Anthony Daniels speelt al 42 jaar C-3PO: ‘Ik werd eerst zelfs niet vermeld in de credits’

Bijna had hij de rol in 1977 geweigerd, maar zijn agent drong aan. Vandaag is Anthony Daniels de enige acteur die in alle Star Wars-films heeft meegespeeld. In deze Episode IX: The Rise of Skywalker kruipt de man een laatste keer in het goudkleurige pak van robot C-3PO.

“Hij is goudkleurig, hij glimt en hij is grappig.” Anthony Daniels (73) heeft pretoogjes wanneer hij over zijn alter ego vertelt. Al 42 jaar kruipt de Britse acteur en mimespeler in de metalen huid van de mensachtige protocoldroid C-3PO. Een robot die velen in hun hart hebben gesloten, al was het maar omdat hij samen met duopartner R2-D2 zorgt voor de comic relief in de Star Wars-franchise. “Hij heeft een kinderlijke eerlijkheid en dat vergeven we hem omdat hij niet menselijk is.”

Toch had het niet veel gescheeld of iemand anders was in het goudglimmende pak gekropen. “Ik wou dit helemaal niet doen, maar mijn agent drong aan”, bekent Daniels. “Uiteindelijk ben ik toch op gesprek gegaan bij George Lucas. Ik was beleefd en hij was helemaal niet zoals ik me hem had voorgesteld. Compleet geen Hollywood-houding, maar net heel erg zacht en lief. Maar hij was ook verveeld, want hij had die dag haast elke Britse acteur ontmoet voor deze rol. Volgens mij vond hij me anders, omdat ik niet wanhopig was.”

Daniels liet zich overhalen om de concept art voor de ruimtesaga te bekijken en werd zo direct verliefd op de ontwerpen van Ralph McQuarrie. “Ik voelde me erg aangetrokken tot het gezicht van C-3PO. Hij zag er eenzaam en verloren uit, alleen in een verlaten woestijn. Wanneer ik dan het script las, voelde ik de treurnis rond zijn personage. Elk moment wanneer hij opdook was het een ramp. Hij is altijd op het verkeerde moment op de verkeerde plek. En ondanks zijn ontelbare functies bleek hij vaak nutteloos.”

Blauwe plekken

Voor zijn rol kreeg Daniels een loodzwaar en bloedheet kostuum. “Dat was vreselijk”, herinnert hij zich. “Het kostte twee uur om aan te trekken. Bovendien speelden die eerste scènes zich af in de woestijn van Tunesië. Ik kookte in dat pak. Door dat masker zag ik ook geen hand voor ogen. Na drie stappen in het zand viel er een stuk van mijn arm en dat sneed recht door mijn been. Dus in mijn eerste scène was ik al geblesseerd. Aan het einde van de dag was ik een wrak en zat ik vol blauwe plekken. Nu, ik was een professionele acteur dus ik hield vol. Maar ik wist zeker: dit zou ik geen tweede keer doen.”

Dan gebeurde er iets geks. Star Wars: Episode IV werd een gigantisch, internationaal succes en de cast werd gevraagd voor een vervolg, zo ook Daniels. “Niemand van ons had dit verwacht”, zegt hij. “Wij dachten allemaal… (draait met zijn ogen) Maar het publiek wou meer. Harisson Ford, Mark Hamill en Carrie Fisher werden ook meteen sterren. Maar ik werd niet eens vernoemd, zelfs niet in de credits. Men sprak over C-3PO alsof hij écht was, zo wou George Lucas het althans laten uitschijnen.

“Ergens begreep ik dat, maar het publiek is niet dom. Dat kwetste me diep, het was niet lief, tenslotte had ik de grootste rol in de film. (glimlacht) Ik had meer tekst dan wie ook, zelfs de eerste zin uit de reeks komt uit mijn mond. (praat als C-3PO) ‘Did you hear that? They shut down the main reactor. We’ll be destroyed for sure.’ Ook daarom wou ik liever niet meer meespelen in Episode V: The Empire Strikes Back. Waarom zou ik me nog eens laten negeren, met dagelijkse blauwe plekken? Alleen, intussen was ik ook dol geworden op C-3PO. En ze zouden me wat meer betalen, dat hielp ook.”

