Anna Verheyen (16): ‘Ik werd op school al snel bestempeld als ‘de rijke’, omdat mijn ouders bekend zijn. Daardoor vond ik geld iets slechts, iets vies’

In de cinemazalen kunt u dezer dagen gaan kijken naar Bittersweet Sixteen, een montere tienerkomedie. Gemaakt door een Verheyen, maar niet Jan, maar dochter Anna Verheyen (16). Tijdens de eerste lockdown zette zij alle vrijgekomen tijd en diepe schoolfrustraties om in haar eerste script. ‘Hoe achterbaks en venijnig meisjes elkaar pesten, zie je zelden in films.’

Vlaanderens eerste high school comedy werd afgelopen jaar gedraaid in Antwerpen als een heus familieproject door Anna, haar vader en mama Lien Willaert, die ook even zal aanschuiven tijdens dit gesprek. Maar eerst spreekt Anna over haar inspiratiebron voor de film: het leven in de hel die de middelbare school kan zijn.

Anna Verheyen: “Toen ik 14 was, had ik aansluiting gevonden bij een groepje meisjes bij wie ik eigenlijk helemaal niet op mijn plaats zat. Mijn toenmalige beste vriendin was bang om haar plek in het groepje kwijt te raken, en ze merkte dat het werkte om mij op te offeren: hoe meer ze mij naar beneden haalde, hoe meer de anderen haar aanvaardden.

“Dag in, dag uit maakte ze beledigende opmerkingen verpakt als grapjes. Als ik daar dan iets over zei, antwoordde ze iets als: ‘Het is maar een mopje, heb je geen humor of zo?’ Het was heel moeilijk om daartegenin te gaan, maar bij elk van die opmerkingen groeiden mijn onzekerheden.”

Een soort pesten tussen de lijnen door. Ook in de film zitten sneren als: ‘Soms wou ik dat ik meer zoals jij was, dat ik me totaal niet met mijn uiterlijk hoef bezig te houden.’

Verheyen: “Ja, het is weinig expliciet. In veel films en series wordt pesten weergegeven als iemand die tegen de muur wordt geduwd of wiens boterhamdoos wordt afgepakt, en hoewel dat vast ook voorkomt, heb ik dat soort pesterijen nooit gezien. Vooral meisjes treiteren elkaar op een heel venijnige, achterbakse en voor buitenstaanders bijna onzichtbare manier. Je kunt er moeilijk de vinger op leggen en dus wordt er amper over gesproken.”

Merkten je ouders er iets van?

Verheyen: “Ja, ik ben heel open en praat veel met mijn ouders, dus ze wisten wat er aan de hand was. Ze vonden het ook moeilijk, ze zagen dat ik ongelukkig was en mezelf steeds minder graag zag, maar ze konden er niets aan doen. Op een bepaald moment stelden ze voor om te gaan praten met de moeder van dat andere meisje of met mijn leerkrachten, maar ik wist: dat zal het pesten alleen maar erger maken.

“Uiteindelijk was ik op mezelf aangewezen om er een eind aan te maken. Ik moest de stap zetten om alle contact met die vriendin te verbreken. Dat was heel lastig, omdat je een tijdje helemaal alleen komt te staan en op zoek moet naar nieuwe vrienden. Intussen heb ik die gelukkig gevonden en spreek ik nooit meer met die voormalige vriendin. Zij is uiteindelijk veel vriendinnen verloren, ook uit het groepje waar ze per se bij wilde horen. Dat bewijst voor mij dat het probleem echt bij haar lag.”

De film etaleert die wisselende vriendengroepjes, net als de voortdurende strijd om een hoge positie op de populariteitsladder.

Verheyen: “Bij mij op school evolueren de groepjes voortdurend. En die sociale dynamiek speelt niet enkel in de klas, maar gaat na school ook online verder. Het gebeurt bijvoorbeeld dat er een groepschat is, en er vervolgens een tweede groepschat wordt aangemaakt waar iedereen in zit behalve één iemand. Dat is iets waar ik zelf heel paranoïde van werd, bij mijn nieuwe vriendengroep heb ik daar lang last van gehad. Dan was het enige tijd stil in die chat en vreesde ik: oei, er zal toch geen tweede groep zijn? Inmiddels heb ik zulke gedachten wel kunnen loslaten.”

