Belgisch speelplaatsdrama ‘Un monde’ oogst applaus in Cannes

Drie jaar na Girl krijgt een Belgisch debuut opnieuw de handen op elkaar in Cannes. In Un monde filmt de Brusselse Laura Wandel de brutaliteit van de speelplaats, met de intensiteit van een gevangenisfilm. De piepjonge acteurs blinken uit in naturel.

“Ik had het niet mooier kunnen dromen.” De Brusselse regisseuse Laura Wandel (36) wandelt op wolkjes. Zeven jaar geleden dong ze in Cannes mee naar de Gouden Palm met haar kortfilm Les corps étrangers, nu kreeg ze op datzelfde festival een minutenlange staande ovatie voor haar eerste langspeelfilm Un monde. Die ging donderdagavond in première in de avontuurlijke Un Certain Regard-sectie, waar Lukas Dhonts Girl drie jaar geleden al voor sensatie zorgde.

Wandels debuut is een kort (73 minuten) maar krachtig drama in de realistische lijn van de broers Dardenne, dat zich afspeelt in de jungle die de speelplaats kan zijn. De film focust op de zesjarige Nora, die aan haar eerste jaar op de lagere school begint. Niet alleen moet ze zelf haar weg zien te zoeken in die nieuwe microkosmos, ze wil ook haar oudere broer Abel behoeden voor de grove pesterijen die hij moet ondergaan.

Gevangenisfilm

De film valt op door Wandels sobere maar immersieve regie: ze schildert de school af als een regelrecht slagveld. Un monde heeft daardoor meer weg van een taaie gevangenisfilm à la Un prophète, dan van een lieflijk kinderverhaaltje.

Door de camera op de hoogte van Nora en haar leeftijdsgenoten te brengen, bekijkt Wandel hen als volwaardige mensen. De volwassenen vallen in deze film dan weer buiten beeld, letterlijk en figuurlijk: hun hoofden steken boven het kader uit, waarmee Wandel treffend illustreert dat ze geen idee hebben van wat hun kinderen op school meemaken, of hoe ze die problemen zouden kunnen oplossen.

Wandel werpt zich met Un monde op als een grote belofte. Maar ook de debuterende hoofdactrice Maya Vanderbeque – negen ten tijde van de opnames, inmiddels elf – gaat misschien wel een mooie toekomst tegemoet. Wanneer ze de bioscoopzaal uit is, belt ze in tranen van geluk naar haar moeder. “Ik heb geen woorden voor wat me hier overkomt”, zegt ze ons achteraf. “Het is magisch.”

Dat Vanderbeque, die in zowat elk shot van de film te zien is, zo overtuigend speelt, heeft te maken met haar talent, maar ook met de manier waarop Wandel haar jonge acteurs voorbereidde. Om de spontaneïteit te bewaren, liet ze Vanderbeque en Günter Duret, die haar broer vertolkt, nooit het scenario lezen. Wel werd hen scène per scène uitgelegd wat er in het verhaal gebeurt, waarna de acteurs zelf tekeningen maakten op basis van wat ze hoorden. Die tekeningen werden op de set gebruikt als vertrekpunt. “Dat heeft ervoor gezorgd dat ik natuurlijker kon spelen,” zegt Vanderbeque, “en dat het nooit klonk alsof ik iets stond af te lezen.”

‘Un monde’ zal dit najaar in de bioscoop te zien zijn.