verstrengeld waren”, zegt ze. Soms werd ze wakker en praatte ze met het Amerikaanse accent van Ellie.

Nietsdoen

In de aanloop naar de lancering van The Last of Us vond Ramsey het leven “hectisch, op een manier die ik niet kende”, zegt ze. Maar het was een welgekomen onderbreking na een lange pauze sinds de opnamen in juni ingeblikt waren. Ze had sinds haar 11de niet meer zo veel vrije tijd gehad. “Ik weet niet wat dat is, ontspannen nietsdoen, en ik ben er ook niet goed in.”

Ze vulde haar tijd nuttig met een studie milieuwetenschappen als onderdeel van een universitaire opleiding in afstandsonderwijs, en ze bereidde zich voor op haar rijexamen. Ze heeft plannen om uit Leicestershire weg te trekken en naar Londen te verhuizen.

Het maakt allemaal deel uit van een reis richting zelfstandigheid, waaraan het voormalige kindsterretje als volwassene stilaan gewend raakt. “Vroeger was ik te angstig om het huis te verlaten”, zegt ze. “Nu vind ik het een opwindende gedachte dat ik er op een dag alleen voor sta.”

The Last of Us maken was een onderdeel van dat proces, zegt Ramsey. “Ik heb het gevoel dat mijn wereld groter is geworden.”

^{© The New York Times}

The Last of Us, nu op Streamz