In de film verzwijgt de beste vriendin van het hoofdpersonage dat ze rijke ouders heeft. Heeft die gedachte ook bij jou gespeeld?

Verheyen: “Tieners plakken snel een etiket op elkaar: jij bent een slimme, een sportieve of een brave. Zodra je zo’n stempel krijgt, doe je er alles aan om ervan af te raken, om juist het tegendeel te bewijzen. Ik werd al snel bestempeld als ‘de rijke’, omdat mijn ouders bekend zijn. Sowieso is rijkdom relatief, maar door dat etiket associeerde ik geld wel altijd met iets slechts, met iets vies. Daarom probeerde ik het altijd wat te verstoppen, maar dat is een verloren zaak: je kunt onmogelijk verbergen dat je ouders bekend zijn.”

Had deze film maken iets therapeutisch?

Verheyen: “In de film had ik het verhaal volledig onder controle en kon ik de situatie omdraaien: ik kon het hoofdpersonage Lotte even alle macht geven over de pester. Dat vond ik heel tof om eens te doen.

“Wat nog meer hielp, was praten met de andere tieners in de cast. Zij herkenden de moeilijke situaties en het pestgedrag uit hun eigen klas. Ik hoop dat de mensen die in zo’n situatie zitten en deze film zien, ook voelen dat ze niet alleen zijn en dat het niet aan hen ligt. Dat ze de stap durven te zetten om afstand te nemen van verkeerde vrienden en op zoek gaan naar de juiste vrienden.”

Hoe belangrijk is vriendschap voor jou?

Verheyen: “De juiste vrienden hebben is zó belangrijk, dat kan een gigantisch verschil maken. Niet alleen omdat ze er voor je zijn als je het moeilijk hebt, maar vooral omdat je bij hen volledig jezelf kunt zijn. Wat grappig is: in mijn nieuwe vriendengroep beledigen we elkaar ook constant, maar toch voelt het volledig anders. Je weet dat het nu met liefde gebeurt, en niet om iemand onderuit te halen.”

Los van de sociale dynamiek: ligt school jou een beetje?

Verheyen: “Nee! (lacht)”

Dat is duidelijk.

Verheyen: “Het wisselt natuurlijk een beetje, en je treft me nu op het slechtste moment: de examens zijn bezig. Nu, een goede leerkracht die veel tijd in zijn les steekt, krijgt mijn respect en aandacht, sowieso. Maar ik vind het ook vervelend dat je als leerling slechts heel weinig keuze hebt in welke vakken je volgt.

“Ik denk dat mijn afkeer ook ontstaan is doordat de balans tijdens de middelbareschooltijd totaal fout zit. Je bent elke dag zovéél uren bezig met schoolwerk, en dan nog het meest met de vakken die je het minst graag doet. Dan heb je daarna nog twee uurtjes over om iets te doen wat je echt tof vindt, iets waarvan je ontspant en energie krijgt. Dat lijkt me niet echt gezond.”

Je vader heeft zijn middelbare school nooit afgemaakt. Zie jij jezelf ook voortijdig stoppen?

Verheyen: “Ik vrees dat dat tegenwoordig geen optie meer is. Je komt er niet meer mee weg als je geen middelbareschooldiploma hebt, je kunt niet zomaar iets anders gaan doen. Wat jammer is, want school ligt sommige mensen gewoon niet. Ik bots niet vaak met mijn ouders, maar als het gebeurt, gaat het meestal over schoolwerk. Dat ik geen fut meer heb om nog voort te werken terwijl zij eisen dat ik nog even doorbijt.”

Slechte grappen

Bittersweet Sixteen regisseerde je samen met je ouders. Was je al vaker bij hen op de filmset geweest?