Uiteindelijk zei de acteur ook toe voor het sluitstuk Episode VI: Return of the Jedi. “Voor mij zou het daar stoppen en ik begon weer andere opdrachten aan te nemen. Maar de studio, Lucasfilm, bleef me almaar vaker vragen om presentaties te geven bij expo’s en evenementen rond Star Wars. Misschien omdat ik, net als mijn personage, bekwaam ben om mensen toe te spreken en zaken uit te leggen. Zo maak ik het mezelf toch wijs.”

Bundel papieren

Intussen bleef George Lucas voor hernieuwde interesse in zijn verzonnen universum zorgen. Eind jaren 1990 digitaliseerde hij zijn originele films met een overdosis extra effecten. In 1999 besloot hij ook de verhalen vóór Episode IV: A New Hope te verfilmen. Een trilogie waarvoor de originele cast te oud was geworden en dus enkel Daniels opnieuw werd opgetrommeld voor zijn tijdloze, glimmende personage.

“Op dat moment was de filmindustrie helemaal digitaal geworden”, zegt Daniels. “Er werd vooral gedraaid in besloten studio’s met groene muren die dan achteraf werden ingekleurd. Dat had ook gevolgen voor mij. C-3PO werd volledig met CGI (computer-generated imagery, red.) tot leven gebracht, ik moest gewoon nog de stem verzorgen.” Dat is dan ook de voornaamste manier om de droid menselijk te maken, omdat zijn voorkomen helemaal geen emotie kan tonen.

“Niet waar”, onderbreekt Daniels mij, en hij staat op. “Als je al kijkt naar de manier waarop C-3PO wandelt. (begint te wandelen) Wat denk je nu? Is hij gevaarlijk? Of is hij vriendelijk?” Moeilijk te zeggen, wanneer je het gezicht van de acteur nog steeds te zien krijgt. “Oké, dan doe ik het opnieuw”, repliceert hij, terwijl hij een bundel papieren uit de hand van zijn assistent grijpt en die voor zijn gezicht houdt. “Mijn manier van lopen is toch eerder vriendelijk te noemen?” Hij heeft gelijk.

Nieuwe fans

Hoewel verguisd door de fans van het eerste uur, is er welk degelijk een publiek voor die prequels. “Vandaag ontmoet ik twintigers die zijn opgegroeid met deze trilogie. Vaak is hun favoriete film Episode I: The Phantom Menace. Met de nieuwste trilogie erbij zijn er weer nieuwe fans opgestaan. Grappig toch, dat zoveel generaties hun eigen herinnering hebben aan C-3PO?

“Voor die nieuwste films was het trouwens regisseur J.J. Abrams die me zelf belde. (snel en met Amerikaans accent) ‘Would you like to be in my film?’ Tuurlijk! ‘Wil je dan gewoon de stem doen?’ Nee, liever niet. ‘Helemaal goed.’ En ik heb een nieuw pak nodig dat makkelijker aan te trekken is, zei ik nog. ‘Absoluut, dat regel ik.’ Mijn nieuwe pak kan ik in twintig seconden in elkaar klikken en aantrekken, een wereld van verschil met die twee uur voorbereiding bij de eerste films. Abrams heeft heel erg zijn best gedaan om mij aan boord te houden. He’s adorable, een echt kind in het lichaam van een volwassene. Voor hem is iedereen op de set een deel van Star Wars. Zijn enthousiasme en plezier zijn aanstekelijk voor ons allemaal.”

Dat maakte zijn laatste draaidag op de set van Episode IX: The Rise of Skywalker een droevig moment. “Ik wist dat dit de laatste keer zou zijn”, zegt hij. “Tegelijk was het een gekke scène, omdat mijn anders zo spraakzaam personage geen woord te zeggen had. Maar ik mag niet klagen over mijn verhaallijn. Abrams mailde me: je zult van me houden, of me net haten, met wat je in deze film moet doen. Ik wist dat het goed zou zijn. C-3PO heeft een bestaansreden. Ik ga het missen om met Abrams te werken. Maar ik ga het heus niet missen om in dat pak te kruipen.”

Episode IX: The Rise of Skywalker nu in de bioscoop.