Back to the nillies: waarom popsterren gretig aan de haal gaan met de jaren nul

Charli XCX dolt op haar nieuwe album met ‘Cry For You’ van September, hippe muzikanten coveren ‘Blue (da ba dee)’ van Eiffel 65 en Nederlandse rappers halen Abel van onder het stof. De nillies, lang verleden tijd? Dat had je gedacht.

Van Charli XCX mag je intussen alles verwachten. De Britse kwam in het begin van haar carrière met toegankelijke bangers als Fancy en Boom Clap, maar durft ook uit te pakken met smerige elektrotrash en clubtracks die verzuipen in de autotune. Van dat laatste hoor je niks op Crash, Charli’s laatste album dat qua sound refereert aan het beste wat de nillies aan popmuziek hebben voortgebracht.

Luister maar eens naar ‘Beg For You’, haar single met Rina Sawayama. Het is moeilijk te beschrijven wat je voelt als je na veertig seconden doorhebt waar je het refrein van kent. De melodie komt namelijk uit ‘Cry For You’ van September, een hit uit 2006 die toen door de muzikale goegemeente bij het klein gevaarlijk afval werd gemikt, maar door Charli XCX wordt gerecycleerd tot het perfecte popnummer dat het altijd al was.

Door met ‘Cry For You’ aan de slag te gaan, boort Charli een goudader aan die dwars door de hitparades en sociale media loopt: nostalgie naar de jaren nul en dan vooral dat deel van de jaren nul waar de muzieksnobs vroeger mee lachten. ‘All Around The World (La la la)’ van ATC kreeg een nieuw leven in ‘My Head & My Heart’ van Ava Max, goed voor ruim 300 miljoen streams. PinkPantheress, onlangs door de BBC verkozen tot Sound of 2022, baseerde haar nieuwe single ‘Bbycakes’ met Mura Masa op een hit van one hit wonder 3 Of A Kind. De Nederlandse rappers Frenna en Lil Kleine brachten ‘Verleden tijd’ uit, een doorslagje van Abels ‘Onderweg’. Op die manier is het haast normaal dat je op elk feestje sinds code geel wordt geconfronteerd met een mash-up van Britney Spears en Ginuwine die ‘Toxic Pony’ heet.

In eigen land waagde Promis3, een creatief collectief dat al samenwerkte met Emma Bale en Chibi Ichigo, zich onlangs aan een cover van Eiffel 65’s ‘Blue (da ba dee)’. “Voor ons is dat nummer niet fout, maar des te meer catchy en inspirerend”, zeggen Andras Vleminckx en Brent Dielen van Promis3. “Het nummer katapulteert ons terug naar onze eerste scoutsfuiven, een verleden tijd die vanuit het nu aanvoelt als een vrije, experimentele periode.”

Memes

Belangrijke nuance: Charli XCX, Frenna en Ava Max samplen niet, ze interpoleren. In plaats van een stukje uit het oorspronkelijke nummer te knippen, verwerken ze een bestaande melodie onder hun eigen tekst en in hun eigen sound. Voor Charli XCX was het een essentieel hulpmiddel om de grote popplaat uit te brengen die ze wou. “Je gebruikt een interpolatie om vertrouwdheid op te wekken bij je publiek”, vertelde ze aan de Amerikaanse radiozender NPR. “Dat is nodig in tijden van TikTok, waarin je deelneemt aan een massacompetitie om gestreamd te worden.”

Er is een reden dat er bijna geen enkele analyse over popmuziek meer geschreven wordt zonder dat het woord TikTok valt. Het is daar dat jonge mensen niet alleen nieuwe muziek ontdekken, maar ook (en vooral) oude nummers herontdekken. De knakkers van Fleetwood Mac hebben hun halve pensioenfonds te danken aan één TikTokker die zichzelf filmde terwijl hij skatete op de tonen van ‘Dreams’, waarop iedereen dat ging na-apen. Ook ‘It’s Tricky’ van Run-DMC, ‘Do You Think I’m Sexy’ van Rod Stewart, ‘Material Girl’ van Madonna gingen en gaan er viraal, net als... ‘Cry For You’ van September, in een meme rond het zinnetje ‘you’ll never see me again’. Als je trouwens eens wil checken of de jaren nul echt weer hip zijn: leg ‘Say It Right’ van Nelly Furtado op voor uw tiener.

De rehabilitatie van September en andere Eiffel 65’s loopt gelijk met die van de gitaarmuziek uit dezelfde periode. De emopunk is al een tijdje weer in, met dank aan Machine Gun Kelly, Willow, Jxdn en andere hiphoppers die plots met een gitaar in de studio werden gespot. Stuk voor stuk werken ze samen met Travis Barker, de drummer van Blink-182 die naast hen zijn tweede jeugd beleeft. Ondertussen is TikTok helemaal mee met de emo-revival en klooien influencers met eyeliner, zwarte T-shirts, rode broeken en gespikete riemen alsof het 2004 is.

De nillies, van al dan niet foute popdance tot de emo-esthetiek, betekenen voor tieners van nu wat de jaren 60 betekenden voor de eerste hiphoppers die aan de slag gingen met de soul en funk in de platenkast van hun ouders. Het enige verschil is dat een begrip als credibility steeds minder is gaan betekenen. Lijstjes van klassieke albums maken plaats voor de taal van TikTok, die de nadruk legt op humor, opvallende klankjes en hoe gemakkelijk je de songtekst kan gebruiken in memes. ‘Toxic’ in De Tijdloze of ‘Cry For You’ op vinyl? In het nieuwe, nostalgische normaal is het allemaal mogelijk.

‘Crash’ van Charli XCX is uit bij Asylum Records.