Verheyen: “Als kind ging ik geregeld op setbezoek, maar ik besefte nooit helemaal wat er precies gebeurde. Tijdens de opnames van de derde F.C. De Kampioenen-film ben ik wel een weekje naar de opnames in Zuid-Afrika geweest. Ik heb toen veel naast papa in de regiestoel gezeten om alles te volgen. Toen zag ik een beetje hoe het eraan toeging, maar dat was niets vergeleken met nu. Ik ben dit keer bij alle stappen betrokken geweest om het hele proces intensief te beleven en zoveel mogelijk te kunnen bijleren. Van de styling over het decor tot de casting.”

Naast enkele bekende namen zoals Tine Embrechts, Sven De Ridder en Joke Devynck zitten in de cast ook heel wat onbekende, jonge acteurs. Hoe verliep die selectie?

Verheyen: “Die eerste castingdagen waren heel zot, omdat het de eerste keer was dat de dialogen die ik bij mijn ouders thuis op papier had gezet, plots voor mijn ogen tot leven kwamen. Mensen lezen jouw tekst luidop, zijn aan het acteren, en jij moet dan meteen beslissen: ja, dít lijkt me de juiste persoon voor de rol.”

De cast oogt ook divers. Was dat belangrijk voor je?

Verheyen: “Ik vind het heel belangrijk om een representatieve film te maken, maar ik wilde vooral dat de rollen naar de beste mensen gingen, dat we de juiste acteur voor het juiste personage zouden vinden. Dat was vaak moeilijk omdat er zóveel sterke acteurs waren en we geregeld goede mensen naar huis moesten sturen, omdat we nu eenmaal geen rol hadden geschreven voor hun type.

“De cast is uiteindelijk een supertoffe groep worden. De film draaien voelde een beetje aan als een scoutskamp met camera’s. Vooraf zijn we ook op bootcamp geweest met de hele cast, om te repeteren en elkaar beter te leren kennen. Het is fantastisch dat we in zo korte tijd zo’n hechte groep zijn geworden: telkens als we elkaar opnieuw zien, voelt het als een soort kleine reünie.”

Hoe verliep de samenwerking met je ouders?

Verheyen: “Toen we met z’n drieën mijn script bewerkten, ontstonden er soms kleine discussies. Dan vond ik de grapjes die mijn vader had geschreven niet zo goed, omdat het eerder humor was voor een oudere generatie. Hij kon dan wat triest kijken, maar nam de kritiek goed op.

“Op de set verliep alles heel vlot. Mama en ik keken vooral naar het acteerwerk, papa focuste op het beeld. De grootste twistpunten kwamen doordat papa een beetje een dubbele rol had: hij was niet alleen regisseur, maar produceerde de film ook. Het budget was redelijk krap, dus de opnames moesten vlot gaan, en dat leidde weleens tot discussies. Dan wilden mama en ik graag een extra take doen omdat we dachten dat er misschien nog wat meer emotie uit de acteurs te halen viel, maar dan was papa duidelijk: ‘Geen tijd.’ Dat was ongetwijfeld een innerlijk conflict voor hem, maar uiteindelijk zijn we allemaal blij met het resultaat.”

Er zitten enkele kus- en seksscènes in de film. Vond je het niet gek om die samen met je ouders te draaien?

Verheyen: “Nee, ik vond die scènes juist leuk, omdat mijn ouders zich dan meer op de achtergrond hielden. Papa zei: ‘Ik ben een 58-jarige man, zij is 16, ik ga gewoon op mijn stoeltje zitten en me er niet te veel mee moeien.’ Ik kon dan zelf meer de leiding nemen, en voor de acteurs was het ook aangenamer om op zo’n moment aanwijzingen te krijgen van iemand van hun leeftijd.”

Ik kan me voorstellen dat het niet altijd eenvoudig is om als 16-jarige instructies te geven aan acteurs.

Verheyen: “In het begin had ik veel stress om mijn ideeën te uiten op de set, het was een drempel waar ik over moest, maar daarna lukte het goed. Deze film heeft mijn zelfvertrouwen veel deugd gedaan. Het was heel tof om te zien dat mensen tevreden werden van iets dat ik mee heb gecreëerd.”

Lien Willaert (komt erbij zitten): “Anna weet goed wat ze wel en niet leuk vindt, en belangrijk: ze kan dat op een goede manier overbrengen. Acteurs vertelden me achteraf dat ze het nuttige aanwijzingen vonden, dat Anna hen echt uitdaagde. Dat maakt me een fiere mama.

