‘Assisen’: is deze interactieve fictiereeks het antwoord om uitgesteld kijken te counteren?

Heeft sterdanseres Eveline haar favoriete choreograaf vermoord? Of dreigt ze onschuldig achter de tralies te verdwijnen? In de nieuwe fictiereeks Assisen: de balletmoord zit de kijker mee in de jury. Is dat soort interactieve televisie het wondermiddel om uitgesteld kijken te counteren?

“Met Assisen gaan we op zoek naar de grootste volksjury van Vlaanderen”, vertelt Annick Bongers, programmadirecteur van Play4. De lat voor Assisen, de nieuwste fictiereeks van de zender, ligt met andere woorden behoorlijk hoog. De eerste interactieve Vlaamse fictiereeks moet must-see televisie worden. Een serie die de kijker pusht om bij te blijven en nieuwe afleveringen niet te lang te laten liggen.

Niet dat ze bij Play4 met die interactieve aanpak nu plots het warm water hebben uitgevonden. Er wordt al veel langer met die techniek geëxperimenteerd. In de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw bijvoorbeeld waren er de Choose your own adventure-boeken. Daarbij kon je als lezer zelf de gebeurtenissen sturen door bepaalde hoofdstukken wel of niet over te slaan. Met meer dan 250 miljoen verkochte exemplaren werd het genre - vooral bij een jong publiek - een hit.

Niet verwonderlijk dus dat ook streamingdienst Netflix in de nooit aflatende strijd om de aandacht van de kijker met interactiviteit experimenteerde. Aanvankelijk gebeurde dat, naar het papieren voorbeeld, in reeksen voor een jong publiek met titels als Puss in Book: Trapped in an Epic Tale of Buddy Thunderstruck. Een logische keuze vertelde Carla Engelbrecht, directeur product innovatie bij Netflix, een paar jaar geleden aan de Amerikaanse techwebsiteThe Verge. “Kinderen zijn opgegroeid met interactiviteit. Ze zijn gewoon aan apps en videogames en verwachten dat er ook op televisie iets gebeurt wanneer ze het scherm aanraken.”

Maar waarom zou een gimmick die kinderen boeit niet hetzelfde effect hebben bij oudere kijkers? De vraag was op zijn minst een experiment waard vonden ze bij Netflix. En dus mochten de makers van de dystopische scifi-reeks Black Mirror met het genre aan de slag. Het resultaat was Bandersnatch, een film waarbij de kijker met een hele reeks keuzes zelf het verloop van het verhaal kon bepalen. Het idee daarachter was simpel: de kijker medeplichtig maken aan wat er gebeurt, verhoogt de betrokkenheid en zorgt ervoor dat die kijker niet vroegtijdig wegzapt.

Eerder al in theater

Wanneer het regent bij Netflix, druppelt het bij de Vlaamse zenders. Ook die zijn immers continu op zoek naar manieren om hun programma’s bovenaan op het favorietenlijstje van de kijker te krijgen. Alleen is een concept als Bandersnatch niet zomaar naar Vlaanderen te vertalen. Zo’n reeks met een heel gamma aan verschillende verhaallijnen die - afhankelijk van de keuze van de kijker - wel of niet getoond worden, vraagt om budgetten die op lokale markten moeilijk bij elkaar te harken zijn.

Enter Assisen, een budgettair iets bescheidener interactief concept dat al een aantal jaar furore maakt in het theater. In die theaterversie wordt het publiek anderhalf uur lang ondergedompeld in een moordzaak. Daarna mag datzelfde publiek beslissen over schuld of onschuld van de beklaagde en krijgt het uiteindelijk de ware toedracht van de feiten te zien. “Een concept waarvan we van bij het begin al de televisiemogelijkheden zagen”, vertelt Bob Jennes, die zowel de theaterversie als de televisievariant van Assisen produceert. “Zeker toen we tijdens corona noodgedwongen moesten overschakelen naar een onlineversie van onze theaterproductie en we daar meer dan 12.000 tickets voor wisten te verkopen.”

Het grote voordeel van Assisen: in tegenstelling tot bij een productie als Bandersnatch blijft het extra materiaal dat gedraaid moet worden beperkt. Er is immers maar één beslissingsmoment dat de afloop bepaalt. “Wat concreet betekent dat we maar één extra aflevering hebben gedraaid”, legt Jennes uit. “Na aflevering zes beslist het publiek of sterdanseres Eveline schuldig is of niet. Die keuze bepaalt welke van de twee versies van aflevering zeven op het scherm zullen komen. En in aflevering acht krijgen we dan te zien of de kijkers het al of niet bij het rechte eind hadden.”

Bingen

Wanneer de televisieversie van Assisen bij Play4 werd aangeboden zag programmadirecteur Annick Bongers meteen mogelijkheden. “Iedereen weet dat fictie een steeds moeilijker genre wordt voor lineaire zenders”, vertelt ze. “Steeds meer mensen nemen eerst alle afleveringen van zo’n reeks op om ze dan allemaal na elkaar te kunnen bingen. Aangezien de definitieve kijkcijfers tegenwoordig zeven dagen na uitzending worden bepaald, heeft dat een forse impact.”

Met Assisen hopen ze daar bij Play4 verandering in te brengen. Wil je als kijker mee beslissen over het lot van Eveline, dan moet je immers zorgen dat je helemaal mee bent wanneer aflevering zes op het scherm komt. Bovendien zijn aan de reeks heel wat online-extra’s zoals podcasts en videodagboeken gekoppeld die bijkomend inzicht geven, maar die enkel nut hebben wanneer je de tot dan toe uitgezonden afleveringen ook hebt gezien. “Allemaal zaken die de urgentie van de reeks verhogen”, denkt Bongers. “En die ervoor moeten zorgen dat je als kijker elke nieuwe aflevering binnen de zeven dagen gezien wil hebben.” Wie zich liever niet op laat jagen hoeft trouwens niet te wanhopen. Omdat Assisen nu eenmaal een interactieve reeks is, kan je als kijker ook helemaal zelf beslissen over het tempo waarin je ze bekijkt en of je wel of niet een stem wil hebben in de grootste volksjury van Vlaanderen.

Assisen: de balletmoord, woensdag om 21 uur op Play4