“(Tot interviewer) Heb jij kinderen?”

Binnen een paar weken komt mijn eerste.

Lien Willaert: “Spannend! Ik weet nog dat we voortdurend naar Anna keken toen ze net geboren was: wat voor iemand zal ze worden?”

Verheyen (lacht): “En? Is het wat meegevallen?”

Horror en thrillers

Herken jij dingen van je ouders in jezelf?

Verheyen: “Ik heb veel van de negatieve eigenschappen van papa (lacht). Zijn koppigheid en zijn ongeduld, en net als hij kan ik niet tegen mijn eigen falen. Ik kan erg slechtgezind worden als ik vind dat ik niet goed genoeg heb gepresteerd. Vroeger uitte zich dat in niet tegen mijn verlies kunnen bij gezelschapsspelletjes, nu kan ik niet tegen een slecht rapport. Met mijn vader deel ik ook hetzelfde gevoel voor humor, en ik bewonder de creativiteit van mijn ouders.”

Je vader vertelde eerder in De Morgen dat hij snel huilt.In de film zien we vader en dochter in huilen uitbarsten bij een scène uit Blind gekocht. Uit het leven gegrepen?

Verheyen: “Zelf huil ik niet zo snel, maar papa inderdaad wel. Dan tik ik hem aan: ‘Allez, papa, ben je nu echt alweer aan het wenen?’ Ik heb hem nog nooit zien huilen om zijn eigen verdriet, maar wel uit ontroering, als er iets gebeurt in een film, of als hij iets emotioneels aan het lezen is.”

Willaert: “Hij doet het ook wanneer hij naar het nieuws kijkt, of als iemand iets wint in een programma. Of zelfs als hij vertelt over een film die hij heeft gezien.”

Verheyen: “Ja, dan staat hij met tranen in zijn ogen dat verhaal na te vertellen.”

Heb je voor hem gesupporterd toen hij meedeed aan De slimste mens?

Verheyen: “Natuurlijk! Ik heb hem zelfs een beetje voorbereid op de opnames. De vraag over de schoenen van Lil Nas X zou hij bijvoorbeeld niet geweten hebben zonder mijn instructies. Ik heb zelfs een hele powerpointpresentatie gemaakt over het Marvel Cinematic Universe, waarbij hij notities heeft gemaakt. ‘Kijk, papa, dit is nu Iron Man!’”

Kijk je graag naar superheldenfilms?

Verheyen: “Ja. Toen mijn ouders hun vorige film aan het draaien waren, was ik veel alleen thuis en heb ik alle Marvel-films na elkaar bekeken. Ik kijk trouwens veel soorten films, ook thrillers en horror. Voor Bittersweet Sixteen heb ik veel andere tienerfilms bekeken, en in het script heb ik knipogen verwerkt naar mijn favoriete series, zoals Game of Thrones en The Walking Dead.”

Heb je bezorgde ouders?

Verheyen: “Ja, maar tegelijk krijg ik veel vrijheid. We hebben een strikte afspraak over eerlijkheid: zolang ik niet lieg, mag ik meestal alles wat ik wil – geen illegale dingen, natuurlijk.”

En als het gaat over uitgaan?

Verheyen: “Ik ben niet zo’n feestbeest, ik voel me veel comfortabeler in een kleine vriendengroep, gewoon bij me thuis. En door corona ben ik sowieso nog niet veel naar fuiven kunnen gaan.”

Je bent eerder introvert?

Verheyen: “Ja. Ik kan wel sociaal zijn, maar ik heb geregeld behoefte aan me-time. Ik ben graag bij mensen, maar er zit een soort timer in me die langzaam afloopt. Als die sociale meter op nul staat, moet ik even op mezelf zijn. Ik kan echt genieten van mensen om me heen: het feestje dat ik gaf voor mijn 16de verjaardag was heel gezellig, maar ik hou er net zo goed van om even alleen te zijn.”

Introverte mensen schijnen iets minder last te hebben van de coronamaatregelen.

Verheyen: “Ik vond die ook leuke kanten hebben. Ons gezin is hechter geworden doordat we zoveel tijd samen hebben gespendeerd. Ook het thuisonderwijs vond ik in het begin geweldig. Het was zalig dat we maar halve dagen les hadden en de rest van de dag zelfstandig taken moesten maken. Zo kon ik mijn dagen zelf indelen.

“Sommige maatregelen zijn wel erg vervelend. De mondmaskers op school, de dichte winkels en gesloten cinema’s waren niet leuk, maar vooral de regels rond de bubbels vond ik lastig. In mijn vriendengroep zijn we met zeven, dus dat was altijd gedoe. En nu we na de versoepelingen weer verstrengen, raakt de motivatie op. Veel van mijn leeftijdsgenoten zijn het nu echt wel beu. Er komt geen einde aan, en de regels zijn niet altijd duidelijk.”

Willaert: “We hebben wel even getwijfeld of het verstandig is om deze film nu uit te brengen, met al die beperkingen in de bioscopen, maar tegelijk wilden we jongeren juist in deze tijd iets leuks geven. We zagen afgelopen zomer dat veel jongeren er zó doorheen zaten, soms echt depressief waren van die coronamaatregelen.”

Het was fijn om in de film even geen corona te zien, geen mondmaskers in de scholen.

Willaert: “Ja, toen we de film draaiden, hadden we verwacht dat het virus nu wat meer weg zou zijn. Dat bleek iets te optimistisch.”

Verheyen: “Dat zal helaas nog een tijdje duren.”

Stan Lee achterna

In de film zien we meisjes hun eerste vriendje krijgen. Speelt dat al in jouw leven?

Verheyen: “Niet echt. Ik ben single en er heeft zich nog niet echt iets voorgedaan. Echt verliefd ben ik nog niet geweest, al heb ik zeker al crushes gehad.”

Wat bedoel je precies?

Verheyen: “Een crush is niet zo intens als een echte verliefdheid, of ‘houden van’, of ‘ik wil mijn leven met die persoon delen’, maar wel aangetrokken zijn tot iemand, een beetje nerveus zijn, een beetje giechelen.”

Klopt het dat jullie voor Anna van Antwerpen naar West-Vlaanderen zijn verhuisd?

Willaert: “Toen ik zwanger was van Anna, zijn we inderdaad gaan kijken naar een ander huis, eentje met een tuin. Maar dat was niet enkel voor Anna: ook Jan, die erg gevoelig is voor geluidsoverlast, was het leven in de stad wat beu. Mijn familie komt uit West-Vlaanderen en bleef maar huizen doorsturen naar ons, tot we er eentje vonden waarop we verliefd werden.”

Verheyen: “Ik waardeer de rust en de ruimte van West-Vlaanderen en ik ben heel graag thuis, maar toch denk ik dat ik later in een stad wil wonen. Tijdens de opnames verbleven we in Antwerpen, en dat vind ik echt een supertoffe stad.”

Aan het eind van de film heb je ook een korte cameo. Is acteren iets wat je in de toekomst meer zou willen doen?

Verheyen: “Ik vond het heel leuk om even iemand anders te zijn, maar echt acteren ambieer ik niet. Ik hoef mezelf niet aan zoveel mensen te laten zien op het grote scherm, daar ben ik te onzeker voor, denk ik. Mocht ik later meer films kunnen maken, zou ik zulke cameo’s wel heel leuk vinden, een beetje zoals Stan Lee (oud-schrijver bij Marvel, red.).”

Is dat je droom: later meer films maken?

Verheyen: “Scenarioschrijven vond ik heel leuk om te doen, dus als ik nog ideeën heb, zou ik dat zeker vaker willen doen. Over de filmschool hebben we thuis ook al gepraat. Papa suggereert dan om dat in het buitenland te doen, zodat ik niet vasthang aan het etiket ‘de dochter van’ en mijn eigen identiteit kan creëren zonder steeds met hem te worden vergeleken. Nu, ik ben ook geïnteresseerd in vastgoed en mode, dus het zou zomaar kunnen dat ik daarin verderga. Ik zie wel wat de toekomst brengt.”

Bittersweet Sixteen is nu te zien in de bioscoop.

© Humo